Zajęcie wierzytelności przy umowie-zleceniu i umowie o pracę

• Autor: Katarzyna Siwiec

Prowadzę agencję pracy. Otrzymałam pismo od komornika o zajęciu wierzytelności pracującej u mnie na umowę-zlecenie kobiety. Odpisałam, potwierdzając, że faktycznie ta pani u mnie pracuje i jej wynagrodzenie za ostatni miesiąc wyniesie 1700 zł. Jednak ze względu na fakt, że jest to jej jedyne źródło utrzymania, poprosiłam w jej imieniu o obniżenie kwoty. Ta pani nie odesłała mi jednak umowy. Uważa, że jak wyślę pieniądze do komornika, a nie będzie tej umowy, to je odzyska. To dla mnie niejasne. Poza tym czy teraz, skoro wysłałam pismo, mam czekać z przelaniem pieniędzy do komornika, aż mi odpisze, czy muszę to zrobić zgodnie z terminem ustalonym w umowie-zleceniu? Ta kobieta ma zacząć pracować na umowę o pracę, ile wtedy powinnam jej potrącać z pensji?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Zajęcie wierzytelności przy umowie-zleceniu i umowie o pracę

Czy umowa-zlecenie ma być zawarta w formie pisemnej pod warunkiem nieważności?

Jeśli jest to umowa-zlecenie, czy też umowa o świadczenie usług, gdzie na mocy art. 750 Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu, to fakt, że ta Pani nie podpisała umowy, nie ma znaczenia dla istnienia stosunku zobowiązaniowego, w tym przypadku stosunku zlecenia pomiędzy Paniami. Żaden przepis Kodeksu cywilnego nie mówi bowiem, że umowa-zlecenie ma być zawarta w formie pisemnej pod warunkiem nieważności.

Wręcz przeciwnie, jak podkreślają komentatorzy, do zawarcia umowy-zlecenia dochodzi najczęściej przez złożenie oferty i jej przyjęcie. Nie jest też wykluczone zawarcie umowy w innym trybie, w szczególności w drodze negocjacji bądź przetargu. Przepisy nie wymagają dla zawarcia umowy zachowania formy szczególnej, niezależnie od tego, jakiej czynności prawnej zobowiązał się dokonać przyjmujący zlecenie. W związku z tym może ona zostać zawarta w dowolnej formie, nawet w sposób dorozumiany (tak np. K. Kopaczyńska-Pieczniak, Komentarz do kodeksu cywilnego).

Zobacz też: Brak wypłaty umowa zlecenie

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Egzekucja z umowy-zlecenia

Zatem skoro ta Pani wykonuje czynności zlecone jej na podstawie umowy, nie ma znaczenia, czy podpisała fizycznie umowę, czy też nie, bo umowa ta jest wykonywana, a zatem w sposób dorozumiany zawarta.

Pyta Pani, czy powinna czekać z przelaniem pieniędzy do komornika. Otóż, komornik już nie będzie z Panią korespondował, bo zadaniem komornika jest po prostu zajęcie wierzytelności, które komornik realizuje w ten sposób, że zawiadamia dłużnika, że nie wolno mu odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem i wzywa dłużnika wierzytelności, aby należnego od niego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył je komornikowi lub do depozytu sądowego.

Jeżeli jednak ma Pani na myśli odpowiedź na Pani pismo o zastosowanie (na mocy art. 833 § 2 K.p.c.) ochrony dla umowy-zlecenia jako źródła świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania, jak w przypadku umowy o pracę – to tak, powinna Pani najpierw dowiedzieć się, czy komornik przychyli się do Pani wniosku. Jest bowiem znaczna różnica między umową-zleceniem a umową o pracę: z tej pierwszej co do zasady może być zajęte całe wynagrodzenie, a z umowy o pracę już nie, o czym będzie mowa niżej.

Proszę się zatem wstrzymać z przelaniem środków komornikowi, dopóki on się nie wypowie w przedmiocie, jak traktuje świadczenia z umowy-zlecenia.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Egzekucja z wynagrodzenia ze stosunku pracy

Pisze Pani także, że wspomniana osoba wkrótce podpisze umowę o pracę i chciałaby Pani wiedzieć, ile wtedy ma mieć potrącane z pensji. Otóż te kwestie reguluje art. 833 § 1 K.p.c., stanowiąc, że wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy. Zatem zastosowanie mają art. 87 i 871 Kodeku pracy, których treść poniżej przytaczam i które powodują, że w przypadku egzekucji świadczeń innych niż alimentacyjne pracownikowi zawsze pozostać musi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, bo ta jest wolna od potrąceń.

Art. 87. § 1. Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,

2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,

4) kary pieniężne przewidziane w art. 108.

§ 2. Potrąceń dokonuje się w kolejności podanej w § 1.

§ 3. Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:

1) w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia,

2) w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.

§ 4. Potrącenia, o których mowa w § 1 pkt 2 i 3, nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia, a łącznie z potrąceniami, o których mowa w § 1 pkt 1 – trzech piątych wynagrodzenia. Niezależnie od tych potrąceń kary pieniężne potrąca się w granicach określonych w art. 108.

§ 5. Nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości.

§ 6. (uchylony).

§ 7. Z wynagrodzenia za pracę odlicza się, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.

§ 8. (71) Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki wynagrodzenia.”

Art. 871. § 1. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, (…)”.

Na koniec podkreślę, że egzekucja z wierzytelności i egzekucja z wynagrodzenia za pracę to dwa różne sposoby egzekucji i winny być prowadzone niejako odrębnie, tj. komornik powinien zająć wynagrodzenie za pracę oddzielnie, ale musi też mieć Pani świadomość, że komornik może powziąć informację z ZUS o zatrudnieniu tejże osoby.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Zlecenie bez pisemnej umowy, ale z egzekucją
Pani Jolanta dorabiała jako opiekunka osób starszych na podstawie ustnych ustaleń z agencją. Po kilku tygodniach przyszło do agencji pismo od komornika o zajęciu jej wynagrodzenia. Właścicielka agencji, choć nie miała spisanej umowy, musiała potwierdzić, że pani Jolanta wykonuje pracę i złożyć odpowiednie pismo do komornika. Mimo braku umowy pisemnej, relacja zleceniodawca–zleceniobiorca została uznana za ważną i skutkowała zajęciem wierzytelności.

 

Próba ochrony wynagrodzenia z umowy-zlecenia
Pan Marek pracował na umowę-zlecenie jako kierowca dla firmy transportowej. Kiedy komornik zajął jego wierzytelność, pracodawca wystąpił z wnioskiem o uznanie wynagrodzenia za świadczenie o charakterze powtarzającym się, zapewniającym utrzymanie. Komornik przychylił się do argumentacji i ustalił kwotę wolną od zajęcia, dzięki czemu panu Markowi pozostały środki na życie. To pokazuje, że nawet przy umowie-zleceniu można uzyskać częściową ochronę wynagrodzenia.

 

Przejście z umowy-zlecenia na umowę o pracę
Pani Kinga najpierw pracowała w sklepie internetowym na zlecenie, otrzymując 1500 zł miesięcznie, z czego całość została zajęta przez komornika. Po miesiącu podpisano z nią umowę o pracę. Od tej pory z pensji potrącane było tylko 50% wynagrodzenia, a pozostała część – zgodnie z przepisami – pozostawała do jej dyspozycji, ponieważ była to kwota poniżej minimalnego wynagrodzenia, które jest chronione przez Kodeks pracy.

Podsumowanie

Zarówno przy umowie-zleceniu, jak i umowie o pracę, zajęcie wierzytelności przez komornika może rodzić szereg praktycznych problemów – zwłaszcza dla pracodawcy, który musi prawidłowo zinterpretować swoje obowiązki wobec organu egzekucyjnego. Kluczowe jest zrozumienie, że nawet brak pisemnej umowy-zlecenia nie wyklucza powstania zobowiązania, jeśli praca jest faktycznie wykonywana. W przypadku egzekucji z wynagrodzenia zleceniobiorcy, warto rozważyć zastosowanie przepisów ochronnych, gdy zlecenie ma charakter powtarzalny i stanowi jedyne źródło utrzymania. Natomiast przejście na umowę o pracę oznacza pełniejsze zastosowanie przepisów Kodeksu pracy, w tym ograniczeń dotyczących wysokości potrąceń. W każdej sytuacji istotna jest dobra komunikacja z komornikiem oraz znajomość podstaw prawnych, by uniknąć błędów skutkujących odpowiedzialnością finansową.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy w sprawie zajęcia wynagrodzenia lub masz wątpliwości co do swoich obowiązków wobec komornika? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Bez wychodzenia z domu, szybko i rzetelnie uzyskasz odpowiedź od doświadczonego prawnika, który pomoże Ci zrozumieć przepisy i podjąć właściwe działania. Wystarczy opisać swoją sytuację, a my zajmiemy się resztą.

 

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Katarzyna Siwiec

Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info