Czy można nałożyć karę dyscyplinarną na pracownika przebywającego na urlopie?
• Autor: Marta Handzlik
Pytanie dotyczy pracownika opieki społecznej, cieszącego się od lat nienaganną opinią, który za pół roku powinien otrzymać nagrodę jubileuszową za 35 lat pracy. Obecnie ów pracownik przebywa na urlopie wypoczynkowym i nieoficjalnie dowiedział się, że pracodawca nosi się z zamiarem ukarania go karą nagany z wpisem do akt. Czy można nałożyć karę na pracownika przebywającego na urlopie i poinformować go o tym w formie listownej? Jakie są obowiązujące terminy i procedury odwołania się od tej kary? Czy udzielenie kary może wpłynąć na nagrodę jubileuszową, czy może ona zostać cofnięta?
.jpg)
Kara porządkowa
Zgodnie z art. 108 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 1502) pracodawca ma prawo nałożyć na pracownika karę porządkową, jeśli pracownik dopuścił się jednego z przewinień, uzasadniających ten rodzaj odpowiedzialności.
Zależy to od swobodnej decyzji pracodawcy, który może, ale nie musi karać zatrudnionej osoby. Upomnienie oraz nagana są „najłagodniejszą” formą kary, a więc mogą zostać nałożone nawet w przypadku niewielkiego stopnia winy.
Udzielając pracownikowi nagany pisemnej z wpisem do akt, pracodawca ma obowiązek poinformowania o tym na piśmie podwładnego, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się tego naruszenia oraz pouczenie o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika.
Zgodnie z art. 109 K.p. kara porządkowa nie może być stosowana po upływie dwóch tygodni od uzyskania informacji o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Zobacz też: Nagana
Kara po uprzednim wysłuchaniu pracownika
Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, dwutygodniowy termin nie biegnie. W sytuacji niedochowania powyższych terminów pracodawca bezwzględnie traci prawo zastosowania kary porządkowej.
Pracownik, który nie zgadza się z zastosowaniem wobec niego kary porządkowej, może skorzystać z procedury odwoławczej, jeżeli zastosowana kara narusza obowiązujący porządek prawny. Sprzeciw winien być wniesiony w terminie 7 dni od chwili zawiadomienia go o ukaraniu (art. 112 § 1 K.p.).
Przepisy nie określają wymogów co do treści sprzeciwu. Należy więc rozpatrzeć również taki sprzeciw, w którym nie zostały określone konkretne zarzuty, a pracownik jedynie żali się, że ukaranie było niesłuszne.
Pracodawca rozpatrujący odwołanie wydaje decyzję o jego odrzuceniu lub uwzględnieniu w oparciu o uzyskane informacje i materiał dowodowy w sprawie.
Wydanie decyzji
Zanim decyzja zostanie wydana, powinna zostać poddana konsultacji zakładowej organizacji związkowej, o ile taka działa na terenie zakładu pracy. Decyzja może uwzględnić cały lub częściowy sprzeciw pracownika, to znaczy: może złagodzić karę bądź zastąpić inną – mniejszej wagi.
Zgodnie z art. 112 K.p. nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z jego uwzględnieniem. Taki sam skutek nastąpi w sytuacji milczenia pracodawcy.
Pracownik może zaskarżyć decyzję pracodawcy, odrzucającą sprzeciw, w terminie 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu poprzez wystąpienie do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary porządkowej (art. 112 § 2 K.p.).
Podsumowując – jeśli pracodawca chce nałożyć na pracownika karę porządkową – musi go najpierw wysłuchać. A więc nie można nałożyć kary na przykład w trakcie urlopu pracownika. Musi on wrócić do pracy, zostać wysłuchany przez pracodawcę i dopiero wtedy można nałożyć karę.
Jednocześnie kara ta nie wpłynie na otrzymanie nagrody jubileuszowej przez pracownika, o którym mowa w pytaniu.
Przykłady
Pierwszy przykład dotyczy Anny, pracownicy działu administracyjnego w urzędzie miasta, która podczas urlopu wypoczynkowego otrzymała pismo informujące o zamiarze ukarania jej naganą za rzekome niewywiązanie się z obowiązków przed urlopem. Anna była zaskoczona, ponieważ nie miała możliwości przedstawienia swojej wersji wydarzeń przed nałożeniem kary. Po powrocie do pracy zgłosiła sprzeciw, podkreślając, że pracodawca naruszył procedury, ponieważ nie umożliwił jej wysłuchania przed nałożeniem kary. Ostatecznie kara została cofnięta.
Drugi przypadek opisuje sytuację Marka, doświadczonego pracownika socjalnego, który dowiedział się od współpracowników, że pracodawca planuje nałożyć na niego karę za opóźnienie w realizacji ważnego projektu. W czasie, gdy miało to miejsce, Marek przebywał na urlopie zdrowotnym i nie mógł się odnieść do zarzutów. Po powrocie do pracy, podczas rozmowy z pracodawcą, wyjaśnił przyczyny opóźnienia, które wynikały z czynników niezależnych od niego. W wyniku wyjaśnień pracodawca odstąpił od ukarania go.
Trzeci przykład dotyczy Katarzyny, nauczycielki w szkole podstawowej, której w trakcie urlopu wręczono pismo o nałożeniu nagany za nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji uczniowskiej. Katarzyna, nie mając świadomości, że procedura wymaga jej wysłuchania, przyjęła pismo i dopiero po konsultacji z prawnikiem dowiedziała się, że kara została nałożona niezgodnie z przepisami. Wniesiony przez nią sprzeciw został uwzględniony, a nagana usunięta z akt osobowych.
Podsumowanie
Nałożenie kary dyscyplinarnej na pracownika przebywającego na urlopie nie jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa pracy. Pracodawca ma obowiązek wysłuchania pracownika przed podjęciem decyzji o nałożeniu kary, a nieobecność w pracy przerywa bieg terminów związanych z procedurą dyscyplinarną. Pracownik, który otrzymał zawiadomienie o nałożeniu kary, ma prawo do wniesienia sprzeciwu w określonym terminie, a w przypadku jego nieuwzględnienia może dochodzić swoich praw przed sądem pracy. Warto również pamiętać, że zastosowanie kary porządkowej nie wpływa na prawo do nagrody jubileuszowej, o ile regulamin zakładowy nie stanowi inaczej. Przestrzeganie procedur i praw pracownika jest kluczowe dla zachowania transparentności i sprawiedliwości w relacjach pracodawca-pracownik.
Oferta porad prawnych
Oferujemy profesjonalne porady prawne online, dostosowane do indywidualnych potrzeb klientów. Nasza usługa pozwala na szybki i wygodny dostęp do rzetelnych informacji prawnych bez konieczności wychodzenia z domu. Doświadczeni prawnicy pomogą w rozwiązaniu problemów związanych z prawem pracy, prawem cywilnym, sprawami rodzinnymi oraz innymi zagadnieniami prawnymi.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czy można nałożyć karę dyscyplinarną na pracownika przebywającego na urlopie?
» Dodatek motywacyjny w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego, czy można go stracić?
» Ścieżka awansu do nauczyciela mianowanego, czas trwania i przepisy przejściowe
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
Kodeks pracy
