Przejście na świadczenie kompensacyjne i założenie firmy

Podstawa prawna:

• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r., poz. 2215 ze zm.) - art. 28, art. 87, art. 91b ust. 1, art. 91c ust. 1.
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1320 ze zm.) – art. 92¹.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz. U. z 2020 r., poz. 1455).
• Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1862).

Rozwiązanie umowy na wniosek nauczyciela

Rozwiązanie stosunku pracy na wniosek nauczyciela następuje na koniec roku szkolnego za uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniem. Wymóg ten odnosi się również do przypadków, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje z powodu przejścia nauczyciela na emeryturę.

Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może rozwiązać swój stosunek pracy za porozumieniem stron na podstawie art. 23 ust. 4 pkt 1 Karty Nauczyciela.

Zobacz też: Wniosek nauczyciela o rozwiązanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę

Odprawa dla nauczyciela

Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, który przepracował w szkole:

1. mniej niż 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości dwumiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy; 
2. co najmniej 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy (art. 87 ust. 1 i ust. 2 Karty Nauczyciela).

Prawo do odprawy emerytalnej określonej w Karcie Nauczyciela mają tylko nauczyciele zatrudnieni w wymiarze minimum 1/2 etatu. Związek funkcjonalny występuje wtedy, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje przed spełnieniem warunków uprawniających do emerytury lub renty inwalidzkiej, ale nabycie prawa do jednego z tych świadczeń i przyznanie świadczenia po ustaniu zatrudnienia jest konsekwencją sytuacji bezpośrednio poprzedzającej rozwiązanie stosunku pracy. Wyrażenie „w związku” jest bowiem szersze od wyrażenia „z powodu” i pozwala objąć prawem do odprawy te sytuacje, w których rozwiązanie stosunku pracy nie zbiega się ściśle w czasie z nabyciem przez pracownika prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 136/14, stwierdził, że roszczenie pracownika o wypłatę odprawy powstaje w dacie przejścia na emeryturę lub rentę. W tym bowiem dniu następuje spełnienie wszystkich ustawowych warunków uzyskania odprawy.

Związek czasowy lub funkcjonalny między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę zostaje zachowany w pewnych wypadkach także wtedy, gdy spełnienie wszystkich przesłanek nabycia prawa do emerytury nie nastąpiło przed rozwiązaniem stosunku pracy, lecz w niedalekiej przyszłości po tej dacie, a z okoliczności sprawy wynika, że rozwiązanie stosunku pracy doprowadziło do skorzystania przez pracownika z przysługujących mu uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Wysokość wynagrodzenia, stanowiącego podstawę odprawy emerytalnej nauczycieli, ustalania się według zasad obowiązujących przy wypłacie ekwiwalentu za urlop.

Reasumując – w trakcie roku szkolnego może Pani rozwiązać umowę tylko za porozumieniem stron, za zgodą dyrektora. Składa Pani wniosek o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron z określoną datą. Ważne, aby w dniu rozwiązania umowy spełniała Pani wszelkie warunki do nabycia świadczenia.

W związku z przejściem na świadczenie należy się Pani odprawa. Ustawowy okres wypowiedzenia kończy się z końcem roku szkolnego. Umowny – za porozumieniem stron – zależy od ustaleń z dyrektorem.

Przeczytaj też: Wniosek do dyrektora o przejście na świadczenie kompensacyjne

Prowadzenie firmy na świadczeniu kompensacyjnym

Na świadczeniu kompensacyjnym można prowadzić działalność gospodarczą, o ile nie będzie to praca (w charakterze nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego) w jednostkach wymienionych w art. 1 Karty Nauczyciela:

• publicznych i niepublicznych przedszkolach,
• szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,
• publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).

Wówczas bowiem prawo do świadczenia ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu. Tak wynika z art. 9 ustawy o świadczeniach kompensacyjnych.

Jeśli działalność gospodarcza nie ma takiego charakteru, tj. nie jest placówką oświatową w rozumieniu przepisów ustawy, nie ma przeszkód do prowadzenia działalności.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt II PK 136/14

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.