• Autor: Marta Handzlik
Mam taką sytuację – pracownik podbija kartę na wejściu o 6:00 i wychodząc o 14:00. Na stanowisko pracy (spawacz) dociera o 6:15, a z niego odchodzi do szatni o 13:45. Czy temu pracownikowi mam zaliczyć 8 godzin pracy (przecież tak naprawdę pracownik nie pracuje 8 godzin)?
Odpowiadając na Pana pytanie uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1502) czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.
Pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy, gdy jest gotowy i zdolny do świadczenia pracy, a więc gdy stawi się do pracy o oznaczonej porze w zakładzie pracy lub w innym wyznaczonym mu miejscu, w którym ma wykonywać pracę.
Okres pozostawania w dyspozycji pracodawcy rozpoczyna się z chwilą stawienia się pracownika w zakładzie lub innym miejscu wyznaczonym do świadczenia pracy, a kończy z upływem dniówki roboczej lub wyjątkowo później – w momencie zaprzestania wykonywania dodatkowych czynności zleconych przez pracodawcę (w razie polecenia pracy w godzinach nadliczbowych).
Zazwyczaj praca rozpoczyna się od chwili podpisania listy obecności lub np. odbicia karty zegarowej. Jeśli pracodawca zatrudnia pracowników, którzy przed przystąpieniem do pracy muszą pobrać i przetransportować sprzęt oraz materiały niezbędne do wykonywania pracy, to czas pracy tych pracowników rozpoczyna się nie później niż w chwili pobrania sprzętu i materiałów.
Państwowa Inspekcja Pracy uznała z kolei, że czas potrzebny pracownikowi na przebranie się w odzież roboczą, a po zakończeniu pracy na wzięcie kąpieli i ubranie własnej odzieży, jest zaliczany do czasu pracy. Pracodawca nie powinien zatem uzależniać momentu, od którego liczy czas pracy pracowników od chwili pojawienia się na stanowisku pracy.
Słowem – jeśli pracownik opisany w pytaniu potrzebuje przed rozpoczęciem pracy i po jej zakończeniu czasu na przebranie się (i ewentualnie wzięcie kąpieli) to należy mu zaliczyć 8 godzin dziennie pracy, mimo że na swoim stanowisku stawia się później niż w zakładzie pracy.
Andrzej – spawacz w zakładzie produkcyjnym
Andrzej przychodzi do pracy punktualnie na 6:00, odbija kartę i idzie się przebrać. Potrzebuje ok. 10 minut, by założyć odzież ochronną i pobrać niezbędne narzędzia. O 6:15 jest przy stanowisku. Kończy pracę o 13:45, aby zdążyć się przebrać, oddać narzędzia i umyć się przed wyjściem z zakładu. Choć fizycznie spawa 7,5 godziny, przez cały czas od 6:00 do 14:00 pozostaje w dyspozycji pracodawcy, więc jego czas pracy to pełne 8 godzin.
Beata – pracowniczka laboratorium chemicznego
Beata rozpoczyna zmianę o 7:00, ale przed pracą musi pobrać odzież ochronną, klucze do szafki z odczynnikami i zalogować się do systemu analitycznego. Te czynności zajmują jej ok. 10 minut. Z kolei przed zakończeniem zmiany musi zabezpieczyć próbki i oczyścić stanowisko, co również wymaga czasu. Mimo że bezpośrednio przy analizach spędza mniej niż 8 godzin, cały jej pobyt w zakładzie, w którym pozostaje do dyspozycji pracodawcy, wlicza się do czasu pracy.
Tomasz – operator wózka widłowego
Tomasz odbija kartę o 22:00 i kończy zmianę o 6:00. Przed rozpoczęciem jazdy musi sprawdzić stan techniczny wózka, uzupełnić dokumentację i odebrać listę zadań. Kończąc pracę, odstawia sprzęt do ładowania i wypełnia raport. Formalnie pracuje na wózku przez ok. 7 godzin i 20 minut, ale wszystkie pozostałe czynności są częścią obowiązków służbowych. Pracodawca zalicza mu więc pełne 8 godzin pracy.
Czas pracy to nie tylko chwile spędzone bezpośrednio przy stanowisku, ale cały okres, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy na terenie zakładu lub w innym wyznaczonym miejscu. Obejmuje to także czas potrzebny na przebranie się, przygotowanie do pracy, odbiór narzędzi czy późniejsze czynności porządkowe. Dlatego, nawet jeśli pracownik fizycznie wykonuje swoje obowiązki przez nieco mniej niż 8 godzin, to w świetle przepisów – o ile cały ten czas pozostaje w dyspozycji pracodawcy – jego dniówka powinna być uznana za pełną.
Potrzebujesz pewności w sprawach pracowniczych? Skorzystaj z naszych porad prawnych online. Szybko i wygodnie uzyskasz odpowiedź od doświadczonego prawnika – bez wychodzenia z domu, bez formalności. Wystarczy opisać problem, a my zajmiemy się resztą.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy