Porozumienie stron przy likwidacji stanowiska pracy a krótszy okres wypowiedzenia
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Moja mama jest tuż przed emeryturą. Pracuje w gminnej spółdzielni, która ma kilka budynków i sklep, pracowników ogółem mniej niż 20. Mama jest pracownikiem sklepu. Sytuacja finansowa spółdzielni jest zła, sklep, w którym pracuje mama, będzie wydzierżawiony, a pracownice sklepu dostały wczoraj rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron, z przyczyn zakładu pracy, likwidacja stanowiska pracy. Z dniem 01.08 umowę o pracę uważać będą za rozwiązaną. Od tego wypowiedzenia mają 7 dni na odwołanie do sądu. Czy przez to, że mama podpisała ten dokument, automatycznie zgodziła się na krótszy niż 3 miesiące okres wypowiedzenia i będzie stratna na 1 pensji. Czy coś da się z tym zrobić?
Porozumienie stron jako ugoda
Zacznę od tego, że podpisane zostało rozwiązanie umowy porozumieniem stron. I teraz tylko to pismo się liczy. Przede wszystkim wskazać należy, iż zwykłym i podstawowym sposobem rozwiązania umowy o pracę jest wypowiedzenie umowy o pracę.
Przy wypowiedzeniu jednostronnym obowiązują okresy wypowiedzenia, przyczyna wypowiedzenia, tryb odwoławczy do sądu.
Porozumienie stron oznacza ugodę – zgodę obu stron na określone rozwiązanie.
Urlop i świadczenie pracy a okres wypowiedzenia
Zgodnie z art. 1671 Kodeksu pracy „w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu”.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 kwietnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt II PK 302/10 stwierdził:
„Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę może być wynikiem porozumienia zawartego pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Dochodzi wówczas do zawarcia dodatkowej umowy między stronami umownego stosunku pracy, kształtującej wzajemne prawa i obowiązki stron w okresie wypowiedzenia. Jeżeli z takiej umowy nie wynika obowiązek pracownika wykorzystania urlopu wypoczynkowego w okresie nieświadczenia pracy (zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy), to pracodawca nie może pracownika zobowiązać do wykorzystania urlopu w tym okresie. Aby odróżnić urlop wypoczynkowy udzielony pracownikowi na podstawie art. 1671 kp od innego zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę (z innych przyczyn niż zwolnienie grupowe) pracodawca powinien wyraźnie udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego przez określenie jego granic czasowych (od konkretnego dnia do innego dnia), a jeżeli wcześniej zawarł z pracownikiem porozumienie (choćby dorozumiane) co do zwolnienia go z obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, powinien uzyskać zgodę pracownika (która również może być wyrażona w sposób dorozumiany, musi być jednak jednoznaczna i nie budzić wątpliwości) na jego rezygnację z uzgodnionego wcześniej przez strony zwolnienia od obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę z innych przyczyn na rzecz udzielenia mu w tym okresie urlopu wypoczynkowego na podstawie art. 1671 kp”.
Skrócony okres wypowiedzenia
Nie ma się tu od czego odwoływać. Bo umowa rozwiązuje się za porozumieniem stron, a nie z wypowiedzenia pracodawcy. Nie ma wypowiedzenia, nie ma podstawy do odwołania do sądu pracy. Pracownik i pracodawca mogą rozwiązać stosunek pracy na mocy porozumienia stron w każdym uzgodnionym przez siebie terminie.
Tak – mama będzie stratna – skrócono okres wypowiedzenia – zgodnie z prawem, bo za porozumieniem stron. Może mama otrzyma ekwiwalent, może ustalono warunki odejść – odprawy, wynagrodzenie za skrócony okres. Jeśli nie – niestety podpisane porozumienie stawia ją w niekorzystnym położeniu i nie ma od czego odwołać się do sądu pracy. To jest porozumienie.
Uchylenie od skutków prawnych
Mogłaby jedynie uchylić się od skutków prawnym podpisanego oświadczenia, udowadniając, że była w błędzie zgodnie z regułami wynikającymi z art. 84 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim „w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć przy czym ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Nadto, można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny)”.
Sąd musiałby zatwierdzić to uchylenie się. Nie jest to łatwa procedura.
Najpierw należy wysłać do pracodawcy oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia o porozumieniu stron. Potem – o ile pracodawca nie przychyli się do tego – skierować sprawę do sądu o uznanie uchylenia się od skutków prawnym oświadczenia woli. Oznacza to cywilny proces.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
