Wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy po macierzyńskim a ryzyko zwolnienia
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Jestem po urlopie macierzyńskim i kończy mi się urlop wypoczynkowy. Za kilka dni mam wrócić do pracy. Złożyłam wniosek o zmniejszenie wymiaru etatu do 90%. Mimo tego pracodawca zachowuje się, jakby chciał mnie zwolnić. Czy może to zrobić? Podczas mojego urlopu zwolniono dyscyplinarnie mego podwładnego za oszustwo handlowca. Czy to może być pretekst do zwolnienia mnie?
Wystąpienie przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego o obniżenie wymiaru czasu pracy
Zgodnie z art. 1867 Kodeksu pracy (K.p.): „Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika”.
W związku ze złożeniem takiego wniosku, stosownie do przepisów art. 1868 K.p. – pracownik zostaje objęty ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy. Ochrona ta rozciąga się na okres od dnia złożenia wniosku do dnia powrotu do pracy w pełnym wymiarze, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy.
Zakaz rozwiązania umowy o pracę wynikający z art. 186[1] K.p. nie dotyczy sytuacji, gdy pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego złożył pracodawcy wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż 1/2 etatu w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego (art. 186[7] K.p.). W takiej sytuacji pracodawca ma prawo rozwiązać umowę (w trybie art. 52 lub art. 53 K.p.).
Wystąpienie przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego o obniżenie wymiaru czasu pracy skutkuje objęciem go ochroną przed rozwiązaniem lub wypowiedzeniem umowy o pracę, nie chroni przed zwolnieniem z przyczyn dotyczących zakładu pracy.
Zgodnie z przepisem art. 1868 Kodeksu pracy nie jest dopuszczalne rozwiązanie umowy o pracę pracownika chronionego w jego trybie za wypowiedzeniem złożonym przez pracodawcę z przyczyn dotyczących pracownika.
Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?
Umowa o pracę może zostać przez pracodawcę rozwiązana w trybie art. 52 Kodeksu pracy, a więc bez wypowiedzenia, z winy pracownika, np. w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika jego podstawowych obowiązków.
Z opisu wynika, iż była Pani na macierzyńskim i rodzicielskim, nie pracowała Pani więc rok. Trudno tu powiedzieć o zawinionej przez Panią przyczynie rozwiązania umowy bez wypowiedzenia.
Od dnia złożenia wniosku jest Pani chroniona przed wypowiedzeniem. Umowa o pracę może zostać rozwiązana w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi chronionemu na podstawie przepisów art. 1868 K.p. jest dopuszczalne także w przypadku zwolnień indywidualnych, dotyczących choćby jednego pracownika, gdzie wyłączną przyczyną rozwiązania umowy o pracę jest przyczyna niedotycząca pracownika, stosownie do przepisów art. 10 ust. 1 i 2 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy.
Przykłady
Katarzyna, specjalistka ds. logistyki, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego złożyła wniosek o zmniejszenie etatu do 80%. Pracodawca zaakceptował jej wniosek, ale dwa tygodnie później zaproponował jej wypowiedzenie „za porozumieniem stron”, tłumacząc to reorganizacją działu. Katarzyna odmówiła, powołując się na ochronę wynikającą z Kodeksu pracy – i pozostała w pracy. Dziś wie, że warto było znać swoje prawa.
Joanna wróciła do pracy po rocznym urlopie macierzyńskim i od razu złożyła wniosek o 90% etatu. Kilka dni po powrocie została wezwana na rozmowę, podczas której poinformowano ją, że jej stanowisko może zostać zlikwidowane. Sprawa trafiła do sądu pracy, gdzie okazało się, że pracodawca planował zwolnienie już wcześniej – Joanna wygrała proces i otrzymała odszkodowanie.
Monika, nauczycielka w szkole językowej, skróciła etat po urlopie rodzicielskim. Mimo ochrony przed zwolnieniem otrzymała pismo z wypowiedzeniem umowy – pracodawca powołał się na „likwidację stanowiska”. Jednak po analizie okazało się, że jej obowiązki zostały przekazane nowo zatrudnionej osobie. Sprawa zakończyła się ugodą, a Monika otrzymała ekwiwalent za 3 miesiące wynagrodzenia.
Podsumowanie
Pracownica wracająca po urlopie macierzyńskim, która składa wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy, korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Ochrona ta trwa maksymalnie 12 miesięcy i dotyczy jedynie sytuacji, w których przyczyna zwolnienia leży po stronie pracownika. Pracodawca nie może więc swobodnie rozwiązać umowy, jednak wciąż dopuszczalne są zwolnienia związane z ogólną sytuacją zakładu pracy, likwidacją stanowiska czy poważnym naruszeniem obowiązków. Znajomość przepisów pozwala świadomie dochodzić swoich praw i skutecznie reagować na próby nieuprawnionego zakończenia zatrudnienia
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej w sprawie powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim, ochrony przed zwolnieniem lub praw związanych z obniżeniem etatu? Skorzystaj z naszej pomocy online – szybko, dyskretnie i bez wychodzenia z domu. Nasi prawnicy przeanalizują Twoją sytuację i wskażą najlepsze rozwiązania. Wejdź na ePorady24.pl i uzyskaj profesjonalne wsparcie już dziś.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
