System czasu pracy palacza

• Autor: Marta Handzlik

Zatrudniam dwóch pracowników na umowę o pracę, którzy pracują w systemie równoważnego czasu pracy z przedłużonym dobowym wymiarem do 12 godzin (obsługują piec centralnego ogrzewania). Proszę o podanie przepisów prawidłowego planowania pracy tym pracownikom. Jak należy rozliczać dni świąteczne takich pracowników i nadgodziny?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


System czasu pracy palacza

Na czym polega system równoważnego czasu pracy?

Równoważny czas pracy polega na wydłużaniu czasu pracy w danym dniu czy tygodniu na rzecz skrócenia czasu pracy w innym dniu lub tygodniu albo udzieleniu dni wolnych od pracy. System równoważy czas pracy tak, aby w okresie rozliczeniowym jego dopuszczalny wymiar nie był przekroczony.

System równoważnego czasu pracy jest określony w art. 135 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (j.t. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), który stanowi, że jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę

Istotą równoważnego systemu czasu pracy będzie zatem przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy – maksymalnie do 12 godzin na dobę. Jest to jednak przedłużenie kosztem skróconego lub wolnego dnia pracy w innym dniu.

Rozliczając pracę nadliczbową, należy zawsze odróżnić nadgodziny dobowe od średniotygodniowych. Wynika to z art. 1511 § 1 i 2 K.p., który przewiduje zróżnicowaną wysokość dodatku za poszczególne rodzaje nadgodzin.

Co do zasady, nadgodziny dobowe wynagradzane są dodatkiem w wysokości 50% wynagrodzenia. Chyba że przypadają w porze nocnej, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, albo w dniu wolnym od pracy udzielonym w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym rozkładem czasu pracy – wówczas przysługuje 100-procentowy dodatek. Natomiast za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym przysługuje zawsze dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.

Aby zmniejszyć liczbę nadgodzin można w niektóre dni zobowiązać pracowników do pracy w niższej liczbie godzin, tak aby tygodniowa i miesięczne norma czasu pracy nie zostały przekroczone.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Naruszenie zasady pięciodniowego tygodnia pracy w przypadku stosowania systemu równoważnego

Naruszenie zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w przypadku stosowania systemu równoważnego w praktyce występuje sporadycznie, gdyż przedłużony wymiar dobowy w większości przypadków jest bilansowany większą ilością dni wolnych od pracy. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 147 K.p. w każdym systemie czasu pracy, jeżeli przewiduje on rozkład czasu pracy obejmujący pracę w niedziele i święta, pracownikom zapewnia się łączną liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającą co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie.

Pracownik pracujący w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy.

Zasada korzystania raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy nie dotyczy pracownika zatrudnionego w weekendowym systemie czasu pracy. Ponadto pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy:

  • w zamian za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli, a jeżeli nie jest to możliwe – do końca okresu rozliczeniowego,
  • w zamian za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego.
    Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Michał i jego grafik zmianowy przy kotłowni

Michał pracuje w systemie równoważnym jako palacz w kotłowni. Pracuje po 12 godzin dziennie przez trzy dni, a potem ma dwa dni wolne. W tygodniu świątecznym, kiedy wypada wolne ustawowo, jego grafik dostosowywany jest tak, aby nie przekraczał normy tygodniowej. W święta, gdy musi przyjść do pracy, otrzymuje dzień wolny w innym terminie. Dzięki temu jego czas pracy pozostaje zgodny z przepisami.

 

Zmiana na szybko – przypadek Adama

Adam miał zaplanowany dzień wolny w czwartek, ale z powodu awarii musiał przyjść do pracy. Pracodawca w zamian wyznaczył mu dzień wolny w kolejnym tygodniu. Jego 12-godzinny dzień pracy w czwartek był więc zrównoważony, a nadgodziny nie powstały. Rozliczenie zostało przeprowadzone zgodnie z zasadami systemu równoważnego.

 

Święta Bożego Narodzenia i grafik Ani

Ania pełniła dyżur 25 grudnia, mimo że to dzień ustawowo wolny. Ponieważ święto to nie było dla niej dniem planowanej pracy, otrzymała 100% dodatek za każdą przepracowaną godzinę. Pracodawca dodatkowo przyznał jej dzień wolny w styczniu, żeby rozliczyć system zgodnie z Kodeksem pracy.

Podsumowanie

System równoważnego czasu pracy pozwala na elastyczne planowanie zmian przy zachowaniu obowiązujących norm czasu pracy. Kluczowe jest jednak prawidłowe rozliczanie nadgodzin oraz zapewnienie odpowiedniej liczby dni wolnych, zwłaszcza w okresach świątecznych. Pracodawca musi dbać o to, by każdy dzień pracy powyżej normy był rekompensowany krótszym dniem lub dniem wolnym, a wszelkie odstępstwa były zgodne z przepisami Kodeksu pracy. Dobrze zaplanowany grafik nie tylko zabezpiecza interesy firmy, ale też zapewnia pracownikom poczucie sprawiedliwego traktowania.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy w prawidłowym planowaniu czasu pracy lub rozliczaniu nadgodzin? Skontaktuj się z nami – oferujemy profesjonalne porady prawne z zakresu prawa pracy, dostosowane do potrzeb Twojej firmy. Pomożemy przygotować zgodne z przepisami grafiki, rozliczyć święta i doradzimy, jak uniknąć błędów, które mogą prowadzić do sporów z pracownikami.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Marta Handzlik

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info