Służba przygotowawcza a praca
• Autor: Marta Handzlik
Jestem zatrudniony w zakładzie pracy od 3 miesięcy na czas określony do końca stycznia br. i zostałem powołany do służby przygotowawczej, którą odbywam od 7 stycznia do końca kwietnia. Czy moja umowa o pracę wygasa z końcem stycznia, czy przekształca się w umowę na czas nieokreślony? Czy mam prawo wrócić do zakładu pracy po skończeniu służby w ciągu 30 dni? Czy należy mi się 2-tygodniowa odprawa pieniężna od pracodawcy z tytułu odbywania służby przygotowawczej? Nie wiem, czy to ma znaczenie, ale mój zakład jest w upadłości.
Czy poborowi są chronieni przed rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem?
Zgodnie z art. 118 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012r. poz. 461, z późn. zm.) w okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej a jej odbyciem stosunek pracy nie może być przez pracodawcę wypowiedziany ani rozwiązany.
Jeżeli okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu doręczeniu pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić tylko na żądanie pracownika.
Przepisy powyższe stosuje się również do umów o pracę zawartych na okres próbny. W razie upływu okresu próbnego po powołaniu pracownika do czynnej służby wojskowej umowę o pracę uważa się za zawartą na czas nieokreślony.
Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy ulega jednakże rozwiązaniu z upływem terminu określonego w umowie.
Poborowi są chronieni przed rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem. W okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej a jej odbyciem stosunek pracy nie może być przez pracodawcę wypowiedziany ani rozwiązany.
Gdyby okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia upływał po dniu doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić tylko na wyraźne żądanie pracownika.
Szczególna ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy dotyczy umów o pracę na okres próbny. W razie bowiem upływu okresu próbnego po powołaniu pracownika do czynnej służby umowę o pracę uważa się za zawartą na czas nieokreślony.
Z ochrony nie korzystają natomiast pracownicy zatrudnieni na podstawie umów zawartych na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, które to umowy ulegają rozwiązaniu z upływem terminu określonego w tych umowach.
Wypłacenie pracownikowi powołanemu do zasadniczej lub okresowej służby wojskowej odprawy pieniężnej
Obowiązkiem pracodawcy jest wypłacenie pracownikowi powołanemu do zasadniczej lub okresowej służby wojskowej odprawy pieniężnej w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia, obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Przyjmuje się, że to dwutygodniowe wynagrodzenie wynosi połowę miesięcznej kwoty wynagrodzenia. Odprawy wypłacone pracownikom powołanym do zasadniczej służby wojskowej nie podlegają oskładkowaniu.
Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek wypłacenia odprawy (i to mimo upadłości), jednak umowa o pracę zakończy się dnia 31 stycznia i nie zostanie przekształcona w umowę na czas nieokreślony.
Przykłady
Tomasz z Katowic
Tomasz został zatrudniony w zakładzie produkcyjnym na 3-miesięczną umowę od listopada do końca stycznia. W grudniu otrzymał kartę powołania do służby przygotowawczej rozpoczynającej się 7 stycznia. Choć zgodnie z przepisami był chroniony przed wypowiedzeniem, jego umowa i tak wygasła 31 stycznia, ponieważ była zawarta na czas określony. Po powrocie z wojska nie wrócił już do zakładu pracy, ale otrzymał należną dwutygodniową odprawę.
Michał z Wrocławia
Michał pracował na okres próbny i w styczniu dostał powołanie do służby przygotowawczej. Miał jeszcze dwa tygodnie do końca okresu próbnego, ale ponieważ powołanie doręczono przed jego upływem, umowa o pracę przekształciła się automatycznie w umowę na czas nieokreślony. Po zakończeniu służby wrócił do firmy, korzystając z prawa do zgłoszenia powrotu w ciągu 30 dni.
Paweł z Łodzi
Paweł był zatrudniony na czas określony do końca marca, ale już w lutym otrzymał kartę powołania do służby przygotowawczej. Zakład pracy był w stanie upadłości i planował redukcję etatów. Mimo wszystko Paweł nie mógł zostać zwolniony przez wypowiedzenie — był objęty ochroną od momentu doręczenia karty powołania aż do rozpoczęcia służby. Jego umowa wygasła z końcem marca, a pracodawca musiał wypłacić mu odprawę.
Podsumowanie
Służba przygotowawcza wiąże się z istotnymi konsekwencjami dla stosunku pracy, ale nie zawsze oznacza automatyczne przedłużenie umowy czy gwarancję powrotu do pracy. Kluczowe znaczenie ma rodzaj zawartej umowy – umowy na czas określony wygasają zgodnie z terminem w nich wskazanym, nawet jeśli pracownik został powołany do służby. Inaczej wygląda sytuacja przy umowach na okres próbny, które po doręczeniu karty powołania mogą przekształcić się w umowy na czas nieokreślony. Pracownikowi powołanemu do służby przysługuje odprawa pieniężna, a ochrona przed wypowiedzeniem działa od momentu doręczenia karty. Nawet w przypadku upadłości pracodawcy, obowiązki wobec pracownika związane z powołaniem do służby nie tracą mocy.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z pracą a służbą wojskową? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu otrzymasz odpowiedź dostosowaną do Twojej sytuacji. Doświadczeni prawnicy rozwieją wątpliwości, pomogą napisać pismo lub ocenić Twoje prawa – wystarczy jedno pytanie, by zacząć.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
