• Autor: Marta Handzlik
Jestem obecnie na zwolnieniu lekarskim – opieka nad chorą matką (12 dni). Pracodawca poinformował mnie, że muszę przybyć do pracy w celu zrobienia sprawozdania. Czy ma prawo wzywać mnie do pracy w trakcie L4?
Oprócz choroby samego pracownika przepisy przewidują szereg innych przyczyn, które powodują, że pracownik może być nieobecny w pracy. Są one związane m.in. z koniecznością sprawowania opieki nad chorymi członkami rodziny pracownika, bądź małymi dziećmi, które są czasowo pozbawione opieki drugiego rodzica, bądź placówki opiekuńczej (żłobka, przedszkola lub szkoły, do której uczęszcza dziecko). Ponadto w związku z posiadaniem dzieci pracownikom przysługują zwolnienia od pracy. Za czas tych nieobecności w pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia albo też przysługuje mu zasiłek opiekuńczy.
Pracownik, który w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy świadczył ją na rzecz swojego pracodawcy, nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego na podstawie przepisu art. 92 Kodeksu pracy ani do zasiłku chorobowego. Za czas pracy przysługuje mu normalne wynagrodzenie, jakie wynika z umowy o pracę.
Zaświadczenie lekarskie stwierdza czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny oraz pobyt w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.
Przy wystawianiu ubezpieczonemu zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby należy brać pod uwagę jego stan zdrowia, z uwzględnieniem rodzaju i warunków pracy. Zaświadczenie lekarskie wystawia się wyłącznie po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny.
Zobacz też: Podwyżka na L4
Powyższe oznacza, że lekarz wystawiający zwolnienie lekarskie orzeka, iż rozpoznana choroba uniemożliwia pracownikowi świadczenie pracy i wymaga leczenia. Pracodawca nie powinien więc dopuszczać pracownika do pracy w czasie przeznaczonym na terapię i zdrowienie.
Skoro więc za czas zwolnienia lekarskiego, gdy pracownik świadczył pracę, nie przysługuje mu zasiłek (i może on utracić prawo do dalszego płatnego zwolnienia lekarskiego), to należy uznać, że pracodawca nie może wezwać pracownika do pracy, nawet jeśli pracownik jest jedynym specjalistą z danej dziedziny albo musi wykonać ważne zadanie.
Może Pan więc spokojnie pozostać w domu, a pracodawca nie może z tego powodu wyciągnąć wobec Pana żadnych negatywnych konsekwencji.
Anna, księgowa w małej firmie transportowej, przebywała na zwolnieniu lekarskim z powodu opieki nad chorym dzieckiem. Po kilku dniach otrzymała wiadomość od przełożonego z prośbą o przygotowanie miesięcznego zestawienia kosztów. Odmówiła, powołując się na aktualne L4, co spotkało się z krytyką, ale nie miało wpływu na jej zatrudnienie – pracodawca nie miał prawa wymagać świadczenia pracy w tym czasie.
Tomasz, specjalista IT, dostał telefon od kierownika działu z informacją, że „tylko on wie, jak naprawić krytyczny błąd w systemie”. Choć był w domu na zwolnieniu lekarskim z powodu grypy, zgodził się „na chwilę zalogować”, żeby pomóc. Mimo że miał dobre intencje, później ZUS zakwestionował jego zasiłek chorobowy, uznając, że wykonywał pracę.
Magda, pracowniczka działu HR, przebywała na 10-dniowym zwolnieniu opiekuńczym, opiekując się chorą matką. Pracodawca poprosił ją o przyjazd na ważne spotkanie kadrowe. Odmówiła, powołując się na obowiązujące zwolnienie. Ostatecznie firma poradziła sobie bez niej, a jej nieobecność nie mogła być powodem do żadnych sankcji – zgodnie z przepisami, miała pełne prawo pozostać w domu.
Podczas zwolnienia lekarskiego – niezależnie od tego, czy dotyczy ono choroby własnej pracownika, czy opieki nad bliską osobą – pracodawca nie ma prawa wzywać pracownika do pracy ani nakładać na niego żadnych obowiązków zawodowych. Wystawione L4 potwierdza czasową niezdolność do pracy, a jej świadczenie w tym czasie może skutkować utratą prawa do zasiłku chorobowego i innych świadczeń. Pracownik ma pełne prawo do odpoczynku lub sprawowania opieki bez obawy o konsekwencje służbowe.
Potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z prawem pracy, zwolnieniami lekarskimi lub relacjami z pracodawcą? Skorzystaj z naszych porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Doświadczony prawnik odpowie na Twoje pytania i pomoże rozwiązać problem zgodnie z obowiązującymi przepisami.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy