• Autor: Mateusz Rzeszowski
Czy ryczałt za godziny nadliczbowe może zostać zmniejszony o dni nieobecności usprawiedliwionej (choroby, urlopy)? Czy ryczałt za godziny nadliczbowe wchodzi do podstawy urlopowej i podstawy chorobowej?
Zgodnie z art. 1511 § 4 Kodeksu pracy, wysokość ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych. Rzecz jasna nie jest możliwe dokładne określenie liczby godzin nadliczbowych, bowiem w tym celu wprowadzona została instytucja ryczałtu, jednak powinna to być wielkość orientacyjna, możliwie bliska przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych.
W sytuacji jednak, kiedy różnica w wymiarze faktycznego czasu pracy a czasu przyjętego do ustalenia ryczałtu będzie istotna możliwe jest dostosowanie wysokości ryczałtu do danego stanu faktycznego. Możliwość taką dopuścił m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 grudnia 1998 r. (sygn. akt I PKN 464/98):
„Ryczałt taki musi jednak odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w tych godzinach. Zastąpienie określonego świadczenia ryczałtem znacznie odbiegającym od świadczenia należnego na ogólnych zasadach jest nieprawidłowe i nie pozbawia pracownika roszczenia o ewentualne wyrównanie należności.”
Przyjmuje się, iż także w przeciwnym przypadku, jeśli pracownik przebywał np. połowę miesiąca na zwolnieniu chorobowym, możliwe jest także pomniejszenie wysokości ryczałtu. Tym niemniej, musi także i w tym przypadku wystąpić rażąca dysproporcja. Pojedyncze dni absencji nie powinny być brane pod uwagę, gdyż byłoby to sprzeczne z samą instytucją ryczałtu. Główny Inspektorat Pracy (sygn. pisma GPP-110-4560-14/09/PE/RP) stoi na podobnym stanowisku, uznając iż pracownik, który nie przepracował pełnego miesiąca (np. z powodu choroby), nie zachowa prawa do ryczałtu w pełnej wysokości.
Jeśli chodzi o zaliczanie ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych do podstawy urlopowej i podstawy chorobowej, to w obu przypadkach jest co do zasady wliczany. Podstawę prawną dla wyliczania ekwiwalentu za urlop w taki sposób stanowi art. 172 Kodeksu pracy:
„Art. 172. Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.”
Na takiej samej zasadzie wynagrodzenie z tytułu ryczałtu za pracę w godzinach nadliczbowych wchodzi do podstawy zasiłku chorobowego, zgodnie z art. 36 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:
„Art. 36. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.”
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Mateusz Rzeszowski
Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Specjalizuje się w prawie zamówień publicznych oraz obsłudze prawnej firm. Zajmuje się również sporządzaniem projektów umów, uchwał, regulaminów, polityk oraz innych aktów. Jednocześnie, posiada także szerokie zainteresowania w innych dziedzinach prawa, pozwalające na udzielanie porad w zróżnicowanych stanach faktycznych i prawnych.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy