Praca w nocy a urlop
• Autor: Marek Gola
Pracownik w naszej firmie zaczyna zmianę nocną w niedzielę o godz. 22:00, a kończy w poniedziałek o 06:00. Na jaki dzień powinnam wypisać urlop – na niedzielę czy poniedziałek?
Naliczenie urlopu wypoczynkowego
Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, zwanego dalej „urlopem”. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.
Wymiar urlopu wynosi:
- 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
- 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. W przypadku jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy wliczeniu podlega także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy.
Najistotniejsza z punktu widzenia Pani interesu jest treść art. 1542 Kodeksu pracy, zgodnie z którym:
„Art. 1542. § 1. Urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu, z zastrzeżeniem § 4.
§ 2. Przy udzielaniu urlopu zgodnie z § 1, jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy.
§ 3. Przepis § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż 8 godzin.
§ 4. Udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop”.
Pracownik pełnoetatowy uprawniony do 20 dni urlopu ma w przeliczeniu na godziny 160 godzin urlopu (20 dni × 8 godz.), zaś pracownik uprawniony do 26 dni urlopu ma w przeliczeniu na godziny 208 godzin urlopu (26 dni × 8 godz.).
Zobacz też: Ile urlopu na 1/8 etatu
Udzielenie urlopu w niedzielę i święta
W Pani przypadku, składając wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego, winna Pani wskazać jako dzień pracy niedzielę, bowiem w tym dniu rozpoczyna Pani pracę na daną zmianę.
Wyraźnie podkreślić należy, iż urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Urlop ten nie może zostać udzielony na dni, które są dla danego Pani dniami wolnymi od pracy. Oznacza to, że urlop jest udzielany w dni robocze dla danego pracownika. Istnieje zatem możliwość udzielenia dni wolnych również na niedziele i święta określone w odrębnych przepisach, jeśli są one dniami roboczymi dla danego pracownika zgodnie z obowiązującym go harmonogramem pracy.
W mojej ocenie z ostrożności winna Pani we wniosku o udzielenie urlopu wypoczynkowego wskazać, iż wnosi o udzielenie urlopu wypoczynkowego w dniu pracy rozpoczynającym się w niedzielę (wpisać datę) o godz. 22:00 do poniedziałku do godz. 6:00.
Powyższe pozwoli zatem w pełni uregulować liczbę godzin pracy, z uwagi na okoliczność, iż zasadą zgodnie z Kodeksem pracy winno być udzielenie urlopy wypoczynkowego w wymiarze godzinowym.
Przykłady
Anna – pielęgniarka pracująca na nocnej zmianie
Anna zaczyna dyżur o 19:00 w niedzielę, a kończy o 7:00 w poniedziałek. Potrzebowała jednego dnia urlopu, by załatwić sprawy urzędowe w poniedziałek rano. We wniosku urlopowym musiała jednak wskazać niedzielę jako dzień urlopu, ponieważ to wtedy – zgodnie z grafikiem – rozpoczęła się jej zmiana.
Tomasz – ochroniarz w centrum logistycznym
Tomasz pracuje w systemie zmianowym, często nocą. Gdy planował urlop, jego zmiana zaczynała się o 22:00 w środę i kończyła o 6:00 w czwartek. Choć większość pracy przypadała na czwartek, urlop musiał zostać udzielony na środę – zgodnie z początkiem jego dniówki.
Kasia – operator maszyn w trybie czterobrygadowym
Kasia miała zaplanowaną nocną zmianę z soboty na niedzielę. Z racji wydarzenia rodzinnego, chciała wziąć dzień wolny. W jej przypadku pracodawca udzielił urlopu na sobotę, ponieważ zmiana rozpoczęła się właśnie tego dnia, mimo że większa część pracy przypadła na niedzielny poranek.
Podsumowanie
Urlopu wypoczynkowego udziela się zgodnie z harmonogramem czasu pracy pracownika – na dzień, w którym rozpoczyna się jego zmiana, niezależnie od tego, że praca trwa również w kolejnym dniu kalendarzowym. Dla pracujących na nocne zmiany oznacza to konieczność wskazania jako dnia urlopu tej daty, kiedy zmiana się zaczyna, nawet jeśli większość godzin przypada na następny dzień. Takie podejście pozwala prawidłowo rozliczyć wymiar urlopu w godzinach i zapewnia zgodność z przepisami Kodeksu pracy.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz szybkiej i rzetelnej porady prawnej bez wychodzenia z domu? Skorzystaj z naszych usług online – doświadczony zespół prawników odpowie na Twoje pytania, pomoże rozwiązać problemy związane z pracą, urlopem, umowami i wieloma innymi sprawami. Wystarczy wypełnić krótki formularz, a odpowiedź otrzymasz nawet w ciągu 24 godzin. Sprawdź, jak wygodna i skuteczna może być pomoc prawna przez internet.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
