Jak wyegzekwować zaległy urlop ? pracodawca nie chce udzielić urlopu

• Autor: Kamilla Stefaniuk-Borówka

Mam zaległe 15 dni urlopu. Kilka razy zwracałem się do pracodawcy z prośbą o urlop, jednak pracodawca odmawia urlopu, argumentując, że jest teraz gorący okres w firmie (ten gorący okres trwa od dwóch lat). Co zrobić, żeby wyegzekwować urlop? Czy skarga w PIP coś da? Czy skargę można złożyć anonimowo (nie chcę się narażać w pracy)?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Jak wyegzekwować zaległy urlop ? pracodawca nie chce udzielić urlopu

Pracodawca odmawia pracownikowi wykorzystania zaległego urlopu

W myśl art. 161 K.p. pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Stosownie do art. 163 K.p. urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Jeżeli pracodawca nie sporządza planu urlopu – a jest to możliwe w sytuacji, gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa albo gdy zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę – wówczas pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.

Zgodnie z art. 168 K.p. urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym w myśl art. 163 K.p. (czyli w terminie ustalonym w planie urlopów bądź po porozumieniu z pracownikiem) należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Nie jest to jednak równoznaczne z bezwzględnym nakazem uwzględniania przez pracodawcę każdego wniosku pracownika o udzielenie urlopu (źrodło: PiP).

Takie są podstawowe zasady wynikające z przepisów Kodeksu pracy. Co jednak w sytuacji, gdy pracodawca odmawia Panu wykorzystania zaległego urlopu?

Zobacz też: Ile wcześniej trzeba zgłosić urlop wypoczynkowy

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Samowolne udanie się na urlop przez pracownika

Jeżeli pański pracodawca nie zgadza się na wykorzystanie urlopu zaległego, Panu nie wolno samowolnie się na niego udać, informując jedynie szefa, że z tym dniem rozpoczął Pan urlop. Pracownik, który nie stawia się do pracy i nie usprawiedliwia swojej nieobecności, nie wykonuje swojego podstawowego obowiązku pracowniczego. Jest to naruszenie obowiązków pracownika i można zostać zwolnionym dyscyplinarnie. Pracodawca może również wybrać w takim przypadku łagodniejszą formę rozwiązania stosunku pracy i wypowiedzieć umowę albo nie rozwiązywać stosunku pracy, tylko zastosować karę porządkową.

Prawo do urlopu i wykorzystanie urlopu w danym roku kalendarzowym lub najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego (art. 168 K.p.) nie może być realizowane w sposób dowolny bez uzgodnienia z pracodawcą (wyrok SN z 16.12.2008 r., I PK 88/08).

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Czy prawo do urlopu wypoczynkowego może się przedawnić?

Nawet gdy nie wykorzysta Pan zaległego urlopu do końca I kwartału następnego roku, urlop ten nie przepada. Zgodnie bowiem z art. 291 K.p. prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym stało się wymagalne. Rozpoczęcie biegu tego terminu następuje bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje (art. 161 K.p.), bądź najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego, jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (art. 168 K.p.). Tak wynika z wyroku SN z 11.4.2001 r. (I PKN 367/00).

Taka sytuacja oznacza równocześnie konsekwencje dla pracodawcy: może Pan wypowiedzieć umowę i domagać się odszkodowania, a pracodawca za naruszenie praw pracownika może zostać ukarany grzywną. Nieudzielenie urlopu do końca pierwszego kwartału następnego roku jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Co może grozić pracodawcy za nieudzielenie urlopu pracownikowi w terminie przewidzianym prawem?

Art. 282 § 1 K.p.: „Kto, wbrew obowiązkowi:

  1. nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń,
  2. nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu,
  3. nie wydaje pracownikowi świadectwa pracy,

podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł”.

Ponadto na podstawie art. 11 pkt 8 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589 z późn. zm.) właściwy inspektor pracy może zwrócić się do pracodawcy o usunięcie stwierdzonych naruszeń prawa, dotyczących m.in. przepisów o urlopach. Pracodawca jest wówczas obowiązany zawiadomić inspekcję pracy o sposobie usunięcia nieprawidłowości.

Czy skarga na pracodawcę do Państwowej Inspekcji Pracy może być anonimowa?

Jeżeli chodzi o drugą część pytania: skargi i wnioski do Państwowej Inspekcji Pracy nie mogą być anonimowe, ponieważ takie pozostawia się bez rozpoznania (zgodnie z art. 221 § 1 i 3 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz § 8 ust. 1 rozporządzenia Rady w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków). Ponadto – zgodnie z art. 44 ust. 3 ustawy 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589 ze zm.) – inspektorzy pracy są zobowiązani do nieujawniania pracodawcy informacji, że postępowanie kontrolne jest konsekwencją złożenia skargi przez kogoś z personelu, chyba że zgłaszający skargę wyrazi na to pisemną zgodę.

Zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy, w razie gdy zachodzi uzasadniona obawa, że udzielenie inspektorowi pracy informacji w sprawach objętych kontrolą mogłoby narazić pracownika na jakikolwiek uszczerbek lub zarzut z powodu ujawnienia tej informacji, inspektor pracy może wydać postanowienie o zachowaniu w tajemnicy okoliczności umożliwiających ujawnienie tożsamości tego pracownika, w tym również jego danych osobowych.

Tak więc bez Pana zgody pracodawca nie uzyska od PIP informacji, że kontrola w firmie jest następstwem Pana skargi.

Przykłady

Anna – księgowa w firmie handlowej
Anna od dwóch lat nie mogła skorzystać z zaległego urlopu, ponieważ szef zawsze znajdował powód, by odmówić jej wniosku. Po konsultacji z prawnikiem, wysłała do pracodawcy oficjalne pismo z powołaniem się na Kodeks pracy. Gdy to nie poskutkowało, zgłosiła sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy. Po kontroli inspektora firma została zobowiązana do udzielenia jej urlopu, a pracodawca otrzymał upomnienie.

 

Tomasz – mechanik w serwisie samochodowym
Tomasz miał 20 dni zaległego urlopu, ale szef ciągle odmawiał jego udzielenia, tłumacząc to brakiem pracowników. Tomasz zebrał korespondencję mailową z przełożonym, a następnie zgłosił sprawę do PIP. Inspektor przeprowadził kontrolę i nakazał pracodawcy udzielenie zaległego urlopu w określonym terminie, pod groźbą kary finansowej.

 

Magda – specjalistka ds. HR w dużej korporacji
Magda wielokrotnie prosiła o urlop, ale jej przełożony twierdził, że firma nie może sobie na to pozwolić. Skontaktowała się więc z Państwową Inspekcją Pracy, nie podając oficjalnie swoich danych, ale prosząc o kontrolę. Po wizycie inspektora firma została zobowiązana do przestrzegania przepisów, a Magda w końcu mogła skorzystać z zaległego urlopu.

Podsumowanie

Egzekwowanie zaległego urlopu może być trudne, zwłaszcza gdy pracodawca uporczywie odmawia jego udzielenia. Pracownik ma jednak prawo do wypoczynku, a przepisy jasno określają, że urlop powinien zostać wykorzystany w określonym terminie. W przypadku odmowy warto najpierw spróbować rozmowy i oficjalnego pisma do pracodawcy, a jeśli to nie przynosi skutku – zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy. Skarga nie jest anonimowa, ale inspektorzy mają obowiązek zachować poufność. Pracodawca, który nie udziela urlopu, naraża się na kary finansowe, a pracownik może dochodzić swoich praw.

Oferta porad prawnych

Jeśli masz problem z wyegzekwowaniem zaległego urlopu lub innymi kwestiami związanymi z prawem pracy, skorzystaj z profesjonalnej pomocy prawnej online. Nasi doświadczeni prawnicy udzielą Ci szybkiej i rzetelnej porady, pomogą przygotować oficjalne pismo do pracodawcy i doradzą, jakie kroki podjąć w przypadku dalszych trudności. Skontaktuj się z nami bez wychodzenia z domu – zapewniamy dyskrecję i skuteczne wsparcie w dochodzeniu Twoich praw.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2008 r., sygn. akt I PK 88/08
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dna 11 kwietnia 2001 r. I PKN 367/00

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info