Długotrwała choroba pracownika
• Autor: Marta Handzlik
Mam 59 lat i od 6 miesięcy jestem na zwolnieniu lekarskim. Chciałam wrócić do pracy, ale lekarz nie wydał mi na to pozwolenia. Dyrektor proponuje, bym złożyła wypowiedzenie, przez co jeszcze przez 3 miesiące dostanę pensję. Staram się o świadczenie rehabilitacyjne, ale nie wiem, czy zostanie mi przyznane. Obecnie jestem na zaległym urlopie. Myślałam, że jestem w okresie ochronnym, ale teraz nie mam pewności. Czy długotrwała choroba pracownika chroni go przed zwoleniniem?
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z pracownikiem w wieku przedemerytalnym
Odpowiadając na Pani pytanie, uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 39 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy „pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku”.
Ochrona z art. 39 dotyczy tylko wypowiedzenia, a nie rozwiązania umowy o pracę. Jeśli więc to pracownik złoży wypowiedzenie, ochrona ta nie będzie działać. Podobny skutek będzie miało porozumienie zmieniające.
Wobec powyższego należy uznać, że co do zasady jest Pani w okresie ochronnym przed emeryturą. Jednakże z uwagi na Pani długotrwałą chorobę pracodawca może rozwiązać z Panią stosunek pracy bez wypowiedzenia na mocy art. 53 Kodeksu pracy.
Zgodnie z tym przepisem „pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
- dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową”.
Zobacz też: Zwolnienie pracownika na świadczeniu rehabilitacyjnym w wieku przedemerytalnym
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na długotrwałą chorobę pracownika
Przepis ten reguluje dopuszczalność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na długotrwałą, usprawiedliwioną nieobecność pracownika w pracy wywołaną np. długotrwałą chorobą pracownika. Należy przy tym wskazać, że zanim nie upłynie przewidziany prawem okres upoważniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, czas ten jest okresem, w którym nie można wypowiedzieć umowy o pracę, chyba że ogłoszono upadłość lub likwidację pracodawcy lub zachodzą okoliczności przewidziane w art. 5 ustawy o grupowych zwolnieniach.
Wymiar okresu usprawiedliwionej nieobecności w pracy, uzasadniającej niezwłoczne zwolnienie pracownika, zależy przede wszystkim od przyczyny usprawiedliwiającej nieobecność.
Okresy ochronne w przypadku długotrwałej choroby pracownika
W przypadku długotrwałej choroby pracownika Kodeks pracy przewiduje dwa rodzaje okresów ochronnych:
- okres trzymiesięczny, gdy pracownik pracował u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy; do okresu 6 miesięcy nie dolicza się okresu niezdolności do pracy z powodu choroby (wyrok SN z dnia 21 lipca 1999 r., sygn. akt I PKN 161-99, OSNAPiUS 2000, nr 19, poz. 717);
- okres pobierania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy co najmniej przez 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy była spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 2000 r., sygn. akt I PN 493-99, OSNAPiUS 2001, nr 11, poz. 384, zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy z powodu choroby pracownika jest środkiem dowodowym podlegającym ocenie sądu.
Wobec powyższego, jeśli nie otrzyma Pani świadczenia rehabilitacyjnego, które ewentualnie dawałoby Pani ochronę na kolejne 3 miesiące, pracodawca ma prawo rozwiązać z Panią stosunek pracy bez wypowiedzenia już teraz. Dlatego jego propozycja, aby to Pani złożyła 3-miesięczne wypowiedzenie, jest dla Pani bardzo korzystna, gdyż w okresie wypowiedzenia otrzyma Pani jeszcze przez 3 miesiące pensję.
Przykłady
Maria, 61 lat, księgowa
Maria od ponad pół roku zmaga się z chorobą przewlekłą. Lekarz nie dopuścił jej do pracy, mimo że czuła się lepiej. Pracodawca zaproponował jej rozwiązanie umowy za porozumieniem stron z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Maria, będąc tuż przed emeryturą, wahała się, bo wierzyła, że chroni ją wiek. Ostatecznie złożyła wypowiedzenie sama, żeby nie stracić dodatkowych miesięcy wynagrodzenia.
Tadeusz, 58 lat, operator maszyn
Tadeusz miał wypadek w pracy i przez długi czas przebywał na zwolnieniu lekarskim. Po zakończeniu zasiłku chorobowego złożył wniosek o świadczenie rehabilitacyjne. Firma poczekała na decyzję ZUS, ale gdy nie został on przyznany, rozwiązano z nim umowę bez wypowiedzenia. Mimo że był blisko wieku emerytalnego, ochrona go nie objęła, bo nie był zdolny do pracy przez długi czas.
Ewa, 60 lat, nauczycielka
Ewa wiedziała, że długoletnia choroba może być podstawą do zwolnienia. Gdy minął okres zasiłku i świadczenia rehabilitacyjnego, jej dyrektor zaproponował, by sama rozwiązała umowę. Dzięki temu przez kolejne 3 miesiące otrzymywała pensję. Zdecydowała się na to, mając świadomość, że jeśli nie podejmie tej decyzji, i tak może stracić pracę, ale bez prawa do dalszego wynagrodzenia.
Podsumowanie
Długotrwała choroba pracownika, choć w pełni usprawiedliwiona, nie zawsze daje pełną ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy. Ochrona przedemerytalna, wynikająca z Kodeksu pracy, dotyczy jedynie wypowiedzenia, a nie rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, co może mieć miejsce w razie przedłużającej się niezdolności do pracy. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, kiedy kończy się okres ochronny i jakie prawa przysługują pracownikowi w danej sytuacji. Czasem propozycja pracodawcy, by to pracownik sam złożył wypowiedzenie, może być korzystnym rozwiązaniem, które zapewni dodatkowe miesiące wynagrodzenia i pozwoli spokojnie przejść na emeryturę lub poczekać na decyzję ZUS w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości związane z długotrwałą chorobą, ochroną przedemerytalną czy rozwiązaniem umowy o pracę, skorzystaj z naszej porady prawnej online. Nasi prawnicy przeanalizują Twoją sytuację, wyjaśnią przepisy i pomogą podjąć najlepszą decyzję. Bez wychodzenia z domu, szybko i wygodnie – wystarczy opisać problem, a my zajmiemy się resztą.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 1999 r., sygn. akt I PKN 161-99
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2000 r., sygn. akt I PN 493-99
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Dodatek motywacyjny w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego, czy można go stracić?
» Ścieżka awansu do nauczyciela mianowanego, czas trwania i przepisy przejściowe
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
Kodeks pracy
