• Autor: Marek Gola
Z dniem 08.07.2013 r. mój pracodawca w uzgodnieniu ze związkiem zawodowym zmienił ZUZP. W części dotyczącej wypłaty nagród jubileuszowych zostały zmienione na mniej korzystne zasady naliczania nagród jubileuszowych oraz zmieniono okres zaliczania stażu pracy, tzn. nowy ZUZP uwzględnia tyko staż pracy w zakładzie, a nie uwzględnia stażu poza obecnym zakładem pracy. W moim przypadku, pomimo iż w dniu 01.05.2014 r. nabyłam prawo do wypłaty nagrody jubileuszowej za 40 lat pracy (zgodnie z zapisami w poprzednim ZUZP), pozbawia mnie całkowicie wypłaty nagrody jubileuszowej. Nadmieniam, że dotychczas pracując w tej firmie ponad 35 lat, otrzymałam nagrody jubileuszowe za 15, 20, 25, 30 i ostatnio za 35 lat pracy. Za kilka miesięcy odchodzę na emeryturę. Czy pracodawca może mnie pozbawić w tej sytuacji nagrody jubileuszowej?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu pracy zwanego dalej K.p.
Zmiana ZUZP jest w chwili obecnej powszechną praktyką. Wyłącznie ze stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej czasu pracy poza zakładem pracy wypłacającym nagrodę jest powszechne. Działania podjęte u Pani pracodawcy nie są zatem odosobnione.
Zmiana podstawy wypłat nagrody jubileuszowej w Pani zakładzie pracy nie stanowi, w mojej ocenie, naruszenia Pani praw pracowniczych, bowiem zmiana ZUZP nastąpiła zgodnie z przepisami prawa. Pracodawca w porozumieniu ze związkami zawodowymi skorzystał z prawa i zmienił zapisy ZUZP w zakresie nagrody jubileuszowej.
Proszę jednak sprawdzić dokładnie zapis ZUZP, gdyż parę razy w swej praktyce spotkałem się z zapisem, kiedy w takich przypadkach pracownik nabywał ponownie prawo do nagrody, którą otrzymał już uprzednio, co w Pani przypadku stanowiłoby prawo do wypłaty nagrody za 35 lat pracy.
Zobacz też: Nagroda jubileuszowa brakuje kilku miesięcy
W tym miejscu wskazać należy, iż prawo do nagrody jubileuszowej za 40 lat nabyła Pani w dniu 1 maja 2014 r., a zmiana wprowadzona został w dniu 8 lipca 2013 r. Powyższe ma istotne znaczenie, bowiem prawo do nagrody nabyła Pani pod rządami nowego ZUZP.
Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 maja 2008 r., sygn. akt I PK 261/07, „przepisy układów zbiorowych pracy powinny być interpretowane w taki sposób, aby respektowana była zasada równego traktowania pracowników wyrażona w art. 112 k.p. Nakaz równego traktowania pracowników określony w art. 112 k.p. odnosi się do pracowników pozostających w takiej samej sytuacji. Dla stosowania tej zasady nie jest konieczne wykazanie nierównego traktowania pracowników przez pracodawcę w dotychczasowej praktyce. Pracodawca narusza ten nakaz, jeżeli traktuje pracownika inaczej (gorzej) niż potraktowałby inną osobę znajdującą się w takiej sytuacji. Cechą według której należy oceniać zachowanie równości w traktowaniu pracowników jest – w odniesieniu do nagród jubileuszowych – staż pracy.”
Nie ulega jednak wątpliwości, iż dla pełnego zobrazowania stanu prawnego koniczna byłaby analiza ZUZP w zakresie odnoszącym się do nagrody jubileuszowej. Jeżeli ma Pani możliwość, proszę uzyskać treść ZUZP w części dotyczącej nagrody jubileuszowej.
Przechodząc do meritum, wskazać należy na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2010 r., sygn. akt IIPK 199/09, zgodnie z którym „pracodawca może przyznać pracownikowi nagrodę jubileuszową, jeśli ten w dniu jej nabycia spełnia wszystkie wymagane warunki do jej otrzymania”.
Przeczytaj też: Zatajenie ciąży przed lekarzem medycyny pracy
Pani Barbara, nauczycielka z 39-letnim stażem pracy, miała odejść na emeryturę z początkiem września. Od lat wiedziała, że za 40 lat pracy przysługuje jej pokaźna nagroda jubileuszowa. Kilka miesięcy wcześniej dyrekcja szkoły podpisała nowy regulamin, który zmienił sposób liczenia stażu – teraz uwzględniano tylko lata przepracowane w danej placówce. W efekcie Barbara, choć miała w sumie ponad 40 lat pracy, nie otrzymała nagrody. Czuła się rozgoryczona i oszukana.
Pan Marek pracował jako mechanik w zakładzie przemysłowym od ponad 35 lat, a wcześniej przez kilka lat w innym przedsiębiorstwie państwowym. W 2012 roku jego firma zmieniła ZUZP, ograniczając prawo do nagrody jubileuszowej jedynie do stażu w aktualnym zakładzie. Gdy w 2015 roku osiągnął 40-letni ogólny staż pracy, nie otrzymał należnej mu nagrody. Choć wcześniej dostawał nagrody za każdy poprzedni etap, tym razem pozostało mu tylko rozczarowanie.
Pani Teresa przez ponad 20 lat pracowała w jednym zakładzie, a wcześniej przez 18 lat w administracji państwowej. W 2013 roku firma, w której była zatrudniona, podpisała nowy układ zbiorowy z organizacją związkową, eliminując możliwość wliczania wcześniejszego zatrudnienia do stażu nagrodowego. W maju 2014 roku Teresa osiągnęła 40 lat pracy, ale nowy regulamin obowiązywał już od lipca poprzedniego roku. Nagroda, na którą czekała i którą uważała za uhonorowanie swojej pracy, przeszła jej koło nosa.
Zmiana zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy może mieć daleko idące konsekwencje dla pracowników, zwłaszcza tych z długim stażem, którzy liczyli na nagrodę jubileuszową tuż przed odejściem na emeryturę. Choć pracodawca ma prawo do modyfikacji ZUZP w porozumieniu ze związkami zawodowymi, to dla wielu osób takie zmiany oznaczają realną stratę – zarówno finansową, jak i emocjonalną. Warto uważnie analizować nowe zapisy i w razie wątpliwości skonsultować się z prawnikiem, aby upewnić się, czy zmiana nie narusza zasady równego traktowania pracowników.
Potrzebujesz pomocy w sprawie swojej nagrody jubileuszowej lub innego problemu związanego z pracą? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online – szybko, bez wychodzenia z domu i w pełni profesjonalnie. Nasi prawnicy przeanalizują Twoją sytuację, odpowiedzą na pytania i pomogą znaleźć najlepsze rozwiązanie. Wystarczy, że opiszesz swój problem, a my zajmiemy się resztą.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2008 r., sygn. akt I PK 261/07
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy