Zwiększenie zakresu obowiązków

Czy pracodawca może zwiększyć zakres i ilość obowiązków nałożonych na pracownika?

Zakres i ilość obowiązków powinien być tak dostosowany, aby pracownik mógł je wykonać w normalnym czasie pracy. Wynika tak z art. 94 pkt 2 Kodeksu pracy, zgodnie z którym „pracodawca jest obowiązany w szczególności organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy”. Nie można więc rozszerzać zakresu i ilości obowiązków danego pracownika bez umiaru i bez końca – i pracodawca i pracownik powinni mieć tego świadomość. Pomocne w organizacji pracy i wyznaczaniu ilości obowiązków powinny być: przepisy prawa pracy, szczególnie te dotyczące norm czasu pracy oraz sytuacji, w których dopuszczalne jest powierzanie pracy w godzinach nadliczbowych; przekazane pracownikom zakresy obowiązków czy zadania charakterystyczne dla poszczególnych stanowisk pracy. Gdy zaś powstaje konieczność powierzenia nowych obowiązków, np. w związku z nowym projektem, to pracodawca powinien albo nowe obowiązki przekazać nowemu pracownikowi, albo włączyć w ich realizację dotychczasowych pracowników, uwzględniając ich kwalifikacje i obecne obciążenie pracą oraz rekompensując im dodatkowe obciążenia stosownym wynagrodzeniem.

Jeśli jednak nowe obowiązki są tożsame z dotychczasowymi i następuje jedynie rozszerzenie zakresu czynności, nie wymaga to zmiany umowy w zakresie stanowiska pracy czy wynagrodzenia.

Wynika tak z wyroku Sądu Najwyższego z 7 listopada 1974 r. (sygn. akt I PR 332/74), zgodnie z którym zmiana przez zakład pracy zakresu czynności pracownika nie stanowi istotnej zmiany warunków pracy, wymagającej wypowiedzenia, jeżeli czynności, które ma wykonywać pracownik, nie wykraczają poza obowiązki związane z pełnioną przez niego funkcją.

Czy nałożenie nowych obowiązków na pracownika musi wiązać się z podwyżką wynagrodzenia?

Niestety, jak już powyżej wspomniano, dodanie nowych obowiązków w takim przypadku nie musi się wiązać z podwyżką wynagrodzenia, dlatego pracownik nie ma podstaw, by oczekiwać, iż w związku ze wzrostem ilości obowiązków nastąpi jednocześnie wzrost jego wynagrodzenia za pracę.

O wysokości wynagrodzenia przysługującego pracownikowi decyduje bowiem pracodawca, który ma prawo polecać nowe obowiązki swoim pracownikom bez wprowadzania zmian w umowie, o ile nowe obowiązki są zgodne z powierzonym pracownikowi zakresem obowiązków. Jednocześnie pracodawca powinien pamiętać, iż zgodnie z art. 78 § 1 Kodeksu pracy „wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy”.

W przypadku, gdy pracownik uważa, iż ilość powierzonych nowych obowiązków jest nadmierna i może skutkować pogorszeniem jakości dotychczasowej pracy, powinien poinformować o tym pracodawcę, gdyż tylko w ten sposób będzie mógł uchronić się przez negatywnymi skutkami niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych (art. 114 Kodeksu pracy). Zgodnie bowiem z art. 117 § 1 „pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia”. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy pracodawca nieprawidłowo ustalił organizację pracy, nadmiernie obciążając pracownika dodatkowymi obowiązkami.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.