• Autor: Marta Handzlik
Pracodawca zmusza mnie do pracy w soboty (wszystkie soboty danego miesiąca) do godziny 18. Jak z takiej sytuacji wybrnąć? Jakich argumentów i jakich podstaw prawnych użyć, aby przekonać go, że postępuje niezgodnie z Kodeksem pracy? Dodam, że pracodawca jest obcokrajowcem.
Zgodnie z art. 151 ustawy Kodeks pracy „praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:
1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
2) szczególnych potrzeb pracodawcy”.
„Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:
1) 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
a) w nocy,
b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy”.
Praca w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy nie stanowi, co do zasady, pracy w godzinach nadliczbowych. Z pracą w nadgodzinach łączą ją jednak okoliczności, z uwagi na które może być polecana. Zarówno praca w dniu wolnym, jak i praca w godzinach nadliczbowych może być pracownikom zlecona jedynie z uwagi na:
Wymienione przez ustawodawcę ww. szczególne przesłanki uzasadniające możliwość polecenia pracownikom pracy w tym dniu oznaczają, że w przypadku, gdy w obowiązujących w zakładzie pracy aktach wewnątrzzakładowych ustalono, na jaki z dni tygodnia przypada dzień wolny z tytułu zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, praca w tym dniu (tak samo jak praca w godzinach nadliczbowych), nie może być uprzednio planowana. Konieczność polecenia pracownikom pracy w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy uzasadniona być powinna niedającymi się przewidzieć, na etapie planowania czasu pracy, okolicznościami.
Podsumowując – o tym, czy praca w sobotę będzie zgodna z prawem, czy też nie, decydować będzie to, jakie dni zostały określone jako dni pracy w regulaminie obowiązującym u pracodawcy. Jeśli są to standardowo dni od poniedziałku do piątku –- praca w sobotę może być zlecana tylko w określonych okolicznościach.
Wówczas praca w soboty traktowana powinna być jako praca w godzinach nadliczbowych i powinien Pan za nią otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie (ewentualnie na Pana wniosek dzień wolny).
Słowem – jeśli praca w soboty jest usprawiedliwiona okolicznościami – nie może Pan odmówić. Zawsze jednak, jeśli ma Pan wątpliwości co do tego, może Pan powiadomić PIP o podejrzeniach łamania przepisów prawa przez pracodawcę.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy