• Autor: Marta Handzlik
Jestem nauczycielem z 35-letnim stażem pracy. Dyrektor wysyła mnie do pracy w Niemczech (opieka nad uczniami szkoły). Otrzymałam pismo, którego fragment brzmi „oddelegowuję Panią do wyjazdu w charakterze nauczyciela opiekuna na okres 8 dni”. Zapewniony jest dojazd, wyżywienie i noclegi. Czy takie oddelegowanie to podróż służbowa czy oddelegowanie? Jakie wynagrodzenie/diety przysługują? Oddelegowanie to płaca zgodna z płacą minimalną w danym kraju. Tydzień pracy nauczyciela nie może przekraczać 40 godzin, czyli 8 godzin dziennie (Karta Nauczyciela). Ja mam sprawować opiekę nad uczniami przez 24 godziny na dobę. Czy to jest zgodne z prawem pracy?
Zgodnie z art. 775 § 1 ustawy z dnia Kodeks pracy „pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadania służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową” – czyli tak zwaną delegacją. Jeżeli pracownik na polecenie pracodawcy, pisemne bądź ustne, wyjeżdża poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy, w celu wykonania określonych zadań służbowych krajowych bądź zagranicznych, to odbywa się to na zasadach delegacji. W takiej sytuacji pracownikowi należeć się będzie należność na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową zgodnie z przepisami określonymi w przepisach prawa. W tym przypadku mamy do czynienia z delegacją, ponieważ nie dochodzi do zmiany miejsca wykonywania pracy. W przypadku oddelegowania następuje zmiana miejsca pracy i w takiej sytuacji należy zmienić treść umowy o pracę.
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela nie przewiduje odrębnych rozwiązań prawnych w zakresie świadczeń dla nauczycieli sprawujących opiekę nad uczniami podczas wycieczek szkolnych, więc do nauczycieli sprawujących opiekę na kilkudniowych wycieczkach stosuje się przepisy ogólne regulujące warunki płacy i pracy nauczycieli. To z kolei oznacza, że uczestnictwo nauczycieli w wycieczce klasowej (zielonej szkole) w charakterze opiekunów należy traktować jako zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, jakie muszą oni realizować w obowiązującym 40-godzinnym tygodniu pracy. Dlatego też zaleca się, aby nauczycieli było kilku tak, by nie doszło do przekroczenia norm czasu pracy.
Oczywiście w doktrynie przyjmuje się także, że wyjazd nauczyciela w charakterze opiekuna wycieczki jest delegacją (nigdy oddelegowaniem). W związku z tym nauczycielom przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową, co wynika z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na terenie kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.). Natomiast, do rozliczania zagranicznych wyjazdów właściwe jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).
W sytuacji, gdy pokryte są koszty zakwaterowania i posiłków, pracownik nie ma prawa do dodatkowej diety.
Warto jednak dodać, że w doktrynie można także spotkać stanowisko, zgodnie z którym wyjazd nauczyciela z uczniami na wycieczkę nie może być traktowany w żadnej mierze jako podróż służbowa, a ewentualne dodatkowe obowiązki nauczyciela związane z opieką nad uczniami w trakcie wycieczki powinny zostać uregulowane w formie umowy cywilnoprawnej.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy