Urlop dla poratowania zdrowia a emerytura z art. 88 KN

• Autor: Marta Handzlik

Od 37 lat pracuję na etacie nauczyciela*. Posiadam uprawnienia do przejścia na emeryturę po 30 latach pracy na podstawie art. 88 KN. Mam jednak 57 lat, więc brakuje mi jeszcze 3 lat. Czy mogłabym od września br. do czerwca przyszłego roku skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia? Czy po takim urlopie, czyli 1 września przyszłego roku, mogę odejść na wcześniejszą emeryturę? Czy urlop dla poratowania zdrowia wlicza się do stażu pracy? 16 sierpnia przyszłego roku mój staż pracy będzie wynosił 39 lat, jeśli urlop dla poratowania zdrowia zostanie wliczony do stażu. Czy wniosek o przejście na emeryturę mogę złożyć w krótszym czasie niż na 3 miesiące przed planowanym odejściem? Czy skrócenie tego okresu może wpłynąć na wysokość odprawy emerytalnej?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Urlop dla poratowania zdrowia a emerytura z art. 88 KN

Warunki uzyskania prawa do emerytury przez nauczycieli

Zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2016 r., poz. 1379) – nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich – dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą – po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy – przejść na emeryturę.

Nauczyciele, którzy spełniają wymienione warunki, mogą przejść na emeryturę również w wypadku rozwiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy.

Do okresu 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze (pracy „przy tablicy”) zalicza się także okres skierowania, na podstawie odrębnych przepisów, do pracy pedagogicznej za granicą.

Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. zachowują prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli:

  1. spełnili warunki do uzyskania emerytury, określone wyżej, w ciągu dziesięciu lat od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, 1717 i 1734), z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy, oraz
  2. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Komentowany przepis przewiduje możliwość przejścia nauczycieli na emeryturę niezależnie od wieku, a jedynie po wykazaniu wymaganego okresu zatrudnienia, w tym w szczególności pracy na stanowisku nauczyciela. Uprawnienie to zostało jednak znacząco ograniczone przez ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na mocy której dodano art. 88 ust. 2a KN. Przepis ten stanowi, że nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. mogą przejść na emeryturę na podstawie art. 88 KN, jeżeli spełnią warunki wymagane tym przepisem do dnia 31 grudnia 2006 r. i nie przystąpią do otwartego funduszu emerytalnego. Przedłużenie możliwości przechodzenia na emeryturę według art. 88 KN z 8 do 9 lat nastąpiło na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Karty Nauczyciela (Dz. U. Nr 167, poz. 1397 z późn. zm.), a z 9 do 10 lat – ustawy z dnia 7 września 2007 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 191, poz. 1369). Oznacza to, iż przepis ten funkcjonował do dnia 31 grudnia 2008 r. i obecnie na jego podstawie nie można już złożyć wniosku o emeryturę. Ograniczenie czasowe nie dotyczy nauczycieli urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r., którzy mogą skorzystać z emerytury bez względu na wiek po spełnieniu warunków wymienionych w art. 88 KN, nawet jeżeli to spełnienie nastąpi po dniu 31 grudnia 2008 r.

Przejście na emeryturę na podstawie art. 88 KN

Podsumowując: aby skorzystać z emerytury z art. 88 KN (bez względu na wiek, wiec nie musiałaby Pani czekać do osiągnięcia 60 roku życia) na dzień 31 grudnia 2008 r. musiałaby Pani mieć 30-letni staż pracy (a z opisu wynika, że ma Pani jedynie 28 lat pracy) i 20-letni staż pracy nauczycielskiej. Jeśli kończyła Pani studia przed rozpoczęciem pracy – okres studiów zostanie doliczony do stażu pracy i wówczas na dzień 31 grudnia 2008 r. spełniałaby Pani przesłanki. Czyli: jeśli spełnia Pani przedstawione warunki, to może Pani odejść na emeryturę w każdej chwili, byle przed ukończeniem 60 roku życia (od października będzie to bowiem powszechny wiek emerytalny dla kobiet, a jego osiągnięcie uniemożliwia skorzystanie z emerytury z art. 88 KN).

Co do urlopu dla poratowania zdrowia – jest on wliczany do pracowniczego stażu pracy, a więc na przykład do nagrody jubileuszowej.

Zgodnie z art. 73 ust. 2 KN – nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.

Urlop dla podratowania zdrowia nauczyciela a przejście na wcześniejszą emeryturę

Spełnienie przez nauczyciela warunków do przejścia na wcześniejszą emeryturę oznacza, że nauczyciel, pomimo iż nadal pracuje, nie może korzystać z urlopu dla poratowania zdrowia. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2003 r. (OSNP 2004, nr 21, poz. 366) ograniczenie możliwości skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia lub czasu jego trwania nie jest związane z rodzajem emerytury, z jakiej może skorzystać nauczyciel.

Oznacza to, że jeśli spełnia Pani warunki do przejścia na wcześniejszą emeryturę (z art. 88 KN), to nie może Pani wnioskować już o urlop dla poratowania zdrowia.

Nauczyciel ma dwie możliwości rozwiązania stosunku pracy w związku z chęcią skorzystania z uprawnień emerytalnych – porozumienie stron i wypowiedzenie.

Porozumienie stron oznacza, że jeśli pracownik chce, a pracodawca wyraża zgodę – stosunek pracy rozwiązuje się nawet z dnia na dzień, w terminie wskazanym przez pracownika. Wypowiedzenie zaś musi wynieść 3 miesiące i jego skutek przypada na koniec roku szkolnego (czyli na dzień 31 sierpnia).

Rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron nie wpływa na wysokość odprawy.

* Opis sprawy z lutego 2017 r.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Marta Handzlik

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »