Praca w weekend matki wychowującej dziecko
• Autor: Dorota Kriger
Jestem lekarką zatrudnioną na pełny etat w szpitalu. Czy pracodawca ma prawo nakazać pracę w sobotę bądź niedzielę młodej matce wychowującej roczne dziecko. Jeżeli tak, to na jakich zasadach i czy praca może dotyczyć także godzin popołudniowych w weekendy?
Czy pracująca mama może świadczyć pracę w sobotę lub niedzielę?
Uprawnienia, które dotyczą opiekuna dziecka w wieku do lat 4, są następujące:
- zgodnie z art. 148 Kodeksu pracy czas pracy pracowników opiekujących się dzieckiem do lat 4 nie może przekraczać 8 godzin na dobę,
- zgodnie z art. 178 § 2 Kodeksu pracy bez zgody pracującego opiekuna:
- nie można zatrudnić go w systemie przerywanego czasu pracy,
- nie można zatrudnić go w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej,
- nie wolno delegować go poza stałe miejsce pracy.
Jak widać z powyższego, Kodeks pracy nie rozstrzyga, czy pracująca mama może świadczyć pracę w sobotę lub niedzielę. Na problem należy spojrzeć z innej strony: czy praca, świadczona w dni, o które Pani pyta, będzie pracą w godzinach nadliczbowych, czy też będą to godziny pracy wynikające z przyjętego grafiku. Jeśli sobota i niedziela są normalnymi dniami Pani pracy, nie może Pani odmówić świadczenia pracy w tych dniach, powołując się na konieczność opieki nad dzieckiem w wieku do lat 4. W przypadku gdyby praca w te dni była pracą w godzinach nadliczbowych, miałaby Pani prawo, po złożeniu stosownego oświadczenia, odmówić pracy we wskazanym czasie, bez negatywnych konsekwencji dla Pani.
Ponadto zgodnie z ustawą z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (j.t. Dz. U. z 1991 r. Nr 91, poz. 408) czas pracy pracownic, opiekujących się dzieckiem do lat 4, pracujących według rozkładu czasu pracy, w którym dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę, nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Dłuższy czas pracy jest dopuszczony tylko po uprzednim wyrażeniu zgody przez pracownicę.
Zobacz też: Czy można odmówić opieki nad dzieckiem
Przykłady
Pierwszy przykład to sytuacja Anny, która jest pielęgniarką w szpitalu pracującą na zmiany. Gdy wróciła do pracy po urlopie macierzyńskim, jej grafik uwzględniał dyżury w weekendy. Pomimo że chciała spędzać te dni z rocznym synkiem, musiała pracować, ponieważ weekendy były częścią jej stałego harmonogramu. Pracodawca nie wymagał od niej pracy w godzinach nadliczbowych ani nocnych bez jej zgody, jednak nie mogła odmówić pracy w soboty i niedziele, gdyż były one wpisane w plan pracy.
Drugi przykład dotyczy Magdaleny, która jest farmaceutką w aptece całodobowej. Gdy dowiedziała się, że będzie musiała przyjść do pracy w niedzielę po południu, powołała się na przepisy dotyczące opieki nad dzieckiem do lat 4 i odmówiła, argumentując, że nie wyraziła na to zgody. Pracodawca musiał dostosować grafik, ale w zamian zaproponował jej pracę w innym dniu tygodnia, co pozwoliło na zachowanie równowagi między obowiązkami zawodowymi a rodzinnymi.
Trzeci przykład to historia Katarzyny, lekarza pracującego na oddziale ratunkowym. Po powrocie do pracy musiała podjąć dyżury w weekendy zgodnie z ustalonym wcześniej harmonogramem. Ponieważ dyżury weekendowe nie stanowiły nadgodzin, Katarzyna nie miała podstaw do ich odmowy. Jednak udało się jej porozumieć z pracodawcą i na mocy porozumienia zmniejszono jej liczbę dyżurów popołudniowych, co pozwoliło na lepsze zorganizowanie opieki nad dzieckiem.
Podsumowanie
Młoda matka wychowująca dziecko do lat 4 może być zobowiązana do pracy w weekendy, jeśli wynika to z ustalonego grafiku pracy. Pracodawca nie może jednak nakazać jej pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej ani delegować jej poza stałe miejsce pracy bez jej zgody. Kluczowe jest więc rozróżnienie między standardowym czasem pracy a pracą w godzinach nadliczbowych. W przypadku braku zgody na dodatkowe godziny matka ma prawo odmówić ich świadczenia bez negatywnych konsekwencji. Ważne jest, aby pracowniczka znała swoje prawa i na ich podstawie podejmowała decyzje dotyczące harmonogramu pracy, co pozwoli na skuteczne łączenie obowiązków zawodowych z opieką nad dzieckiem.
Oferta porad prawnych
Zapraszamy do skorzystania z profesjonalnych porad prawnych online, które pomogą rozwiać wszelkie wątpliwości związane z prawem pracy, w tym dotyczące obowiązków zawodowych młodych matek. Dzięki naszej usłudze możesz uzyskać szybkie i rzetelne wsparcie bez wychodzenia z domu. Doświadczeni prawnicy odpowiedzą na pytania dotyczące przepisów, pomogą w interpretacji umów oraz doradzą, jak skutecznie dochodzić swoich praw w relacjach z pracodawcą. Skorzystanie z porad online to wygodne i dyskretne rozwiązanie, które pozwoli Ci lepiej zarządzać obowiązkami zawodowymi i rodzinnymi.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Dodatek motywacyjny w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego, czy można go stracić?
» Ścieżka awansu do nauczyciela mianowanego, czas trwania i przepisy przejściowe
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
Kodeks pracy
