• Autor: Marta Handzlik
Na początku września 2021 kończy mi się urlop wychowawczy. Nie ma mnie w firmie od maja 2015 (najpierw zwolnienie lekarskie związane z 1. ciążą, następnie skrócony urlop macierzyński z powodu poronienia, potem zwolnienie i 2. ciąża, urlop macierzyński, wykorzystanie zaległego urlopu wypoczynkowego i urlop wychowawczy). Mam podpisaną umowę o pracę na czas nieokreślony, a więc obowiązuje mnie 3-miesięczny okres wypowiedzenia.
W trakcie trwania urlopu wychowawczego podjęłam pracę u innego pracodawcy na pół etatu, co nie wyklucza osobistej opieki nad dzieckiem. W firmie, w której przebywam na urlopie wychowawczym, nikt nie jest zatrudniony na moim stanowisku, nie wiem jednak, czy zostało ono zlikwidowane czy nie. Moim założeniem jest niewracanie do firmy, w której jestem na urlopie wychowawczym, jednak powstaje pytanie, czy jest jakakolwiek możliwość skorzystania z prawa do wynagrodzenia za 3-miesięczny okres wypowiedzenia. Kiedy należy podjąć jakiekolwiek kroki związane z kontaktem z firmą i rozmowie na temat planów związanych z moją osobą? Jeśli skontaktuję się teraz, to rozumiem, że firma może stwierdzić, że moje stanowisko już nie istnieje, wręczyć mi wypowiedzenie, którego okres będzie biegł w trakcie urlopu wychowawczego. Jeśli zgłoszę się do firmy na 30 dni przed zakończeniem urlopu wychowawczego, to rozumiem, że firma ma obowiązek mnie przyjąć i ryzykuję tym, że powiedzą: wróć, i wtedy co z aktualnym zatrudnieniem na pół etatu? Chodzi w całej sprawie o wynagrodzenie za okres 3 miesięcy okresu wypowiedzenia.
Obawiam się, że jeśli chce Pani płatne wypowiedzenie, to musi je Pani złożyć (albo otrzymać) po zakończeniu urlopu wychowawczego, ale wówczas musi Pani przepracować ten okres (czyli 3 miesiące). Może Pani oczywiście zostać zwolniona z obowiązku świadczenia pracy, ale to już dobra wola pracodawcy.
Zobacz też: Wypowiedzenie B2B
Zgodnie z art. 1864 ustawy Kodeks pracy „pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem”.
Pracownikowi powracającemu z urlopu wychowawczego można wręczyć wypowiedzenie. Najpierw jednak należy dopuścić go do pracy na takim samym lub równorzędnym stanowisku, jakie zajmował przed pójściem na urlop. Jeżeli takiego stanowiska nie ma, pracownika należy zwolnić z obowiązku świadczenia pracy.
Jeżeli więc wskutek zmian organizacyjnych przeprowadzonych w trakcie urlopu wychowawczego pracownika nie jest możliwe dopuszczenie go do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jednocześnie pracodawca nie dysponuje innym stanowiskiem pracy – równorzędnym lub odpowiadającym kwalifikacjom pracownika, to z dniem powrotu pracownika do pracy może wręczyć mu wypowiedzenie umowy o pracę. W związku z brakiem możliwości zapewnienia pracownikowi pracy w okresie wypowiedzenia pracodawcy wolno zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Przeczytaj też: Zwolnienie lekarskie po urlopie wychowawczym
Brak możliwości zatrudnienia pracownicy po urlopie wychowawczym na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przez nią przed urlopem lub zgodnym z jej kwalifikacjami uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z 3 listopada 1994 r., sygn. akt I PRN 77/94).
Słowem – nie musi Pani zawiadamiać pracodawcy na 30 dni przed końcem urlopu. Wystarczy, że pierwszego dnia po zakończeniu urlopu stawi się Pani do pracy i wykona badania kontrolne. Potem powinna Pani zostać dopuszczona do pracy na tym samym albo równorzędnym stanowisku (nawet jeśli Pani stanowisko zlikwidowano). Jeśli nie będzie dla Pani żadnego stanowiska, wówczas może Pani zostać zwolniona z obowiązku świadczenia pracy, ale będzie Pani otrzymywać wynagrodzenie za okres wypowiedzenia.
Likwidacja stanowiska
Pani Anna pracowała jako specjalista ds. marketingu w dużej firmie. Po urodzeniu dziecka skorzystała z urlopu wychowawczego, który trwał 3 lata. W tym czasie firma przeszła restrukturyzację, a jej stanowisko zostało zlikwidowane. Po powrocie z urlopu, pracodawca poinformował ją o braku możliwości powrotu na dotychczasowe stanowisko ani na żadne inne, odpowiadające jej kwalifikacjom. W takiej sytuacji pracodawca wręczył Pani Annie wypowiedzenie umowy o pracę, zwalniając ją jednocześnie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, zachowując jej prawo do wynagrodzenia za ten okres.
Powrót na stanowisko i natychmiastowe wypowiedzenie
Pan Piotr pracował jako programista. Po rocznym urlopie wychowawczym wrócił do pracy. Zgodnie z przepisami, pracodawca dopuścił go do pracy na dotychczasowym stanowisku. Jednakże, z uwagi na zmiany w projektach firmy, pracodawca podjął decyzję o redukcji zatrudnienia. Następnego dnia po powrocie do pracy, Pan Piotr otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę. W tym przypadku, pracodawca również miał prawo zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, wypłacając mu stosowne wynagrodzenie.
Chęć zmiany pracy po urlopie
Pani Magda pracowała jako księgowa. Po urlopie wychowawczym, trwającym 2 lata, postanowiła zmienić pracę. Znalazła nową ofertę, która bardziej jej odpowiadała. Zamiast wracać do dotychczasowego pracodawcy, Pani Magda złożyła wypowiedzenie umowy o pracę jeszcze przed formalnym powrotem z urlopu wychowawczego. W takim przypadku, okres wypowiedzenia zaczął biec od dnia złożenia wypowiedzenia, a Pani Magda nie musiała stawiać się w dotychczasowej pracy. Należy jednak pamiętać, że w tej sytuacji Pani Magda nie otrzymałaby wynagrodzenia za okres wypowiedzenia od dotychczasowego pracodawcy, ponieważ to ona zainicjowała rozwiązanie umowy.
Pracownik po urlopie wychowawczym ma prawo wrócić na dotychczasowe lub równorzędne stanowisko. Pracodawca może wręczyć wypowiedzenie po powrocie pracownika, jeśli istnieją ku temu uzasadnione powody, np. likwidacja stanowiska. W przypadku braku możliwości zatrudnienia pracownika, pracodawca może go zwolnić z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, wypłacając mu wynagrodzenie. Pracownik może również sam złożyć wypowiedzenie, nawet przed powrotem z urlopu, ale wtedy nie otrzyma wynagrodzenia za okres wypowiedzenia od dotychczasowego pracodawcy.
Potrzebujesz porady prawnej w związku z powrotem do pracy po urlopie wychowawczym, wypowiedzeniem umowy lub innymi kwestiami z zakresu prawa pracy? Oferujemy konsultacje prawne online z doświadczonymi prawnikami specjalizującymi się w prawie pracy. Uzyskaj szybką i profesjonalną pomoc bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1994 r., sygn. akt I PRN 77/94
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy