Odmowa pracownika wykonywania dodatkowej pracy

Przykłady

Niezgodność z umową o pracę

Pan Kowalski jest zatrudniony jako magazynier. W związku z chorobą kolegi, pracodawca polecił mu wykonywanie obowiązków kierowcy, w tym prowadzenie firmowego samochodu dostawczego. Pan Kowalski nie posiada jednak prawa jazdy kategorii B. W takim przypadku pan Kowalski ma prawo odmówić wykonania polecenia, ponieważ jest ono sprzeczne z umową o pracę (stanowisko magazyniera nie wymaga posiadania prawa jazdy) i narusza przepisy prawa (prowadzenie pojazdu bez uprawnień).

Przekroczenie norm czasu pracy

Pani Nowak pracuje jako sekretarka. W związku z urlopem innej pracownicy biura, pracodawca polecił jej wykonywanie podwójnej ilości obowiązków, co wiązałoby się z koniecznością pracy po godzinach każdego dnia. Pani Nowak, pomimo chęci pomocy, obawia się, że nadmiar pracy negatywnie wpłynie na jej zdrowie i życie prywatne. W takim przypadku, jeśli wykonywanie dodatkowych obowiązków uniemożliwia pracę w normalnym czasie pracy i prowadzi do regularnych nadgodzin, pani Nowak może negocjować z pracodawcą zakres dodatkowych zadań lub domagać się odpowiedniego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Jeśli pracodawca nie uwzględni jej argumentów, a sytuacja będzie się powtarzać, może to stanowić podstawę do odmowy wykonywania nadmiernych obowiązków, argumentując to potencjalnym naruszeniem przepisów o czasie pracy.

Stałe zwiększenie obowiązków bez zmiany wynagrodzenia

Pan Wiśniewski jest zatrudniony jako specjalista ds. marketingu. W wyniku restrukturyzacji w firmie, do jego obowiązków dołączono zadania wcześniej wykonywane przez zwolnionego pracownika, co znacząco zwiększyło jego zakres pracy. Początkowo pan Wiśniewski godził się na to rozwiązanie, jednak po kilku miesiącach, widząc, że obciążenie pracą jest stale większe, a jego wynagrodzenie nie uległo zmianie, postanowił porozmawiać z pracodawcą. W takiej sytuacji, jeśli zwiększenie obowiązków ma charakter stały, a nie jedynie tymczasowy (np. do 3 miesięcy), pan Wiśniewski ma prawo domagać się renegocjacji warunków umowy, w tym podwyższenia wynagrodzenia, adekwatnego do zwiększonego zakresu obowiązków. Odmowa pracodawcy może stanowić podstawę do rozważenia dalszych kroków prawnych.

Podsumowanie

Pracownik co do zasady nie może odmówić wykonywania poleceń pracodawcy, w tym dodatkowych zadań, o ile mieszczą się one w zakresie jego umowy o pracę i nie naruszają przepisów prawa. Wyjątkiem są sytuacje, gdy polecenie jest sprzeczne z umową, prawem (np. praca bez uprawnień, przekroczenie norm czasu pracy) lub zasadami współżycia społecznego. Istotne jest rozróżnienie między okresowym a stałym zwiększeniem obowiązków – to drugie powinno wiązać się z renegocjacją warunków zatrudnienia, w tym wynagrodzenia. Należy pamiętać, że nieuzasadniona odmowa wykonania polecenia służbowego może skutkować konsekwencjami dyscyplinarnymi, włącznie z wypowiedzeniem umowy o pracę.

Oferta porad prawnych