Obniżenie pensji z powodu przerwy w zwolnieniu lekarskim w czasie ciąży
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Pracuję jako nauczyciel, mam umowę na czas nieokreślony. Jestem w ciąży, obecnie podczas drugiego zwolnienia lekarskiego – po poprzednim wróciłam na kilka tygodni do pracy. Zauważyłam, że moja pensja uległa zmniejszeniu z powodu wyliczenia zasiłku z ostatnich 12 miesięcy (w poprzednim roku szkolnym miałam dużo mniej godzin). Jak wiadomo, w szkole są przerwy – ferie, przerwy świąteczne itp. Czy mogę w tym czasie nie brać L-4, by mieć wyższą pensję?
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego
Sprawa nie jest taka prosta.
Zgodnie z ustawą zasiłkową:
„Art. 36. 1. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
2. Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
3. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
4. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy”.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W sytuacji, gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe tego ubezpieczenia (art. 36 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część tego wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku (art. 36 ust. 3).
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w którego trakcie powstała niezdolność do pracy (art. 36 ust. 4 u.ś.p.). Należy przez to również rozumieć zatrudnienie u tego samego pracodawcy na podstawie kolejno po sobie następujących umów o pracę – przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wynagrodzenie wypłacone z tytułu tych umów sumuje się. Nie traktuje się przy tym jako przerwy w ubezpieczeniu przerwy przypadającej na dzień ustawowo wolny od pracy.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego będącego pracownikiem (zgodnie z art. 3 „wynagrodzeniem jest przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe”) za okres, o którym mowa w art. 36 ust. 1 i 2, przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte (art. 38 ust. 1).
Jednak zgodnie z art. 40 „w razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy, lub w miesiącach, o których mowa w art. 36”.
Przepis daje regułę ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, jeżeli w okresie 12 miesięcy poprzedzających powstanie niezdolności do pracy nastąpiła istotna zmiana wynagrodzenia spowodowana zmianą wymiaru czasu pracy. Zasiłek chorobowy wylicza się wówczas od nowego wynagrodzenia odpowiadającego nowemu wymiarowi czasu pracy, a nie od przeciętnego zarobku z okresu poprzedzającego powstanie niezdolności do pracy. Zasadę tę stosuje się także wówczas, gdy zmiana wymiaru czasu pracy nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy (także po powstaniu tej niezdolności). Przepis jest konsekwencją założenia, że zasiłek chorobowy zastępuje utracony zarobek. Jeśli więc w czasie niezdolności do pracy pracownik byłby zatrudniony w wyższym wymiarze czasu pracy niż dotychczas, to jego zasiłek nie może być wymierzany od zarobków osiąganych przy niższym wymiarze zatrudnienia. I odwrotnie – zmniejszenie wymiaru czasu pracy powoduje wymierzenie zasiłku nie od przeciętnego zarobku z ostatnich 12 miesięcy, ale od nowego, niższego wynagrodzenia.
Zasadne jest więc sprawdzenie, czy zasiek jest prawidłowo wyliczony.
Przerwa w zasiłku nic Pani nie da. Dwa tygodnie ferii plus dwa tygodnie pracy, spowodują, że tak zostanie wyliczony zasiłek – za 14 dni zasiłek, za 14 dni pracy wynagrodzenie według stawki zaszeregowania – Pani wynagrodzenia.
Ale zasiłek po tych 14 dniach wyliczony zostanie na tych samych zasadach co poprzedni.
Aby mógł być liczony na nowo – potrzeba 3 miesięcy przerwy między zasiłkami.
Ryzykuje Pani, nie biorąc zwolnienia w okresach przerw. Wówczas jest Pani uznana za zdolną do pracy – ze wszystkimi tego konsekwencjami.
Przykłady
Magda – nauczycielka matematyki z Krakowa
Po trzech miesiącach zwolnienia lekarskiego wróciła na dwa tygodnie do pracy, akurat na czas ferii zimowych. Myślała, że dzięki temu podniesie podstawę kolejnego zasiłku. Niestety, jej zasiłek został wyliczony tak samo jak wcześniej – krótka przerwa niczego nie zmieniła. Po powrocie na zwolnienie chorobowe pensja spadła jeszcze bardziej, bo średnia z 12 miesięcy była zaniżona przez ubiegłoroczne ograniczenie godzin.
Ewa – anglistka w liceum
Zdecydowała się nie brać L-4 w okresie świątecznej przerwy międzysemestralnej, licząc, że ten czas „przepracuje” i podbije sobie średnią. Gdy zgłosiła się po nowy zasiłek, okazało się, że nie tylko nie wpłynęło to korzystnie na jego wysokość, ale też została potraktowana jako zdolna do pracy. To oznaczało konieczność dodatkowej wizyty u lekarza i wyjaśnienia sytuacji w kadrach.
Joanna – nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej
Po pierwszym L-4 chciała wrócić na miesiąc do pracy, żeby zwiększyć średnie wynagrodzenie i tym samym podnieść przyszły zasiłek. Niestety, nie wiedziała, że żeby podstawę liczono od nowa, musi minąć co najmniej 3 miesiące przerwy. Skutek? Krótkotrwały powrót wywołał tylko stres i większe zmęczenie, a zasiłek nadal był liczony według niższej średniej z poprzedniego roku.
Podsumowanie
Przerwa w zwolnieniu lekarskim podczas ciąży – nawet jeśli przypada na okres ferii czy przerw świątecznych – nie gwarantuje wyższego zasiłku chorobowego. Zgodnie z przepisami, do jego wyliczenia brane jest pod uwagę przeciętne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy, a krótkie okresy pracy nie zmieniają podstawy wymiaru. Aby zasiłek mógł być liczony od nowa, konieczna jest co najmniej trzymiesięczna przerwa. Co więcej, nieprzemyślane rezygnowanie ze zwolnienia może wiązać się z poważnymi konsekwencjami prawnymi i zdrowotnymi, dlatego decyzje w tym zakresie warto podejmować ostrożnie i najlepiej po konsultacji z kadrami lub prawnikiem.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości dotyczące wynagrodzenia, zasiłku chorobowego czy praw pracowniczych w ciąży, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Doświadczony prawnik przeanalizuje Twoją sytuację, odpowie na pytania i pomoże Ci zrozumieć, jakie masz prawa i możliwości działania – wszystko szybko, bez wychodzenia z domu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
