• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Pracuję od 45 lat w tym samym zakładzie(gminny ZOZ) – jest to samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, który podlega urzędowi gminy. Wiem, że pracownikom samorządowym należy się nagroda jubileuszowa po 45 latach pracy w wymiarze 400% miesięcznego wynagrodzenia, jednak nasza księgowa twierdzi, że mnie się ta nagroda nie należy, bo nie jestem pracownikiem samorządowym. Czy rzeczywiście tak jest, że pracownicy gminnego ZOZ-u nie kwalifikują się do takich nagród?
Do pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1282) nie mają zastosowania. Rozstrzyga o tym art. 2, który stanowi, że przepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
Uprawnienia i obowiązki pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej reguluje obecnie ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 295 z późn. zm.; dalej: „u.d.l.”). Uprawnienie do nagrody jubileuszowej pracowników SP ZOZ przewiduje art. 62 u.d.l., który stanowi, że za długoletnią pracę pracownikowi samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości:
1) 75% miesięcznego wynagrodzenia – po 20 latach pracy;
2) 100% miesięcznego wynagrodzenia – po 25 latach pracy;
3) 150% miesięcznego wynagrodzenia – po 30 latach pracy;
4) 200% miesięcznego wynagrodzenia – po 35 latach pracy;
5) 300% miesięcznego wynagrodzenia – po 40 latach pracy.
Z kolei art. 64 u.dz.l. stanowi, że ustalanie okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej, a także szczegółowe zasady jej obliczania i wypłacania regulują przepisy o wynagrodzeniu obowiązujące u danego pracodawcy.
Ustawa o działalności leczniczej nie zawiera szczegółowych zasad obliczania i wypłacania nagrody jubileuszowej, lecz pozostawia w tym względzie swobodę pracodawcy, który powinien te kwestie określić w obowiązujących w danym zakładzie przepisach płacowych.
Prawo do nagrody jubileuszowej nabywa pracownik, który w czasie zatrudnienia spełni przesłankę posiadania odpowiedniego stażu pracy. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1991 r. sygn. akt I PZP 16/91 – pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu bezpośrednio poprzedzającym dzień, który nazwą lub datą odpowiada dniowi podjęcia zatrudnienia.
Nagroda jubileuszowa staje się zatem wymagalna niezwłocznie po nabyciu do niej prawa i od tej chwili należą się odsetki, choćby pracownik później wykazał okoliczności stanowiące przesłanki uprawniające do nagrody, a pracodawcy nie można było przypisać winy za opóźnienie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 sierpnia 1999 r. sygn. akt I PKN 189/99).
Powołany art. 62 u.d.l. nie przewiduje prawa do nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy. Co do zasady korzystniejsze rozwiązania mogą wynikać np. z regulaminu wynagradzania czy układu zbiorowego pracy. Jeżeli jednak przepisy wewnątrzzakładowe nie przewidują prawa do nagrody za 45 lat pracy, trzeba oddać rację księgowej, która twierdzi, że nie przysługuje Panu ta nagrody.
Pani Krystyna, pielęgniarka środowiskowa, przepracowała łącznie 45 lat w gminnym SPZOZ. Była przekonana, że należy jej się nagroda jubileuszowa w wysokości 400% wynagrodzenia, o której czytała w internecie. Kiedy jednak zwróciła się do działu kadr, dowiedziała się, że w ich regulaminie przewidziano nagrody jedynie do 40 lat pracy. Była zaskoczona i rozczarowana, ale po konsultacji z prawnikiem dowiedziała się, że SPZOZ-y nie podlegają ustawie o pracownikach samorządowych i nagroda za 45-lecie rzeczywiście jej nie przysługuje.
Pan Marek, konserwator zatrudniony w małym SPZOZ-ie, nie otrzymał żadnej nagrody jubileuszowej mimo 30 lat pracy. Okazało się, że w regulaminie wynagradzania jego zakładu w ogóle nie przewidziano takich nagród. Po rozmowie z dyrekcją udało mu się doprowadzić do zmian w przepisach wewnętrznych i od kolejnego roku nagrody jubileuszowe zostały wprowadzone – niestety bez prawa do ich wstecznego przyznania.
Pani Teresa, rejestratorka medyczna, dowiedziała się od koleżanki pracującej w urzędzie gminy, że ta otrzymała nagrodę jubileuszową za 45 lat pracy. Sądziła, że skoro obie są zatrudnione w jednostkach gminnych, to jej również przysługuje taka nagroda. Jednak SPZOZ, w którym pracuje, mimo że podlega gminie, nie jest jednostką samorządową w rozumieniu przepisów. W efekcie, zgodnie z regulaminem obowiązującym w jej zakładzie, ostatnia nagroda jubileuszowa przysługiwała jej po 40 latach pracy.
Nagroda jubileuszowa za 45 lat pracy nie przysługuje pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej na podstawie ogólnych przepisów ustawy o działalności leczniczej. Choć SPZOZ-y mogą funkcjonować przy gminach, ich pracownicy nie są pracownikami samorządowymi w rozumieniu ustawy o pracownikach samorządowych, a więc nie mają prawa do wyższych progów nagród przewidzianych w tych regulacjach. Ostateczny zakres i wysokość nagród jubileuszowych ustala pracodawca w regulaminie wynagradzania. Jeśli nie przewidziano w nim nagrody za 45 lat pracy, to niestety – mimo długiego stażu – pracownik nie ma do niej prawa.
Potrzebujesz pomocy w sprawie nagrody jubileuszowej lub innych zagadnień związanych z prawem pracy? Skorzystaj z naszej porady prawnej online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Nasi doświadczeni prawnicy odpowiedzą na Twoje pytania, przeanalizują dokumenty i wskażą najlepsze rozwiązanie w Twojej sytuacji.
1. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych - Dz.U. 2008 nr 223 poz. 1458
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1991 r. sygn. akt I PZP 16/91
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 sierpnia 1999 r. sygn. akt I PKN 189/99
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy