Likwidacja stanowiska pracy i zwolnienie pracownika a odprawa
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Czy przy likwidacji stanowiska i zwolnieniu pracodawca powinien wypłacić mi odprawę? Pracuję w firmie od lutego 2022 roku i poinformowano mnie dzisiaj, że zostanę zwolniona, ponieważ likwidują moje stanowisko. Otrzymałam informację, że aby otrzymać miesięczny okres wypowiedzenia (do końca marca), powinienem podpisać wypowiedzenie za porozumieniem stron. W przeciwnym razie mogę zostać zwolniony ze skutkiem natychmiastowym. Poinformowano mnie również, że nie przysługuje mi odprawa. Czy dobrym pomysłem będzie naleganie na wypowiedzenie umowy przez pracodawcę? Z tego, co wiem, wtedy przysługuje mi zarówno miesiąc wypowiedzenia, jak i miesięczna odprawa.
Skrócenie okresu wypowiedzenia przez pracodawcę
Nie jest prawdą, że musi Pani podpisać porozumienie. Chyba że w firmie jest program dobrowolnych odejść i on przewiduje lepsze warunki niż Kodeks pracy. Pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia tylko w określonych okolicznościach, a to i tak za rekompensatą.
Przepis art. 36¹ § 1 Kodeksu pracy (w skrócie K.p.) stanowi, że „pracodawca może skrócić trzymiesięczny okres wypowiedzenia, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę na czas nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników”. W art. 36¹ § 1 K.p. zostały określone przesłanki skrócenia trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Powodem do skrócenia okresu wypowiedzenie może być ogłoszenie upadłości lub likwidacja pracodawcy. Do skrócenia okresu wypowiedzenia może dojść także z innych przyczyn niedotyczących pracowników, np. zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych, w związku ze zmianami organizacyjnymi, produkcyjnymi lub technologicznymi, jak również wówczas, gdy zmiany następują w celu poprawy warunków pracy lub warunków środowiska naturalnego. Pracodawca, skracając trzymiesięczny okres wypowiedzenia, powinien pracownikowi wypłacić odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia (art. 36¹§ 1 K.p.). „Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia” (art. 36¹ § 2 K.p.).
Odprawa pieniężna dla pracownika
Zgodnie z ustawą pracownikowi zwalnianemu w ramach grupowego zwolnienia przysługuje odprawa pieniężna w wysokości: jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata, dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat.
Jednak tu także muszą być zachowane warunki. Ustawa o zwolnieniach grupowych przewiduje, że warunkiem nabycia odprawy pieniężnej jest posiadanie statusu pracownika u pracodawcy, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników, oraz utracenie zatrudnienia z winy pracodawcy. W innym wypadku odprawa się Pani nie należy.
Przykłady
Anna – specjalistka ds. administracji
Anna pracowała w średniej firmie produkcyjnej od marca 2021 roku. Gdy w kwietniu 2024 r. poinformowano ją o likwidacji jej stanowiska, zaproponowano jej porozumienie stron bez odprawy. Zasięgnęła porady i odmówiła podpisania. Pracodawca ostatecznie wręczył jej wypowiedzenie z miesięcznym okresem wypowiedzenia i wypłacił jej odprawę w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia – zgodnie z ustawą, ponieważ firma zatrudniała ponad 20 osób, a Anna pracowała tam ponad dwa lata.
Tomasz – pracownik magazynu
Tomasz został zatrudniony na czas nieokreślony w dużej firmie logistycznej w czerwcu 2022 roku. W styczniu 2025 roku firma ogłosiła likwidację kilku działów, w tym magazynów. Tomasz otrzymał trzymiesięczne wypowiedzenie, ale pracodawca skrócił je do jednego miesiąca, wypłacając odszkodowanie za pozostałe dwa miesiące. Dzięki temu okres wypowiedzenia zaliczał mu się do stażu pracy. Dodatkowo wypłacono mu dwumiesięczną odprawę, ponieważ był zatrudniony ponad dwa lata.
Karolina – recepcjonistka w małej firmie
Karolina pracowała od września 2023 roku w firmie zatrudniającej 9 osób. W marcu 2025 r. właściciel zlikwidował jej stanowisko i zaproponował porozumienie stron bez odprawy. Karolina chciała wiedzieć, czy należy jej się odprawa – jednak z uwagi na krótki staż pracy oraz małą liczbę zatrudnionych w firmie, nie spełniała warunków ustawy o zwolnieniach grupowych. Ostatecznie zgodziła się na rozwiązanie umowy, wiedząc, że odprawa jej się nie należy.
Podsumowanie
Likwidacja stanowiska pracy nie zawsze oznacza, że pracownik pozostaje bez ochrony. Kluczowe znaczenie mają forma rozwiązania umowy, liczba zatrudnionych w firmie oraz przyczyny zwolnienia. Pracodawca nie może zmuszać pracownika do podpisania porozumienia stron, a skrócenie okresu wypowiedzenia wiąże się z obowiązkiem wypłaty odszkodowania. W wielu przypadkach, jeśli spełnione są warunki przewidziane ustawą, pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna. Dlatego przed podjęciem decyzji warto znać swoje prawa i rozważyć konsekwencje każdej z możliwych form zakończenia zatrudnienia.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w sprawie zwolnienia z pracy lub odprawy? Skonsultuj swoją sytuację z prawnikiem bez wychodzenia z domu. Oferujemy szybkie i rzetelne porady prawne online – wystarczy, że opiszesz swój problem, a my przygotujemy dla Ciebie jasną i konkretną odpowiedź. Sprawdź, jakie masz prawa i nie daj się zaskoczyć.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Dodatek motywacyjny w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego, czy można go stracić?
» Ścieżka awansu do nauczyciela mianowanego, czas trwania i przepisy przejściowe
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
Kodeks pracy
