• Autor: Dorota Kriger
Od pół roku nie otrzymałam zakresu obowiązków. Pracodawca kazał napisać mi, czym zajmuję się w pracy, i oddać to jemu, ale ja nic nie dostałam. Czy i kiedy powinien dać mi taki zakres?
Zgodnie z art. 94 pkt 1 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany „zaznajomić pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami”.
Zakres obowiązków powinien być ściśle powiązany z rodzajem pracy, który został uzgodniony przez pracownika i pracodawcę i określony w treści umowy o pracę (art. 29 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Powyższe oznacza, że pracodawca, zatrudniając pracownika, powinien poinformować go o tym, jakie zadania pracownik ten będzie wykonywał w ramach zawartej umowy o pracę. Taki obowiązek występuje też, gdy pracodawca tymczasowo powierza pracownikowi dodatkowe, nowe obowiązki zgodnie z art. 42 § 4 Kodeksu pracy, czyli na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym.
Żaden z przepisów prawa pracy nie nakłada jednak na pracodawcę obowiązku sporządzenia zakresu obowiązków w formie pisemnej – zakres obowiązków może więc być przekazany pracownikowi także w formie ustnej.
Wynika to z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1998 r. (sygn. akt I PKN 457/97, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1998/22/653), zgodnie z którym „powinność zaznajomienia pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków oraz ze sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach (art. 94 pkt 1 KP) może być zrealizowana również w formie informacji ustnej, której treść uwzględnia charakter pracy i skalę jej złożoności, a także wykształcenie i zawodowe doświadczenie pracownika”.
Jedynie ze względów dowodowych forma pisemna jest bardziej zalecaną formą, m.in. dlatego że pracodawca ma prawo „rozliczać” pracownika tylko z tych obowiązków, które na niego nałożył i z którymi pracownika zaznajomił.
Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r. (sygn. akt I PKN 428/98, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1999/24/791), w którym Sąd stwierdził, iż „pracownik, któremu powierza się określone stanowisko i stawia określone wymagania, powinien być oceniany z punktu widzenia wyznaczonych mu obowiązków i wymagań. Nie mogą natomiast stanowić kryterium oceny jego pracy oczekiwania pracodawcy, o których pracownik nie wie zawierając umowę o pracę i o których pracodawca nie informuje go w czasie trwania stosunku pracy”.
Jeśli więc pracodawca, zatrudniając Panią, przekazał ustnie, jakie czynności i uprawnienia Pani dotyczą, to należy przyjąć, że wywiązał się ze swojego obowiązku.
Jeśli jednak w drodze dalszych ustaleń na prośbę pracodawcy zakres obowiązków został sporządzony przez Panią i pracodawca go zaakceptował, to powinien na sporządzonym dokumencie pozyskać Pani podpis o zapoznaniu się i akceptacji, a dokument powinien umieścić w Pani aktach osobowych. Pracodawca nie musi wydawać Pani kopii tego dokumentu – w standardowych przypadkach pracownik po zapoznaniu się z treścią dokumentu potwierdza jedynie ten fakt własnoręcznym podpisem oraz zobowiązuje się do wykonywania obowiązków zgodnie z przedstawionym mu zakresem. W tym przypadku zakres obowiązków sporządziła Pani samodzielnie, więc podpisanie oświadczenia o zapoznaniu się z jego treścią to tylko formalność, szczególnie że Pani już od ponad połowy roku te obowiązki wykonuje.
Zakres obowiązków pracownika powinien być jasno określony już na początku zatrudnienia, aby uniknąć nieporozumień i sporów. Pracodawca ma obowiązek poinformować pracownika o jego zadaniach, jednak prawo nie wymaga, aby robił to w formie pisemnej – wystarczy ustna informacja. Mimo to, dokumentowanie zakresu obowiązków jest korzystne zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy, gdyż pozwala precyzyjnie określić oczekiwania i uniknąć niejasności w przyszłości. Jeśli pracownik sam sporządza taki dokument na prośbę pracodawcy, warto zadbać o jego akceptację i podpis, aby był on wiążący dla obu stron.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące zakresu obowiązków, warunków zatrudnienia lub innych kwestii związanych z prawem pracy, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Nasi eksperci pomogą Ci zrozumieć Twoje prawa, ocenić sytuację i wskazać najlepsze rozwiązania. Szybki kontakt, wygodna forma konsultacji i rzetelne informacje pozwolą Ci podjąć świadome decyzje i skutecznie zadbać o swoje interesy zawodowe.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1998 r. sygn. akt I PKN 457/97
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r. sygn. akt I PKN 428/98
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy