Czas pracy logopedy
• Autor: Marta Handzlik
Pracuję jako nauczyciel logopeda w ośrodku oświatowym. Pracuję jak pozostali nauczyciele: 45 minut + przerwa. Podczas przerw obowiązują mnie dyżury. Dyrektor zapowiedział, że zmieni mi czas pracy z 45 na 60 minut plus przerwy. W efekcie będę pracować kilka godzin tygodniowo dłużej. Czy to jest zgodne z prawem? Które ustawy i w jaki sposób regulują czas pracy logopedy?
Czas pracy i obowiązki nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć
W myśl art. 42 ust. 1–2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela „pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W ramach tego czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:
1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7;
2) inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
- nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu,
- nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu;
3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym”.
Kto określa tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin nauczyciela?
Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych nauczyciela może być określony na podstawie: art. 42 ust. 3 lub ust. 3a lub ust. 4a albo ust. 7 tej ustawy, przy czym zgodnie z art. 42 ust. 5 ustawy Karta Nauczyciela „pracę wykonywaną w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7 uznaje się w zakresie uprawnień pracowniczych za pracę wykonywaną w pełnym wymiarze zajęć”.
Na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy „organ prowadzący szkołę lub placówkę określa tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli szkół niewymienionych w art. 42 ust. 3, nauczycieli szkół, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a, nauczycieli prowadzących kształcenie w formie zaocznej, nauczycieli kolegiów pracowników służb społecznych, nauczycieli kształcenia na odległość, nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć w formie zaocznej i w kształceniu na odległość”.
Zgodnie z powyższym Karta Nauczyciela upoważnia organ prowadzący szkołę do określania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli enumeratywnie wymienionych w art. 42 ust. 7 pkt 3.
Jak jest liczony czas pracy nauczyciela logopedy?
Ustawodawca wyposażył organ prowadzący w kompetencję do określania pensum m.in. nauczycieli: logopedów, psychologów i pedagogów, ponieważ organ, kierując się potrzebami środowiska lokalnego, może kształtować tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli realizujących zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zgodnie z rzeczywistymi potrzebami dzieci i młodzieży uczących się na terenie jednostki samorządu terytorialnego.
Godzina lekcyjna trwa 45 minut. Tyle trwa zatem jednostka lekcyjna nauczycieli przedmiotowców (załączniki do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół – Dz. U. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.). Zobowiązani są oni zazwyczaj do pracy również w czasie przerw szkolnych. Nauczyciel logopeda zaliczany jest do tzw. nieprzedmiotowców. Nie realizuje on godzin lekcyjnych, zatem czas pracy logopedy wynosi ustaloną przez organ prowadzący liczbę godzin 60-minutowych w tygodniu.
Wobec powyższego należy uznać, że Pani jako nieprzedmiotowiec nie powinna pracować 45 minut plus przerwa, a 60 minut bez przerwy. Nie ma Pani także obowiązku pełnić dyżurów na przerwach. Czas pracy logopedy powinien wynosić 60 minut razy ilość przyznanych przez organ prowadzący zajęć dydaktycznych.
Przykłady
Renata z poradni psychologiczno-pedagogicznej
Renata pracuje jako logopeda w poradni, która obsługuje kilka szkół w okolicy. Jej harmonogram obejmuje 20 godzin zajęć tygodniowo, każda po 60 minut. Nie pełni dyżurów na przerwach, bo nie pracuje w jednej konkretnej szkole. Gdy dyrektor jednej ze szkół poprosił ją o objęcie dyżuru na korytarzu w czasie przerwy, powołała się na zapisy Karty Nauczyciela – jako logopeda nie ma takiego obowiązku. Dyrektor po konsultacji z organem prowadzącym wycofał się z tej prośby.
Michał w szkole specjalnej
Michał jest logopedą w szkole specjalnej, zatrudnionym na pełen etat. Przez lata jego godziny zajęć liczono w jednostkach 45-minutowych, jak u nauczycieli przedmiotowych. Z czasem zorientował się, że jego pensum powinno być liczone w godzinach 60-minutowych, zgodnie z decyzją organu prowadzącego. Dzięki interwencji związków zawodowych i powołaniu się na art. 42 ust. 7 pkt 3 KN, udało się to sprostować, a jego tygodniowy czas pracy został odpowiednio przeliczony.
Przykład 3: Anna w zespole szkolno-przedszkolnym
Anna pracuje jako logopeda w zespole łączącym szkołę i przedszkole. Nowa dyrekcja zapowiedziała zmianę zasad – miała przejść z 45-minutowych na 60-minutowe jednostki pracy, ale jednocześnie zachować obowiązkowe dyżury. Anna skonsultowała się z prawnikiem i dowiedziała się, że jako logopeda nie ma obowiązku pełnienia dyżurów. Przedstawiła dyrekcji odpowiednie fragmenty ustawy, co doprowadziło do korekty decyzji i ustalenia zgodnych z prawem warunków pracy.
Podsumowanie
Czas pracy logopedy różni się od czasu pracy nauczycieli przedmiotowych i jest regulowany odrębnymi przepisami Karty Nauczyciela. Logopeda nie realizuje klasycznych lekcji trwających 45 minut, lecz prowadzi zajęcia w jednostkach 60-minutowych, których liczba ustalana jest przez organ prowadzący. Co istotne, logopeda – jako tzw. nieprzedmiotowiec – nie ma obowiązku pełnienia dyżurów na przerwach międzylekcyjnych. Próby narzucania innego systemu pracy, np. zmiany długości zajęć bez podstawy prawnej, mogą naruszać przepisy prawa oświatowego i powinny być weryfikowane w oparciu o odpowiednie zapisy ustawy. Jasne zrozumienie tych regulacji pozwala zarówno pracownikom, jak i dyrektorom placówek działać zgodnie z przepisami i unikać konfliktów.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości dotyczące swojego czasu pracy, obowiązków służbowych lub innych aspektów zatrudnienia w oświacie, skorzystaj z naszej pomocy prawnej online. Oferujemy szybkie, profesjonalne porady prawne, dostępne bez wychodzenia z domu. Nasi specjaliści w zakresie prawa pracy i oświaty odpowiedzą na Twoje pytania, pomogą zinterpretować przepisy i przygotować pisma do dyrekcji lub organu prowadzącego. Skontaktuj się z nami, by uzyskać pewność i zadbać o swoje prawa.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
