Obciążenie pracownika za nieumyślnie popełniony błąd

• Autor: Marta Handzlik

Jestem pracownikiem agencji ubezpieczeniowej zatrudnionym na umowę o pracę. Doszło do mojej pomyłki na rzecz osoby trzeciej, co skutkuje tym, iż pracodawca obciąża mnie kwotą przyjętą przez agencje z osoby trzeciej. Czy pracodawca ma prawo obciążyć mnie kosztami, jakie są związane z moją nieumyślną pomyłką? Jakie mam prawa w związku z taką sytuacją?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Obciążenie pracownika za nieumyślnie popełniony błąd

Wyrządzenie przez pracownika szkody osobie trzeciej przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych

W przypadku wyrządzenia przez pracownika szkody osobie trzeciej mamy do czynienia z następującą konstrukcją prawną:

osoba trzecia będzie mogła żądać naprawienia szkody wyłącznie od pracodawcy,

pracodawca po naprawieniu szkody będzie miał roszczenie regresowe (zwrotne) do pracownika.

Przez osobę trzecią należy rozumieć każdą osobę fizyczną oraz prawną nie będącą pracodawcą ani pracownikiem (również inni pracownicy są osobami trzecimi).

Szkoda musi być wyrządzona przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych, nie zaś przy okazji wykonywania tych obowiązków.

Jeżeli pracodawca naprawi szkodę, będzie mógł żądać od pracownika jej naprawienia na zasadach dotyczących normalnej szkody pracowniczej. Dopóki pracodawca nie naprawi szkody osoby trzeciej, nie będzie on miał roszczenia zwrotnego do pracownika.

Zobacz też: Słuchawki w pracy

Odpowiedzialność materialna pracowników

Odpowiedzialność materialną pracowników normuje dział piąty ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy zatytułowany „Odpowiedzialność materialna pracowników”.

Odpowiedzialność pracowników można sklasyfikować przede wszystkim pod względem zakresu odpowiedzialności pracownika na:

  • odpowiedzialność z winy nieumyślnej,
  • odpowiedzialność z winy umyślnej,
  • odpowiedzialność za mienie powierzone.

Ogólną zasadą jest, że pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi wobec niego odpowiedzialność materialną. Jednakże odpowiedzialność pracownika nie może być nieograniczona i nie może dotyczyć wszelkich następstw wynikających z zachowania samego pracownika. Pracownik bowiem ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez jego pracodawcę i tylko za naturalne następstwa swego działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Ciężar dowiedzenia „okoliczności obciążających” pracownika spoczywa tu na pracodawcy. Pracodawca jest wyraźnie obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody.

Gdy chodzi zaś o pracownika, to może on ponosić odpowiedzialność za tę część szkody, która jest wynikiem tylko jego działania lub zaniechania. Nie ponosi on natomiast odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia rozmiarów szkody. Pracownik nie ponosi także ryzyka związanego z działalnością pracodawcy, jako samodzielnego podmiotu funkcjonującego w obrocie gospodarczym. W szczególności pracownik nie odpowiada za szkodę wynikłą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka, które podejmuje pracodawca.

Kiedy pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności odszkodowawczej?

Zasady odpowiedzialności można sprowadzić zatem to tego, że pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności odszkodowawczej przy zaistnieniu czterech przesłanek:

  1. wymiernej szkody, którą poniósł pracodawca;
  2. związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem pracownika a zaistniałą po stronie pracodawcy szkodą;
  3. naruszenia obowiązków pracowniczych spoczywających na pracowniku;
  4. winy tegoż pracownika.

Niedopuszczalne jest konstruowanie domniemania winy pracownika, gdy nie zachodzi reżim odpowiedzialności pracownika z tytułu powierzenia mienia z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się z tego mienia. Jak stwierdził SN w wyroku z dnia 11 maja 1977 r. (sygn. akt IV PR 109/77, LEX nr 14384), „według art. 114 i 115 k.p. pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę poniesioną przez zakład pracy tylko w razie zawinionego niewykonania obowiązków pracowniczych, pozostającego w związku przyczynowym ze szkodą.

Odpowiedzialność pracownika za mienie powierzone

Z samego faktu powstania szkody, gdy nie wchodzi w grę szczególna odpowiedzialność za mienie powierzone, nie można domniemywać winy pracownika, jak również niedopełnienia przez niego swoich obowiązków”. Nie można zatem z góry zakładać, że pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę. Pracodawca musi wykazać wszelkie przesłanki odpowiedzialności, zwłaszcza winę.

Przesłanką pociągnięcia pracownika za wyrządzoną szkodę jest wina pracownika, choćby była ona nieumyślna. W przypadku, gdy pracownik wyrządza szkodę z winy nieumyślnej odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. W takim zatem wypadku pracodawca nie będzie zaspokojony w pełnym zakresie choćby poniósł szkodę w bardzo wysokim rozmiarze, znacznie przewyższającym trzykrotne miesięczne pobory pracownika.

Podsumowując – pracodawca słusznie dochodzi od Pani odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę, mimo że działanie Pani nie nosiło znamion umyślności. Powinna więc Pani pokryć szkodę (do wysokości realnej jej wartości albo do wysokości Pani trzymiesięcznego wynagrodzenia).

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Marta Handzlik

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »