Zmuszanie przez pracodawcę do rozwiązania umowy
• Autor: Marta Handzlik
Pracodawca zmusił mnie do złożenia wypowiedzenia. Złożyłem je więc z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia, który mi przysługuje. Jednak pracodawca wciąż chce, bym natychmiast zakończył umowę za porozumieniem stron. Twierdzi, że nie muszę przychodzić do pracy, ale nie chce wydać mi dokumentu w tej sprawie. Jak się zachować?
Czy pracodawca może zabronić pracownikowi złożenia wypowiedzenia i wymuszać na nim rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron?
Zgodnie z art. 30 ustawy Kodeks pracy „umowa o pracę rozwiązuje się:
1) na mocy porozumienia stron,
2) przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem),
3) przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia),
4) z upływem czasu, na który była zawarta,
5) z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta”.
Zgodnie z przepisami pracodawca nie może zabroni pracownikowi złożenia wypowiedzenia i wymusi na nim rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron. Wypowiedzenie stosunku pracy jest bowiem jednostronną czynnością, niezależną od zgody drugiej strony tego stosunku.
Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia
Wypowiedzenie rozpoczyna swój bieg z chwilą dojścia do wiadomości drugiej strony w taki sposób, że mogła się z nim zapoznać – art. 61 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy; oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.
W okresie wypowiedzenia pracodawca może zwolnić pracownika za jego zgodą z obowiązku świadczenia pracy. Potwierdza to wyrok SN z dnia 20 maja 1998 r., sygn. akt I PKN 137/98, OSNP 1999, nr 12, poz. 388; zgodnie z nim „ugoda, na mocy której pracodawca zwalnia pracownika od obowiązku świadczenia pracy w okresie pozostającym do uzgodnionej przez strony daty rozwiązania umownego stosunku pracy, mimo niewykorzystania przez pracownika przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, nie narusza art. 18 § 2 k.p. i jest ważna”.
Mimo że przepisy prawa nie regulują, w jakiej formie powinno nastąpić zwolnienie pracownika od obowiązku świadczenia pracy, warto, aby Pani otrzymała takie potwierdzenie od pracodawcy na piśmie (choćby dla ewentualnych celów dowodowych).
Przykłady
Anna pracowała w firmie logistycznej przez siedem lat. Gdy złożyła wypowiedzenie z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia, przełożony naciskał, by rozwiązała umowę za porozumieniem stron i odeszła natychmiast. Anna odmówiła, powołując się na swoje prawo do wykorzystania okresu wypowiedzenia, mimo że pracodawca próbował wywierać presję emocjonalną i sugerował, że jej obecność jest niepotrzebna.
Tomasz był specjalistą IT w średniej firmie. Kiedy poinformował szefa o swoim zamiarze odejścia, otrzymał propozycję podpisania porozumienia stron z natychmiastowym zakończeniem umowy. Tomasz, nie mając jeszcze nowej pracy, wolał pozostać na wypowiedzeniu. Pracodawca przestał przydzielać mu zadania i sugerował, że nie musi już przychodzić, ale nie wystawił żadnego pisma o zwolnieniu z obowiązku pracy. Tomasz nadal codziennie stawiał się w biurze, dokumentując swoją obecność.
Karolina, pracująca jako księgowa, po złożeniu wypowiedzenia usłyszała od kierownika, że musi podpisać natychmiastowe rozwiązanie umowy. Gdy odmówiła, kierownik informował ją, że nie będzie dla niej pracy i „nie ma sensu, by przychodziła”. Karolina domagała się pisemnego potwierdzenia zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, którego nie otrzymała, więc mimo nieprzyjemnej atmosfery przychodziła do pracy zgodnie z grafikiem.
Podsumowanie
Pracownik ma prawo samodzielnie zdecydować o złożeniu wypowiedzenia i nie musi zgadzać się na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron, nawet jeśli pracodawca wywiera na niego presję. W okresie wypowiedzenia nadal obowiązują go prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pracy, a zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy powinno być odpowiednio udokumentowane. Warto pamiętać, że ochrona własnych interesów wymaga zachowania ostrożności i gromadzenia dowodów na wypadek ewentualnych sporów.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości, jak bronić swoich praw w relacjach z pracodawcą, skorzystaj z naszej pomocy. Oferujemy szybkie i profesjonalne porady prawne online — bez wychodzenia z domu, w dogodnym dla Ciebie czasie. Przeanalizujemy Twoją sytuację, przygotujemy odpowiednie pisma i podpowiemy najlepsze rozwiązania, abyś mógł działać pewnie i zgodnie z prawem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1998 r., sygn. akt I PKN 137/98
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Dodatek motywacyjny w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego, czy można go stracić?
» Ścieżka awansu do nauczyciela mianowanego, czas trwania i przepisy przejściowe
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
Kodeks pracy
