6-dniowy tydzień pracy i brak dnia wolnego za sobotę

Jeśli okres, w którym pracodawca nakazał pracę w soboty, i okres, w którym pracownicy będą mieli możliwość wykorzystać dni wolne za przepracowane soboty, występują w jednym okresie rozliczeniowym, to pracodawca ma prawo zorganizować pracę w sposób opisany w pytaniu. Pracę w dodatkowym dniu wolnym od pracy, czyli w tym przypadku w soboty, pracodawca powinien bowiem zrekompensować pracownikowi, oddając mu dzień wolny w tym samym okresie rozliczeniowym.

Okresy rozliczeniowe – zgodnie z Kodeksem pracy – mogą wynosić od 4 tygodni do nawet 12 miesięcy, a im dłuższy okres rozliczeniowy, tym większe możliwości elastycznego kształtowania czasu pracy pracowników. Stosując długi okres rozliczeniowy, pracodawca nie jest ograniczony maksymalną liczbą godzin pracy w miesiącu, a czas pracy liczony jest dla całego okresu rozliczeniowego.

Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeśli pracujące soboty wystąpią w danym okresie rozliczeniowym i w tym samym okresie nie zostaną zrekompensowane czasem wolnym – w tym przypadku wystąpią nadgodziny, za które należy zapłacić dodatek. Błędem będzie udzielenie dni wolnych w kolejnym okresie rozliczeniowym, szczególnie jeśli udzielenie czasu wolnego doprowadzi do obniżenia wynagrodzenia pracownika.

W sytuacji opisanej w pytaniu występuje poważna nieprawidłowość: błędem jest wpisywanie urlopu na żądanie pracownikom, którzy w sobotę do pracy nie przyszli, mimo że otrzymali takie polecenie. O urlop na żądanie może wnioskować jedynie pracownik. Jednocześnie odmowa świadczenia pracy w sobotę, którą pracodawca ustanowił jako dzień pracujący, jest odmową wykonania polecenia służbowego.

Przypominam, że zgodnie z art. 100 § 1 K.p. pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. A zgodnie z art. 100 § 2 K.p. pracownik jest obowiązany w szczególności:

1. przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,
2. przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku.

Jeśli pracownik odmawia wykonania polecenia służbowego, to powinien liczyć się z możliwością poniesienia konsekwencji takiej odmowy – od kary upomnienia (art. 108 K.p.) po rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (zgodnie z art. 52 § 1 K.p.).

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »