• Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Potrzebuję porady prawnej dotyczącej umowy lojalnościowej z byłym pracodawcą. Podczas pracy podpisałem umowę lojalnościową w związku z odbytym szkoleniem. Co do samej umowy nie mam zastrzeżeń i wydaje mi się napisana zgodnie z prawem. Natomiast aktualnie rozwiązałem umowę o pracę, w związku z czym jestem zobligowany do zapłaty za szkolenie zgodnie z umową. Czy mogę wymagać wystawienia jakiegoś dokumentu, np. faktury, na podstawie której dokonam zapłaty? Obecnie mam tylko zapis na wypowiedzeniu, że zobligowałem się do zapłaty podanej kwoty w wyznaczonym terminie.
Zacząć należy od tego, że umowa szkoleniowa została uregulowana w Kodeksie pracy w artykułach 1034 oraz 1035. Stanowią one:
„Art. 1034. [Umowa szkoleniowa]
§ 1. Pracodawca zawiera z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron. Umowę zawiera się na piśmie.
§ 2. Umowa, o której mowa w § 1, nie może zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracownika niż przepisy niniejszego rozdziału.
§ 3. Nie ma obowiązku zawarcia umowy, o której mowa w § 1, jeżeli pracodawca nie zamierza zobowiązać pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Art. 1035. [Obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę]
Pracownik podnoszący kwalifikacje zawodowe:
1) który bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji,
2) z którym pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, o której mowa w art. 1034, nie dłuższym niż 3 lata,
3) który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 943,
4) który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 943, mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach
– jest obowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia”.
Jako że postanowienia umowy szkoleniowej nie mogą być dla pracownika mniej korzystne niż Kodeks pracy, ww. przyczyny są jedynymi dającymi pracodawcy ubieganie się o zwrot kosztów szkolenia.
Pana umowa szkoleniowa jest zgodna z prawem pracy. Jeśli więc w okresie 3 lat od zakończenia szkolenia rozwiązał Pan stosunek pracy za wypowiedzeniem, to ma Pan obowiązek zwrotu kosztów szkolenia, pomniejszonych proporcjonalnie o 1/36 wielkości tego kosztu wskazanego w umowie za każdy miesiąc pracy po zakończeniu szkolenia.
Zgodnie z wyrokiem SA w Gdańsku z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt III APa 19/17: „Jeżeli w k.p. mowa jest o obowiązku zwrotu przez pracownika kosztów poniesionych przez pracodawcę, to zapis umowny nie może nakładać na pracownika obowiązku zwrotu kosztów, które w rzeczywistości nie zostały przez pracodawcę poniesione, a jedynie ustalono ich wysokość w umowie”. W ocenie tego sądu to pracodawca winien udowodnić, jakie koszty wygenerowało szkolenie.
Jeśli więc ów koszt budzi uzasadnione podejrzenia pracownika, gdyż doświadczenie życiowe, ceny w Internecie pokazują, że koszt ten jest znacząco wygórowany lub szkolenie organizowała np. spółka powiązana czy sam pracodawca swoimi pracownikami w ramach ich umów o pracę, to pracownik może domagać się okazania tych kosztów (ich poniesienia), a gdy pracodawca odmówi, pracownikowi pozostaje droga sądowa, czyli sądowa próba podważenia kosztów szkolenia określonych przez pracodawcę. Natomiast ów proces nie zwolni od zapłaty; gdyby zapadł wyrok korzystny dla pracownika (byłego), to po jego uprawomocnieniu się będzie miał roszczenie o zwrot.
Jeśli jednak ów koszt jest bliski temu, co oferują inne podmiotu szkolące z tego zakresu, pracownik świadomie umowę podpisał, przez cały czas od dnia jej podpisania jej nie kwestionował, to pracodawca nie ma obowiązku okazywać faktury poniesionej za tej koszt na wezwanie tylko pracownika, natomiast już na wezwanie sądu, gdyby pracownik (były) je kwestionował, już tak.
Umowy lojalnościowe związane ze szkoleniami pracowników są zgodne z przepisami Kodeksu pracy i zobowiązują pracowników do zwrotu kosztów szkolenia w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę. Pracownicy mogą domagać się od pracodawcy przedstawienia dokumentów potwierdzających poniesione koszty, aby móc dokonać zapłaty zgodnie z umową. W przypadku wątpliwości co do wysokości tych kosztów, pracownik ma prawo skorzystać z drogi sądowej.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism związanych z umowami lojalnościowymi i innymi zagadnieniami prawa pracy. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybkie i rzetelne wsparcie prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt III APa 19/17
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy