• Autor: Dorota Kriger
W firmie wynagrodzenie płaci się z góry do 15. dnia danego miesiąca. Czyli dzisiaj (13 marca) poleciały wypłaty za marzec. Ale co w przypadku, kiedy w następnych dniach marca ktoś zachoruje i pójdzie na zwolnienie? Przecież wtedy wyliczenia za marzec będą w całkiem innej kwocie niż wynagrodzenie, które poszło na konto. Czy takie wynagrodzenia się koryguje?
Przepisy Kodeksu pracy, dotyczące wynagrodzenia, nakazują wypłacać wynagrodzenie co najmniej raz w miesiącu, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego (art. 85 § 2 K.p.).
Jednocześnie brak przepisu, który zabraniałby dokonywania wypłaty wynagrodzenia z góry, czyli przed świadczeniem pracy. Zakłada się wtedy, że pracownik będzie świadczył pracę w okresie, za który otrzymał wypłatę, oraz że w międzyczasie nie wydarzy się nic, co wpłynie na wysokość wynagrodzenia, należnego po wykonaniu pracy. Ponieważ w wielu przypadkach założenie to jest mylne, dochodzi do sytuacji, kiedy pracownik otrzymuje wypłatę w kwocie wyższej niż należne wynagrodzenie. Przykładem może być tu choroba pracownika lub urlop bezpłatny. W takim przypadku pracownik jest zobowiązany zwrócić nadpłaconą część wynagrodzenia.
Potwierdza to uchwała Sądu Najwyższego z 8 grudnia 1994 r. (I PZP 49/94, OSNAP 1995/16/202). W uchwale tej Sąd Najwyższy stwierdził, że pracownik otrzymujący wypłatę wynagrodzenia z góry powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu wynagrodzenia w każdej sytuacji niewykonywania pracy, chyba że za określony czas z mocy przepisu szczególnego zachowuje prawo do otrzymanego wynagrodzenia.
Stosownie zaś do art. 87 § 7 Kodeksu pracy z wynagrodzenia za pracę odlicza się w pełnej wysokości kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy – pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia za ten okres. Na mocy powyższego przepisu pracodawca może odliczyć z wynagrodzenia za pracę to, co pracownikowi nie było należne, a co wcześniej pracodawca pracownikowi wypłacił, zgodnie z przyjętym terminem wypłaty wynagrodzeń.
Podkreślić trzeba, że zgodnie z art. 91 Kodeksu pracy odliczenia zastosowane w związku z art. 87 § 7 Kodeksu pracy traktuje się jako należności, na których potrącenie nie wymaga się zgody pracownika.
Należy pamiętać, iż wypłata wynagrodzenia z góry nie zmienia faktu, że dopiero po wykonaniu pracy wynagrodzenie wypłacone pracownikowi z góry stanie się jego prawem.
Jeśli więc powstanie sytuacja, że po otrzymaniu wynagrodzenia (z góry) pracownik zachoruje i w efekcie wartość wynagrodzenia należnego będzie niższa, to pracodawca w kolejnym terminie wypłaty będzie mógł pomniejszyć wypłatę temu pracownikowi o nadpłacone wynagrodzenie.
Nagła choroba pracownika
Pani Anna, pracownica biura rachunkowego, 13 marca otrzymała wynagrodzenie za cały miesiąc z góry, zgodnie z polityką firmy. Jednak 20 marca zachorowała i przeszła na zwolnienie lekarskie na dwa tygodnie. Ponieważ za ten okres przysługiwał jej zasiłek chorobowy, a nie pełne wynagrodzenie, pracodawca w kolejnym miesiącu odliczył nadpłaconą kwotę od jej wynagrodzenia za kwiecień.
Urlop bezpłatny w trakcie miesiąca
Pan Tomasz, pracujący w firmie produkcyjnej, 10 kwietnia otrzymał wynagrodzenie za cały miesiąc. Kilka dni później z powodów osobistych zdecydował się na dwutygodniowy urlop bezpłatny. Ponieważ wynagrodzenie zostało już wypłacone, firma w kolejnym miesiącu pomniejszyła jego wynagrodzenie o kwotę odpowiadającą okresowi, w którym nie świadczył pracy.
Nieprzewidziane rozwiązanie umowy
Pani Katarzyna, zatrudniona w sklepie odzieżowym, otrzymała pełne wynagrodzenie za luty już pierwszego dnia miesiąca. 10 lutego podjęła decyzję o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron i przestała pracować z końcem drugiego tygodnia miesiąca. Firma, mając już wypłacone wynagrodzenie, musiała skorygować je w ostatecznym rozliczeniu i odliczyła nadpłatę z ostatniego wynagrodzenia.
Wypłata wynagrodzenia z góry jest rozwiązaniem dopuszczalnym przez prawo, jednak wiąże się z pewnym ryzykiem zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Choć taka praktyka zapewnia pracownikowi wcześniejszy dostęp do środków finansowych, może prowadzić do konieczności dokonywania korekt w przypadku nieobecności spowodowanych chorobą, urlopem bezpłatnym czy wcześniejszym rozwiązaniem umowy. Pracodawca ma prawo potrącić nadpłaconą kwotę z przyszłego wynagrodzenia, co wynika z przepisów Kodeksu pracy. Kluczowe jest więc właściwe planowanie i świadomość zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika, aby uniknąć nieporozumień i problemów finansowych.
Nasza oferta porad prawnych online to wygodne i szybkie rozwiązanie dla osób poszukujących rzetelnej pomocy prawnej bez konieczności wychodzenia z domu. Oferujemy profesjonalne doradztwo w zakresie prawa pracy, cywilnego, rodzinnego oraz innych dziedzin, dostosowane do indywidualnych potrzeb klientów. Dzięki doświadczonym prawnikom zapewniamy klarowne i praktyczne porady.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Uchwała Sądu Najwyższego z 8 grudnia 1994 r. I PZP 49/94
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Dorota Kriger
Absolwentka kierunku bankowość w Studium Finansów pod patronatem WSB w Poznaniu, licencjat Wydziału Ekonomicznego Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w specjalności ekonomika pracy i zarządzanie kadrami. Od 1999 r. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw administracji i zamówień publicznych, zajmuje się m.in. sprawami pracowniczymi.
Współpracuje przy pozyskiwaniu funduszy unijnych na realizację inwestycji i rozwój przedsiębiorczości (ukończone studia podyplomowe na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie „Rozwój regionalny i fundusze strukturalne Unii Europejskiej. Kierowanie projektami”).
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy
