Jak obciążyć pracownicę za braki towarów?
• Autor: Marta Handzlik
Prowadzę działalność i mam sklep. 4 miesiące temu zatrudniłem nową pracownicę, nauczyłem ją programu rozliczeniowego i zasad sprzedaży. Wspólnie zrobiliśmy remanent. Ostatnio, gdy sam stałem za kasą, zorientowałem się, że są braki towarów. Wezwałem pracownicę do wyjaśnień, ale wymigała się i poszła na zwolnienie chorobowe. Jak udowodnić jej nierzetelność i obciążyć za braki towarów?
Zgodnie z art. 124 § 1 ustawy Kodeks pracy pracownik ponosi pełną odpowiedzialność za szkodę w mieniu pracodawcy, jednak pod warunkiem prawidłowego powierzenia tego mienia i zapewnienia warunków umożliwiających jego strzeżenie.
Nie jest przy tym konieczne zawarcie umowy o odpowiedzialności materialnej, jest jednak niezbędne powierzenie w taki sposób, aby zapewnić udział pracownika przy ustalaniu ilości i jakości przekazanego mu mienia (np. poprzez pisemne potwierdzenie powierzenia mienia przez pracownika), z drugiej zaś strony zapewnienie przez pracodawcę warunków pozwalających na prawidłowe zabezpieczenie towaru.
Brak zapewnienia przez pracodawcę prawidłowych warunków technicznych umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia co do zasady wyklucza odpowiedzialność pracownika za szkodę w tymże mieniu, przy czym wykazanie tych okoliczności każdorazowo należy do pracownika.
Pracownik może uwolnić się od skutków domniemania odpowiedzialności wyłącznie pod warunkiem wskazania przyczyn od pracownika niezależnych (np. wadliwe zabezpieczenie magazynu lub dopuszczanie przez pracodawcę do powierzonego mienia osób do tego nieuprawnionych).
Prawidłowe powierzenie musi zapewniać udział pracownika przy ustalaniu ilości i jakości przekazanego mu mienia. Z reguły wymagane jest pisemne potwierdzenie tych okoliczności przez pracownika. Jeżeli pracodawca nie wykaże prawidłowego powierzenia mienia, nie może skutecznie dochodzić odszkodowania na podstawie art. 124.
W mojej opinii sporządzenie remanentu wraz z pracownicą i uzyskanie jej podpisu pod spisem rzeczy w magazynie świadczy o tym, że powierzenia mienia dokonano prawidłowo. W tej sytuacji pracodawca ma prawo pociągnąć tą pracownicę do odpowiedzialności, jeśli oprócz niego i pracownicy nie miał dostępu do magazynu nikt trzeci.
W tej sytuacji ma Pan prawo wezwać pracownice do naprawienia szkody, a jeśli tego nie uczyni – do wniesienia sprawy do sądu.
Przykłady
W sklepie spożywczym w Lublinie właścicielka zauważyła braki w lodówce z nabiałem. Remanent wykonany miesiąc wcześniej był podpisany przez jedną z pracownic. Gdy powtórzono inwentaryzację, zaginęło kilkadziesiąt sztuk towaru. Ponieważ tylko pracownica miała dostęp do chłodni, a wcześniej podpisywała spis towaru, właścicielka wystąpiła do sądu o odszkodowanie – sprawę wygrała.
W punkcie GSM w centrum handlowym w Krakowie pracodawca wprowadził zwyczaj wspólnego odbioru towaru i spisywania go z pracownikiem. Gdy zaginęło kilka droższych telefonów, a pracownik nie potrafił wyjaśnić ich zniknięcia, pracodawca przedstawił podpisany spis inwentaryzacyjny. Pracownik twierdził, że towar mógł zostać skradziony, ale monitoring wykazał, że nikt trzeci nie miał dostępu do zaplecza. Sąd uznał odpowiedzialność pracownika za zasadną.
W sklepie odzieżowym w małym mieście zaginęło kilkanaście sztuk markowych kurtek. Pracodawczyni miała wspólny remanent podpisany przez zatrudnioną miesiąc wcześniej osobę. Mimo że pracownica twierdziła, że część rzeczy mogła zostać skradziona przez klientów, okazało się, że kamery nie rejestrowały takich zdarzeń, a klucze do magazynu miały tylko dwie osoby. Sprawa zakończyła się ugodą – pracownica spłaciła część strat.
Podsumowanie
Pracodawca ma prawo dochodzić od pracownika zwrotu szkody za braki w towarze, o ile udowodni, że mienie zostało powierzone w sposób prawidłowy – najlepiej poprzez wspólny remanent i pisemne potwierdzenie stanu magazynu. Kluczowe znaczenie ma również to, czy pracownik miał realną możliwość zabezpieczenia towaru, a dostęp do mienia był ograniczony. Jeśli te warunki zostały spełnione, odpowiedzialność pracownicy może zostać skutecznie wyegzekwowana, nawet jeśli próbuje uchylić się od rozmowy, np. korzystając ze zwolnienia lekarskiego.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz podobny problem z pracownikiem lub potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie odpowiedzialności materialnej, zapraszamy do skorzystania z naszych porad prawnych online. Szybko i wygodnie uzyskasz profesjonalną opinię prawnika, który pomoże Ci podjąć właściwe kroki – zarówno na etapie rozmów z pracownikiem, jak i ewentualnego postępowania sądowego.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
