• Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Jestem zastępczynią głównego księgowego w jednostce budżetowej od 2023 r., z tego tytułu otrzymuję dodatek stanowiskowy. Z uwagi na brak dobrej współpracy z głównym księgowym, stresujący charakter pracy, negatywne odczucia w związku ze sposobem traktowania mojej osoby przez głównego księgowego (co zauważają także inni pracownicy) itd. chciałabym zrezygnować z zajmowania tego stanowiska. Czy w przypadku rezygnacji pracodawca może wypowiedzieć mi umowę o pracę? Jakie mogą być konsekwencje tej decyzji? Wcześniej pracowałam jako starsza księgowa. W dziale finansowym pracują jeszcze inne osoby na stanowisku starszy księgowy i księgowy.
Uprzejmie wskazuję, że kwestia rezygnacji z dodatku bez konsekwencji utraty zatrudnienia jest uzależniona od tego, czy ma Pani inne stanowisko pracy zgodnie z zawartą umową, a pełnienie funkcji zastępcy głównego księgowego objęte jest jedynie tzw. dodatkiem zadaniowym.
Zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2024 r., poz. 49) „Członek korpusu służby cywilnej może otrzymać dodatek zadaniowy za wykonywanie dodatkowych, powierzonych mu przez pracodawcę zadań na okres wykonywania tych zadań, ze środków przeznaczonych na wynagrodzenia”. W pierwszej kolejności należy wskazać, że przepis ten w swojej treści powiela poprzednio obowiązujący art. 58 ustawy o służbie cywilnej. Wprowadzenie tego przepisu wśród komentatorów ustawy budzi pewne wątpliwości. Po pierwsze, brak limitu czasowego powierzenia zadań bez uzyskania zgody pracownika. Po drugie, nie wskazuje się, jaki jest rodzaj zadań, za które członek korpusu służby cywilnej ma uzyskać ten dodatek, a więc, czy ma on odpowiednie kompetencje, a przy ich braku, czy może odmówić ich wykonywania. Po trzecie, jeżeli powierzenie takich zadań następuje obok, a nie zamiast dotychczasowych obowiązków, to nie do końca wiadomo, w jakiej relacji znajduje się komentowany artykuł do regulacji czasu pracy. Jeżeli praca ta jest wykonywana w normalnych godzinach pracy, a więc jest to dodatkowe wynagrodzenie, to przy tak ściśle sformalizowanych zasadach jego przyznawania należałoby wprowadzić wycenę tej pracy i na jej podstawie wynagradzać pracowników według wartości pracy. W przeciwnym wypadku można narazić się na zarzut o arbitralność, a także o dyskryminację. Jeżeli jednak nie traktujemy tego świadczenia jako wynagrodzenia według wartości, to rodzajowo jest ono zbliżone do premii, której komentowana ustawa nie przewiduje, a więc jego stosowanie można traktować jako próbę obejścia przepisów. Co więcej, nawet jeżeliby uznać zasadność działania pracodawcy i nienaruszanie regulacji czasu pracy, to takie podejście jest sprzeczne z pojęciem „dyscypliny budżetowej”, która zakłada, że zaoszczędzone pieniądze nie muszą być przeznaczone na dodatkowe wynagrodzenia.
Dotyczy to również wykonywania dodatkowych zadań mieszczących się w zakresie obowiązków pracownika. Potwierdzenie dla takiej tezy znajdujemy bezpośrednio w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w wyroku z 12.01.1998 r., sygn. akt I PKN 461/97, wskazał, że pracownik zatrudniony na stanowisku kierowniczym nie może domagać się dodatkowego wynagrodzenia, jeżeli wykonywana przez niego praca, poza zwykle realizowanymi obowiązkami, mieści się w ogólnych ramach rodzaju pracy, uzgodnionego przez strony i nie łączy się z koniecznością jej pełnienia w nadgodzinach.
Taka linia orzecznicza jest utrzymana i dotyczy również innych sytuacji, w których może zachodzić domniemanie podwójnego wynagradzania tej samej pracy. Tezę taką zaprezentował przykładowo Sąd Najwyższy w tezie pierwszej wyroku z 4.04.2012 r., sygn. akt III PK 85/11, zgodnie z którym „niczym nieuzasadnione było zawarcie z pracownikiem umowy o pracę, na której mocy miał on świadczyć na rzecz pracodawcy czynności, do których wykonywania był już zobowiązany i za które był wynagradzany z tytułu wiążącej go z pracodawcą wcześniejszej umowy o pracę, a których nie wykonywał tylko dlatego, że pracodawca w okresie biegu wypowiedzenia zwolnił go z obowiązku świadczenia pracy. W praktyce powodowałoby to, że byłby on wynagradzany podwójnie za wykonywanie węższego zakresu obowiązków”.
Zatem, jeżeli pełnienie funkcji zastępcy jest Pani dodatkowym zadaniem, a oprócz tego ma Pani inne stanowisko pracy, to może Pani poprzez wniosek do pracodawcy zrezygnować z otrzymywania tego dodatku. Natomiast jeżeli Pani stanowisko pracy wynikające z umowy o pracę to zastępca głównego księgowego, to niestety rezygnacja z pełnienia tej funkcji będzie wiązała się z rezygnacją ze stanowiska, a w konsekwencji może być potraktowana jako wypowiedzenie umowy o pracę. Zasadne będzie porozmawianie z pracodawcą o sytuacji oraz znalezienie dla Pani odpowiedniego miejsca pracy z uwagi na zgłaszane nieprawidłowości w Pani dziale.
Zmiana w strukturze zatrudnienia
Marta pracuje jako główna księgowa w dużej firmie, w której pełni również funkcję zastępcy głównego księgowego, za którą otrzymuje dodatek zadaniowy. Zdecydowała się zrezygnować z tej dodatkowej roli, aby skupić się wyłącznie na swoich podstawowych obowiązkach. W jej przypadku, ponieważ pełnienie funkcji zastępcy było zadaniem dodatkowym, a jej umowa o pracę obejmowała tylko rolę głównego księgowego, rezygnacja z dodatku nie wpłynęła na jej zatrudnienie.
Przemeblowanie w dziale
Jan jest zatrudniony w urzędzie jako główny księgowy i dodatkowo pełni funkcję zastępcy głównego księgowego, za co otrzymuje dodatek zadaniowy. Jan ma problemy zdrowotne, które utrudniają mu pełnienie dodatkowych obowiązków. Złożył wniosek o rezygnację z roli zastępcy, jednak w jego umowie o pracę jasno określono, że jego stanowisko to zastępca głównego księgowego. W związku z tym rezygnacja z tej funkcji mogłaby skutkować koniecznością rozważenia innych opcji zatrudnienia lub wypowiedzenia umowy. Po rozmowie z pracodawcą Jan zgodził się na przeniesienie do innego działu, w którym jego obowiązki były mniej obciążające.
Niezadowolenie z warunków pracy
Aneta pracuje w firmie jako główna księgowa i dodatkowo jest zastępczynią głównego księgowego, za co otrzymuje dodatek zadaniowy. Po kilku miesiącach Aneta zaczyna czuć się przeciążona dodatkowymi obowiązkami, które, jej zdaniem, nie są wystarczająco wynagradzane. Postanawia zrezygnować z pełnienia funkcji zastępcy. W wyniku tej decyzji jej wynagrodzenie zostaje dostosowane do nowego zakresu obowiązków, a Aneta zyskuje więcej czasu na swoje podstawowe zadania.
Artykuł omawia kwestie związane z rezygnacją z pracy na stanowisku zastępcy głównego księgowego. Zgodnie z przepisami ustawy o służbie cywilnej dodatek zadaniowy przyznaje się w przypadku wykonywania dodatkowych zadań, jednakże brak szczegółowych regulacji dotyczących jego przyznawania może prowadzić do wątpliwości i ryzyka arbitralności. Jeśli pełnienie funkcji zastępcy jest podstawowym zadaniem wynikającym z umowy o pracę, rezygnacja z tej roli może być traktowana jako wypowiedzenie umowy, co wiąże się z potencjalnym zwolnieniem z pracy.
Jeśli zastanawiasz się nad rezygnacją z dodatkowej funkcji lub masz pytania dotyczące swojej umowy o pracę, skorzystaj z naszych porad prawnych online! Nasi eksperci pomogą Ci zrozumieć konsekwencje rezygnacji z dodatku zadaniowego i rozwiać wszelkie wątpliwości związane z Twoją sytuacją zawodową. Skontaktuj się z nami już dziś, aby uzyskać profesjonalne wsparcie prawne!
Źródła:
1. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej - Dz.U. 2008 Nr 227, poz. 1505
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1998 r., sygn. akt I PKN 461/97
3. Wyrok Sądu Najwyższego z 4.04.2012 r., sygn. akt III PK 85/11
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
Kodeks pracy