Zatrudnienie nauczyciela z długą przerwą w nauczaniu, jakie formalności są konieczne?

• Autor:

Nauczyciel, który miał długą przerwę w nauczaniu, powraca do pracy w szkole od 1 września 2023 roku. Czy nauczycielowi, który w roku 1994 został nauczycielem mianowanym, ale w roku 1997 zakończył pracę w szkole, należy uznać posiadanie stopnia nauczyciela mianowanego? Jak zatrudnić takiego nauczyciela?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.


Zatrudnienie nauczyciela z długą przerwą w nauczaniu, jakie formalności są konieczne?

Stanowisko nauczyciela

Podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie jest ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r., poz. 984, dalej „KN”). Zgodnie z art. 9 ust. 1 KN stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która:

1) posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje;

2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;

3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu.

Wskazany przepis ustala ogólne warunki kwalifikacyjne, których spełnienie jest konieczne do zajmowania stanowiska nauczyciela. Dowodem spełnienia warunku posiadania wyższego wykształcenia jest udokumentowane dyplomem ukończenie studiów wyższych (magisterskich lub studiów pierwszego stopnia). Zatem kwalifikacji nauczycielskich nie mają zarówno studenci szkół wyższych, jak i studenci kolegiów nauczycielskich, którzy nie ukończyli tych szkół i kolegiów. W wyroku z 19.09.2002 r., I PKN 406/01, LEX nr 76316, Sąd Najwyższy stwierdził, że posiadanie wyższego wykształcenia, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt. 1 ustawy, „oznacza legitymowanie się odpowiednim dyplomem ukończenia studiów na określonym kierunku”. Również Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 27.11.2001 r., II SA 2133/01 LEX nr 84359, wskazał, że w świetle Karty Nauczyciela, Prawa o szkolnictwie wyższym oraz przepisów obowiązującego ówcześnie (zostało uchylone 7.10.2000 r.) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 10.10.1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia (Dz. U. Nr 98, poz. 433 ze zm.), „jeśli wymagane kwalifikacje dotyczą ukończenia studiów wyższych lub studium, kwalifikacje te obejmują legitymowanie się dyplomem ukończenia danych studiów lub studium”.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Stopnie awansu zawodowego nauczycieli

Stopnie awansu zawodowego zostały wprowadzone na podstawie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmienia ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmienia niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2000, Nr 19, poz. 239). Wprowadzono wówczas art. 9a ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela, który stanowił: „Ustala się stopnie awansu zawodowego nauczycieli:

1) nauczyciel stażysta,

2) nauczyciel kontraktowy,

3) nauczyciel mianowany,

4) nauczyciel dyplomowany.”

Przepisy przejściowe i uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego z mocy prawa

Istotne znaczenie mają tutaj przepisy przejściowe zawarte w tej ustawie. W pierwszej kolejności należy przenalizować przepis art. 7, zgodnie z którym nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 1 stycznia 2001 r.) na podstawie mianowania z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 1, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie. W przypadku nauczycieli, którzy do dnia 31 grudnia 2006 r. nabyliby uprawnienia emerytalne, o których mowa w art. 88 ust. 1 i 2 ustawy, o której mowa w art. 1, stosunek pracy wygasa z dniem 31 grudnia 2006 r. Powyższa regulacja nie będzie znajdowała zastosowania w Pana przypadku, z uwagi na to, że w dniu wejścia w życie przepisów nie był Pan zatrudniony jako nauczyciel.

Dalej należy przeanalizować również art. 10 omawianej ustawy tj. ustawy nowelizującej zgodnie z którym: „Nauczyciele spełniający wymagania kwalifikacyjne, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy wymienionej w art. 1, zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy, uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:

1) z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole, placówce oraz innej jednostce organizacyjnej wymienionej w art. 1 art. 1 ust. 1 i w ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, o której mowa w art. 1, jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat,

2) z dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli są zatrudnieni w przedszkolu, szkole, placówce oraz innej jednostce organizacyjnej, wymienionej w art. 1 ustawy, o której mowa w art. 1, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć,

3) z dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli są zatrudnieni w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okręgowych komisjach egzaminacyjnych albo specjalistycznej jednostce nadzoru na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych.

Niestety z uwagi na długość przerwy w zatrudnieniu przepis ten nie może być do Pana zastosowany.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Nauczyciel mianowany – kwalifikacje i zatrudnienie po przerwie

Jednakże z Pańskiego opisu wynika, że już w 1994 r. został Pan nauczycielem mianowanym. Żaden przepis powszechnie obowiązującego prawa nie reguluje sytuacji, w której nabycie uprawnień zostałoby odebrane. Zatem posiadane kwalifikacje są związane z Pana osobą. Problematyczne może być udowodnienie, że posiada Pan takie uprawnienia, gdyż wówczas obowiązywały inne regulacje prawne w tym zakresie. W pierwszej kolejności zatem powinien Pan zgromadzić wszelkie posiadane przez Pana dokumenty, np. umowę o pracę, świadectwo pracy, zakres obowiązków, posiadane certyfikaty, które wykazywałyby, że posiadał Pan uprawnienia nauczyciela mianowanego. Takie dokumenty należy przedłożyć dyrektorowi szkoły, tak aby nie miał on żadnych wątpliwości, że posiada Pan takie kwalifikacje. Przedstawiając odpowiednie dokumenty nie powinno być trudności, aby Pana kwalifikacje zostały uznane.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Powrót nauczyciela języka polskiego po 25 latach przerwy
Pani Anna, nauczycielka mianowana od 1995 roku, zakończyła pracę w szkole w 1998 roku, podejmując karierę w wydawnictwie. W 2023 roku postanowiła wrócić do zawodu, zatrudniając się w szkole podstawowej. Po przedłożeniu dokumentów potwierdzających nadanie jej stopnia nauczyciela mianowanego oraz wykształcenia pedagogicznego, dyrektor szkoły uznał jej kwalifikacje i zatrudnił ją na stanowisku nauczyciela polonisty.

 

Nauczyciel matematyki i wątpliwości co do jego stopnia awansu
Pan Marek, nauczyciel mianowany od 1993 roku, pracował w szkole do 1997 roku, a następnie przeszedł do pracy w sektorze prywatnym. W 2022 roku zdecydował się wrócić do nauczania matematyki w liceum. Dyrektor szkoły początkowo miał wątpliwości co do ważności jego stopnia awansu zawodowego z uwagi na długość przerwy w pracy, ale po dostarczeniu dokumentacji z poprzedniej szkoły, w tym świadectw pracy i decyzji o mianowaniu, kwalifikacje Pana Marka zostały uznane.

 

Problemy z dokumentacją a zatrudnienie nauczyciela historii
Pani Katarzyna, która uzyskała stopień nauczyciela mianowanego w 1992 roku, pracowała w szkole do 1996 roku, po czym przeniosła się za granicę. Po powrocie do Polski w 2023 roku chciała podjąć pracę jako nauczyciel historii. Nie miała jednak pełnej dokumentacji potwierdzającej jej stopień awansu zawodowego. Dzięki wystąpieniu do archiwum kuratorium oraz dawnej szkoły udało jej się uzyskać kopie dokumentów, co umożliwiło dyrektorowi zatrudnienie jej jako nauczyciela mianowanego.

Podsumowanie

Powrót nauczyciela mianowanego do pracy po długiej przerwie wymaga udokumentowania posiadanych kwalifikacji, takich jak świadectwa pracy czy decyzje o mianowaniu. Stopień nauczyciela mianowanego nie wygasa, jednak jego uznanie zależy od przedstawienia odpowiednich dokumentów. Aby uniknąć problemów, warto skonsultować się z dyrektorem szkoły i przedłożyć pełną dokumentację potwierdzającą kwalifikacje.

Oferta porad prawnych

Jeśli masz wątpliwości dotyczące uznania kwalifikacji nauczyciela lub powrotu do zawodu, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Aby otrzymać pomoc, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2002 r., I PKN 406/01
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2001 r., II SA 2133/01

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

Szukamy prawnika »