Odmowa urlopu wypoczynkowego przez pracodawcę, jak dochodzić swoich praw?
• Autor: Marta Handzlik
Pracodawca odmówił mi udzielenia urlopu letniego 10-dniowego planowanego z wyprzedzeniem 3-miesięcznym. Na planie urlopów podałam inny termin niż na wniosku urlopowym (był o jeden tydzień przesunięty do przodu). Ale informacja o tej zmianie była zawarta w grafiku pracy i podana do informacji miesiąc wcześniej i ten grafik został zaakceptowany przez pracodawcę, a urlop ze zmienionym terminem został naniesiony na listę obecności przez pracodawcę. Na dwa dni przed urlopem zatwierdzonym przez grafiki menedżer poinformował mnie, że udzieli mi urlopu tylko na tydzień, bo drugi tydzień nie pokrywa się z wcześniejszym planem. Jak mogę walczyć o swoje prawa?
.jpg)
Zgodnie z art. 163 ustawy Kodeks pracy urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami.
Ustalenia dotyczące terminu rozpoczęcia i trwania urlopu wypoczynkowego zawarte w obowiązującym w firmie planie urlopów mają ten skutek, że wiążą pracodawcę i pracownika w tym zakresie, tzn. pracownik powinien rozpocząć urlop w terminie określonym w planie, a pracodawca powinien urlopu udzielić. Przepisy Kodeksu pracy dopuszczają jednak w wyjątkowych sytuacjach przesunięcie terminu urlopu ustalonego w planie urlopów.
Korekty terminów mogą nastąpić zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. W związku z tym przesunięcie ustalonego terminu rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego może nastąpić na wniosek pracownika lub z inicjatywy pracodawcy.
Wniosek pracownika o przesunięcie ustalonego terminu urlopu powinien być umotywowany ważnymi przyczynami. Przyczyny te wiążą się z sytuacją życiową pracownika, np. choroba członka rodziny i niemożność wykorzystania urlopu wspólnie przez całą rodzinę, itp. W takiej sytuacji pracodawca może przesunąć termin ustalonego wcześniej urlopu. Nie ma jednak takiego obowiązku i może również wymagać, aby pracownik rozpoczął urlop zgodnie z ustaleniami zawartymi w planie urlopów.
Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić również z przyczyn leżących po stronie pracodawcy pod warunkiem, że jest to uzasadnione szczególnymi potrzebami pracodawcy, a nieobecność pracownika w terminie jego urlopu spowodowałaby poważne zakłócenie w toku pracy zakładu. Do takich sytuacji można zaliczyć, np. konieczność usuwania awarii, kontrola organów skarbowych w firmie itp. O tym, czy zaistniała przyczyna ma szczególny charakter, decyduje wyłącznie pracodawca, a pracownik nie ma wpływu na tę ocenę.
Jeżeli doszło do przesunięcia uzgodnionego wcześniej terminu urlopu, strony powinny ustalić nowy termin wypoczynku, przy czym pracodawca powinien starać się, aby nowy termin urlopu przypadał w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo lub najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego.
Podsumowując – może Pani podnieść argument, że zmiana terminu urlopu została zaakceptowana przez pracodawcę, wiec zobowiązał się on do jego udzielenia Pani właśnie w tym terminie. Jeśli ten argument nie przyniesie skutku, to pozostaje skarga do PIP-u, ale innych możliwości Pani niestety nie ma.
Przykłady
Zmiana terminu urlopu i sprzeczne decyzje pracodawcy
Anna, pracownica działu finansowego, zgłosiła swój urlop zgodnie z planem urlopowym, ale z powodów rodzinnych musiała przesunąć go o tydzień. Pracodawca zaakceptował zmianę, wprowadzając ją do grafiku pracy oraz listy obecności. Jednak na kilka dni przed planowanym wypoczynkiem menedżer poinformował ją, że może skorzystać z urlopu tylko przez tydzień, zgodnie z pierwotnym planem. Anna powołała się na akceptację nowego terminu w dokumentach firmowych, lecz jej argumenty zostały odrzucone. Ostatecznie skierowała sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy, która potwierdziła jej prawo do pełnego wypoczynku zgodnie z przyjętym grafikiem.
Nagła odmowa urlopu ze względu na potrzeby firmy
Marek, pracownik magazynu, złożył wniosek o urlop pół roku wcześniej, który został zaakceptowany i wpisany do planu urlopów. Na tydzień przed rozpoczęciem wypoczynku pracodawca odwołał urlop, tłumacząc to nieoczekiwanym zwiększeniem zamówień. Marek, chcąc dochodzić swoich praw, skontaktował się z prawnikiem i dowiedział się, że pracodawca może cofnąć urlop tylko w przypadku poważnego zakłócenia pracy zakładu, co powinno być odpowiednio udokumentowane. Po interwencji inspektora pracy urlop został udzielony zgodnie z wcześniejszym planem.
Odmowa urlopu w okresie świątecznym pomimo wcześniejszej akceptacji
Katarzyna, pracująca w branży gastronomicznej, od kilku miesięcy miała zaplanowany urlop na okres świąteczny, który został zatwierdzony przez kierownictwo. Na kilka dni przed rozpoczęciem urlopu otrzymała informację, że jej obecność w pracy jest niezbędna ze względu na brak personelu. Pracodawca odmówił udzielenia urlopu, mimo że wcześniej wyraził zgodę. Katarzyna napisała oficjalne pismo do pracodawcy, powołując się na kodeks pracy i uzyskane wcześniej zatwierdzenie. Dzięki temu udało się dojść do kompromisu – częściowy urlop w uzgodnionym terminie i dodatkowe dni wolne w innym okresie.
Podsumowanie
Pracownik ma prawo dochodzić swoich roszczeń związanych z odmową udzielenia urlopu, jeśli termin został wcześniej ustalony i zaakceptowany przez pracodawcę. Przesunięcie lub odmowa urlopu mogą nastąpić jedynie w uzasadnionych przypadkach, takich jak ważne potrzeby firmy lub istotne przyczyny osobiste pracownika. Kluczowe jest, aby wszelkie zmiany w planie urlopów były odpowiednio udokumentowane i uzgodnione z obydwoma stronami. W sytuacji sporu warto powołać się na przepisy kodeksu pracy oraz dokumentację, która potwierdza wcześniejsze ustalenia. Jeśli rozmowy z pracodawcą nie przyniosą efektu, pracownik ma prawo zwrócić się o interwencję do Państwowej Inspekcji Pracy lub rozważyć drogę sądową. Dobra komunikacja i znajomość przepisów mogą pomóc uniknąć nieporozumień i skutecznie dochodzić swoich praw.
Oferta porad prawnych
Jeśli napotykasz problemy związane z odmową urlopu wypoczynkowego lub innymi kwestiami dotyczącymi prawa pracy, skorzystaj z profesjonalnej pomocy prawnej online. Nasi doświadczeni prawnicy oferują szybkie i kompleksowe doradztwo, pomagając w zrozumieniu przepisów i wskazując skuteczne sposoby dochodzenia swoich praw. Dzięki konsultacjom online możesz uzyskać indywidualne porady dostosowane do Twojej sytuacji bez konieczności wychodzenia z domu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Ścieżka awansu do nauczyciela mianowanego, czas trwania i przepisy przejściowe
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
Kodeks pracy
