Czy mogę domagać się wypłaty premii?

Premia regulaminowa oraz uznaniowa

Rozróżnia się 2 rodzaje premii, tzw. regulaminową, czyli przyznawaną na określonych, sprawdzalnych, wyliczalnych czy też w inny sposób weryfikowalnych przesłankach, oraz uznaniową, czyli taką, która zależy tylko i wyłącznie od uznania przełożonego.

Różnica pomiędzy nimi jest bardzo istotna, bo w przypadku premii regulaminowej pracownik ma możliwość domagania się jej zapłaty poprzez wniesienie pozwu, w przypadku zaś premii uznaniowej takie roszczenie pracownikowi nie przysługuje.

W orzecznictwie podkreśla się, że premia regulaminowa jest składnikiem wynagrodzenia za pracę o charakterze roszczeniowym. Przysługuje pracownikowi w razie zajścia okoliczności opisanych w umowie o pracę, w regulaminie wynagradzania albo w innym akcie wewnętrznym obowiązującym u pracodawcy. Warunki przyznania premii regulaminowej, jej wysokość oraz termin wypłaty stanowią element stosunku pracy łączącego strony i nie cechuje ich dowolność. Wypłata premii regulaminowej w określonej kwocie nie jest więc zależna od swobodnej, jednostronnej decyzji pracodawcy, nie może on również bez zgody pracownika zmienić na jego niekorzyść zasad premiowania, gdyż ten element stosunku pracy (jako dotyczący zasad wynagradzania) zasadniczo podlegać może zmianie jedynie w drodze porozumienia stron lub wypowiedzenia zmieniającego. Istotą premii uznaniowej zaś jest dowolność (uznaniowość) ustalania i wypłacania. Decyzja o przyznaniu premii w określonej kwocie w danym okresie rozliczeniowym należy wyłącznie do pracodawcy, który nie podlega w tym zakresie żadnym wiążącym dla niego wytycznym wynikającym ze stosunku pracy i aktów wewnątrzzakładowych. Tego rodzaju premia w praktyce stanowi nagrodę za konkretne osiągnięcia bądź też świadczenie o charakterze motywacyjnym. Pracownik nie może skutecznie domagać się na drodze sądowej jej wypłacenia, poza tymi przypadkami, gdy pracodawca ustalił wysokość premii uznaniowej (nagrody) i przyznał ją pracownikowi, składając w tym zakresie oświadczenie woli – ale premia ta nie została ostatecznie wypłacona.

Zobacz też: Premia roczna a wypowiedzenie

Prawo do premii przewidzianej w regulaminie

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 stycznia 2005 r., wydanym w sprawie I PK 146/04, stwierdził, że jeżeli regulamin wynagradzania pracowników określa „konkretne i sprawdzalne” warunki premiowania, to pracownik, który spełnił te warunki, ma prawo do premii przewidzianej w regulaminie.

Pisze Pan, że pracodawca w załączniku do umowy o zasadach kształtowania premii napisał, że pracownikowi na Pana stanowisku przysługuje premia roczna wynosząca 20% wysokości rocznego wynagrodzenia zasadniczego. Nie podaje Pan żadnych warunków dodatkowych, jakie musi spełniać pracownik, aby uzyskać premię, więc albo te warunki są określone, a Pan ich nie przytacza, albo też jest to obligatoryjny składnik wynagrodzenia, którego może Pan dochodzić przed sądem. Tak też wynika ze stanowiska Pana pracodawcy, który nie neguje Pana roszczenia, a jedynie twierdzi, że nie ma dostatecznych środków na jego wypłatę. W takim stanie faktycznym zatem uważam, że ma Pan roszczenie o wypłatę tej kwoty.

Nie wiem, czy w regulaminie jest podany termin wypłaty wynagrodzenia, czy też nie, a to ma z kolei wpływ na to, od kiedy może Pan żądać odsetek. Jeśli termin ten jest ściśle podany, wówczas może Pan żądać odsetek od dnia następnego. Jeśli nie jest podany, wówczas odsetek tych może się Pan domagać od następnego dnia po upływie terminu wezwania pracodawcy do zapłaty premii – może to być nawet e-mail.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 r., wydanym w sprawie I PK 146/04

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.