Certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym

Certyfikat kompetencji zawodowych

Zgodnie z art. 4 pkt 20 ustawy o transporcie drogowym certyfikat kompetencji zawodowych jest to dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji i wiedzy niezbędnych do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego.

Zgodnie z art. 5 tej ustawy:

„1. Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania odpowiedniej licencji na wykonywanie transportu drogowego, zwanej dalej »licencją«.

2. Licencji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat, uwzględniając wniosek przedsiębiorcy.

3. Przedsiębiorcy udziela się licencji, z zastrzeżeniem art. 6, jeżeli:

1) członkowie organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzające spółką jawną lub komandytową, a w przypadku innego przedsiębiorcy – osoby prowadzące działalność gospodarczą, spełniają wymogi dobrej reputacji; wymóg dobrej reputacji nie jest spełniony lub przestał być spełniany przez te osoby, jeżeli:

a) zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne: karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, ochronie środowiska lub warunkom pracy i płacy albo innym przepisom dotyczącym wykonywania zawodu,

b) wydano w stosunku do tych osób prawomocne orzeczenie zakazujące wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego;

2) przynajmniej jedna z osób zarządzających przedsiębiorstwem lub osoba zarządzająca w przedsiębiorstwie transportem drogowym legitymuje się certyfikatem kompetencji zawodowych;

3) posiada sytuację finansową zapewniającą podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego określony dostępnymi środkami finansowymi lub majątkiem w wysokości:

a) 9.000 euro – na pierwszy pojazd samochodowy przeznaczony do transportu drogowego,

b) 5.000 euro – na każdy następny pojazd samochodowy,

c) 50.000 euro – przy wykonywaniu transportu drogowego w zakresie, o którym mowa w art. 4 pkt 3 lit. b;

4) przedsiębiorca osobiście wykonujący przewozy i zatrudnieni przez przedsiębiorcę kierowcy, a także inne osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę, lecz wykonujące osobiście przewozy na jego rzecz, spełniają wymagania określone w przepisach ustawy, przepisach ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. Nr 30, poz. 151, z późn. zm.) oraz w innych przepisach określających wymagania w stosunku do kierowców, a także nie byli skazani prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, wiarygodności dokumentów lub środowisku;

5) posiada tytuł prawny do dysponowania pojazdem lub pojazdami samochodowymi spełniającymi wymagania techniczne określone przepisami prawa o ruchu drogowym, którymi transport drogowy ma być wykonywany”.

Zgodnie z art. 8 ust. 1: „licencji udziela się na pisemny wniosek przedsiębiorcy”. Do wniosku o udzielenie licencji należy dołączyć m.in. kserokopię certyfikatu kompetencji zawodowych przedsiębiorcy lub osoby zarządzającej transportem drogowym w przedsiębiorstwie.

Jak uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych?

Warunki i tryb uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych reguluje art. 37 i następne. Zgodnie z art. 37 wspomnianej ustawy:

„1. Uzyskanie certyfikatu kompetencji zawodowych wymaga wykazania się wiedzą lub praktyką niezbędnymi do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Osoby legitymujące się co najmniej 5-letnią praktyką przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego lub zarządzania przedsiębiorstwem wykonującym taką działalność otrzymują certyfikat kompetencji zawodowych po uzyskaniu pozytywnego wyniku testu z wiedzy potwierdzającego kompetencje zawodowe.

3. Do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego wymagane jest ponadto wykazanie się znajomością zagadnień w zakresie obowiązujących międzynarodowych umów i przepisów transportowych, przepisów celnych oraz warunków i dokumentów wymaganych do wykonywania międzynarodowego transportu drogowego.

4. Certyfikat kompetencji zawodowych w międzynarodowym transporcie drogowym osób jest jednocześnie certyfikatem kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym osób.

5. Certyfikat kompetencji zawodowych w międzynarodowym transporcie drogowym rzeczy jest jednocześnie certyfikatem kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy”.

Stosownie do art. 38 tej ustawy:

„1. Sprawdzianem znajomości zagadnień, o których mowa w art. 37 ust. 1 i ust. 3, jest egzamin pisemny zdany przed komisją egzaminacyjną.

2. Minister właściwy do spraw transportu wyznacza jednostki, przy których działają komisje egzaminacyjne.

3. Jednostki, o których mowa w ust. 2, wydają certyfikaty kompetencji zawodowych i przekazują informacje o ich wydaniu do centralnego rejestru tych certyfikatów prowadzonego przez ministra właściwego do spraw transportu”.

Według art. 38a przytaczanej ustawy:

„1. Osoby legitymujące się dyplomem ukończenia studiów drugiego stopnia, jednolitych studiów magisterskich lub świadectwem ukończenia studiów podyplomowych, których program obejmuje cały zakres zagadnień, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1, zwolnione są z egzaminu pisemnego, o którym mowa w art. 38 ust. 1.

2. Osoby legitymujące się dyplomem ukończenia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia, jednolitych studiów magisterskich lub świadectwem ukończenia studiów podyplomowych, których program obejmuje część zagadnień, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1, zwolnione są z części egzaminu pisemnego, o którym mowa w art. 38 ust. 1, w zakresie dziedzin objętych programem studiów”.

Zgodnie z art. 39 ustawy:

„1. Minister właściwy do spraw transportu określi w drodze rozporządzenia:

1) zakres zagadnień objętych egzaminem, o którym mowa w art. 38 ust. 1, oraz jego formę;

2) jednostki certyfikujące, o których mowa w art. 38 ust. 2 i 3;

3) wymagania kwalifikacyjne dotyczące członków komisji egzaminacyjnej i jej skład;

4) wzory certyfikatów kompetencji zawodowych w:

a) krajowym transporcie drogowym osób,

b) międzynarodowym transporcie drogowym osób,

c) krajowym transporcie drogowym rzeczy,

d) międzynarodowym transporcie drogowym rzeczy.

2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, określa się odrębnie zakres oraz formę testu z wiedzy dla osób, o których mowa w art. 37 ust. 2”.

Okoliczności których wystąpienie powoduje obligatoryjne cofnięcie licencji

Przynajmniej jedna z osób zarządzających przedsiębiorstwem lub osoba zarządzająca w przedsiębiorstwie transportowym musi legitymować się certyfikatem kompetencji zawodowych. Inaczej przedsiębiorca traci licencję.

W ustawie o transporcie drogowym w art. 15 ustęp 1 ustawodawca wyliczył okoliczności, których wystąpienie powoduje obligatoryjne cofnięcie licencji przez organ administracyjny, bez względu na charakter i przyczyny ich wystąpienia. Przewoźnik zostaje pozbawiony uprawnień do wykonywania transportu drogowego poprzez wydanie decyzji o cofnięciu licencji w przypadku, gdy:

1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją;

2) przedsiębiorca nie podjął działalności objętej licencją w ciągu 6 miesięcy od dnia jej wydania, pomimo wezwania organu licencyjnego do jej podjęcia;
[W razie stwierdzenia takiego naruszenia organ zobowiązany jest uprzednio przed wydaniem decyzji o cofnięciu licencji wezwać przedsiębiorcę do podjęcia tego rodzaju działalności.]

Ponadto do obligatoryjnych przesłanek cofnięcie licencji należą:
3) niespełnianie wymogów uprawniających do wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego.

4) rażące naruszenie warunków określonych w licencji lub innych warunków wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa.
[„Rażący” oznacza kwalifikowaną postać naruszenia, a więc najwyższy stopień naruszenia. W pojęciu tym nie można upatrywać obligatoryjnego przyjęcia wielokrotności. Wielokrotność naruszenia obowiązków nałożonych przez odpowiednie przepisy prawa nie jest okolicznością bez znaczenia prawnego, ale nie jest elementem koniecznym do stwierdzenia rażącego naruszenia prawa, a tym bardziej rażącego naruszenia warunków określonych w licencji lub innych warunków wykonywania działalności objętej licencją określonych przepisami prawa (wyrok NSA z dnia 7 maja 2008 r. II GSK 120/08).]

5) odstąpienie licencji lub wypis z licencji osobie trzeciej.

[Warto wyjaśnić, iż przesłanka ta jest również spełniona w przypadku, gdy w spółce cywilnej, w której tylko jeden ze wspólników posiada licencję na wykonywania transportu drogowego. Wspólnik tej spółki inny niż licencjobiorca wykonuje transport drogowy (uchwała NSA w Warszawie z dnia 15 października 2008 r., II GSP 5/08, ONSA WSA 2009, nr 1, poz. 3).]

6) zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją, a w szczególności nie wykonuje, na skutek okoliczności zależnych od niego transportu drogowego co najmniej przez 6 miesięcy.
[Oczywiście przesłanka ta nie ma zastosowania, jeżeli przewoźnik nie wykonuje przez ten czas transportu drogowego na skutek zawieszenia wykonywania transportu drogowego, w trybie i na zasadach określonych w art. 14a ustawy o transporcie drogowym.]

7) rażące naruszenie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców lub kwalifikacji kierowców.

8) jeżeli posiadacz licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką samowolnie zmienia wskazania urządzeń pomiarowo-kontrolnych zainstalowanych w pojeździe.

Zatem jeśli podczas kontroli organ stwierdzi wystąpienie któregokolwiek z ww. naruszeń, jego „obowiązkiem prawnym” jest wydanie decyzji o cofnięciu licencji bez względu nawet na okoliczności, które można by uznać za łagodzące. Bez względu na to czy przedsiębiorca miał na nie wypływ i czy mógł je przewidzieć. W wyżej przywołanych sytuacjach wymienionych w art. 15 ust. 1 i 2 utd cofnięcie licencji jest obligatoryjne i nie pozostawia organowi luzu decyzyjnego w tym zakresie. Oznacza to, iż w tym przypadku nie ma miejsca na uznanie administracyjne i w konsekwencji uzależnianie zastosowania jednego bądź drugiego z omawianych przepisów od czynników takich jak ilość dokonanych naruszeń, stopień dołożenia przez przedsiębiorcę staranności w prowadzeniu działalności czy też rozmiar tej działalności (wyrok NSA z dnia 20 stycznia 2010 r. II GSK 358/09).

Art. 15 ustęp 3 ustawy o transporcie drogowym stanowi katalog naruszeń w razie stwierdzenia których właściwy organ jest uprawniony według swojego „uznania” (zatem MOŻE A NIE MUSI) do wydania decyzji o cofnięciu licencji. Do przesłanek tych zalicza się:

1. nieprzedstawienie, w wyznaczonym terminie, informacji i dokumentów o których mowa w art. 8 ust. 2 i 3 utd, wymaganych we wniosku o udzielenie licencji, i załączników do niego;
2. niezgłoszenie zmian, o których mowa w art. 14 utd, czyli niezgłoszenie na piśmie organowi, który udzielił licencji, wszelkich zmian danych, dotyczących treści licencji, o których mowa w art. 8, nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

Niestety nie otrzyma Pan informacji, czy ktoś posiada certyfikat, ale może Pan zgłosić do organu, iż licencja została wydana na podstawie posiadanego przez Pana certyfikatu, ale Pan już nie zarządza transportem w przedsiębiorstwie i informuje Pan organy o zmianie mającej wpływ na prawo do wykonywania przewozów przez byłego pracodawcę. Jeśli ów pracodawca posiada certyfikat – to nic się nie stanie. W innym wypadku cofną mu licencję.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼