Ciąża w trakcie wypowiedzenia umowy o pracę
• Autor: Marta Handzlik
Dostałam wypowiedzenie umowy o pracę (umowa na czas nieokreślony) z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Czy jeśli zajdę w ciążę w okresie wypowiedzenia, czyli np. za miesiąc, to pracodawca będzie musiał przywrócić mnie do pracy, czy wypowiedzenie będzie nadal ważne?
Zajście w ciąże w czasie trwania okresu wypowiedzenia
Odpowiadając na Pani pytanie uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 177 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Zakaz rozwiązywania przez pracodawcę umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy
Zakaz rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy i urlopu macierzyńskiego dotyczy wypowiedzenia (w tym również wypowiedzenia zmieniającego) oraz rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownicę, nawet jeżeli oświadczenie to zostało złożone jej w okresie przed zajściem w ciążę, a pracownica zaszła w ciążę w czasie biegu wypowiedzenia, albo w okresie, gdy była ona już w ciąży, lecz o tym fakcie nie wiedziała (tak w szczególności wyrok SN z dnia 29 marca 2001 r., I PKN 330/00, OSNAPiUS 2003, nr 1, poz. 11, w którym uznano, że pracownica, która początkowo nie kwestionowała wypowiedzenia jej umowy o pracę, może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną, gdy po dokonaniu wypowiedzenia okazało się, że jest w ciąży lub gdy w okresie wypowiedzenia zaszła w ciążę), jak również wówczas, gdy pracownica poroniła przed upływem okresu wypowiedzenia. Zakazy te nie dotyczą pracownic w okresie próbnym, nieprzekraczającym miesiąca.
Czy pracodawca powinien cofnąć wypowiedzenie jeżeli dowiedział się o ciąży pracownicy już po rozwiązaniu z nią stosunku pracy?
W opisywanym okresie umowa o pracę może być rozwiązana tylko z przyczyn uzasadniających jej rozwiązanie bez wypowiedzenia z winy pracownicy, jeżeli reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa uprzednio wyraziła na to zgodę, bądź gdy u pracodawcy nie działa taka organizacja (por. uchwałę SN z dnia 18 marca 2008 r., II PZP 2/08, OSNP 2008, nr 15-16, poz. 211).
Zakład pracy powinien wycofać oświadczenie o wypowiedzeniu umowy i dopuścić pracownicę do pracy, jeżeli dowiedział się o ciąży pracownicy już po rozwiązaniu z nią stosunku pracy. W razie niespełnienia tego obowiązku pracownica powinna wystąpić do sądu pracy z żądaniem przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach (art. 45 K.p.) oraz żądaniem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.
Jednym słowem, jeśli w okresie wypowiedzenia zajdzie Pani w ciążę pracodawca ma obowiązek wycofania wypowiedzenia.[pRZYCISK_3]
Przykłady
Ania – miesiąc po wypowiedzeniu
Ania pracowała w biurze rachunkowym od pięciu lat. W lutym otrzymała wypowiedzenie z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia, bez podania konkretnej przyczyny. W marcu, podczas rutynowych badań, dowiedziała się, że jest w ciąży. Przekazała informację pracodawcy jeszcze w trakcie okresu wypowiedzenia. Firma miała obowiązek cofnąć wypowiedzenie, a Ania wróciła do pracy i mogła spokojnie przygotowywać się do macierzyństwa.
Karolina – ciąża odkryta po zakończeniu umowy
Karolina pracowała w agencji reklamowej i również otrzymała wypowiedzenie z końcem stycznia. Z końcem kwietnia jej umowa się zakończyła. Na początku maja zrobiła test ciążowy i okazało się, że była już w ciąży pod koniec kwietnia, choć wtedy jeszcze o tym nie wiedziała. Prawnik doradził jej, by zgłosiła się do byłego pracodawcy z dokumentacją lekarską. Firma przywróciła ją do pracy, a wypowiedzenie uznano za bezskuteczne.
Magda – wypowiedzenie cofnięte po badaniach
Magda była zatrudniona na czas nieokreślony w sklepie odzieżowym. W czasie trwania okresu wypowiedzenia zaczęła się źle czuć i udała się do lekarza. Diagnoza – 5. tydzień ciąży. Dzięki szybkiej reakcji i dostarczeniu zaświadczenia lekarskiego, pracodawca wycofał wypowiedzenie. Magda kontynuowała pracę, korzystając z przysługujących jej praw jako przyszła mama.
Podsumowanie
Ciąża w okresie wypowiedzenia umowy o pracę chroni pracownicę przed zwolnieniem. Jeśli kobieta zajdzie w ciążę w czasie trwania wypowiedzenia i poinformuje o tym pracodawcę, ten ma obowiązek wycofać wypowiedzenie i dopuścić ją do pracy. Nawet jeśli o ciąży dowie się dopiero po formalnym zakończeniu stosunku pracy, możliwe jest przywrócenie jej do pracy, o ile ciąża rozpoczęła się jeszcze w okresie wypowiedzenia. Ochrona ta nie dotyczy jednak sytuacji, gdy rozwiązanie umowy nastąpiło z winy pracownicy lub w razie likwidacji pracodawcy. W każdej z takich sytuacji warto działać szybko i skonsultować się z prawnikiem, by zabezpieczyć swoje prawa.
Oferta porad prawnych
Jeśli znalazłaś się w podobnej sytuacji i potrzebujesz pomocy, skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Szybko, dyskretnie i bez wychodzenia z domu uzyskasz profesjonalną opinię prawnika, który pomoże Ci zrozumieć Twoje prawa i wskaże najlepsze rozwiązanie. Wystarczy opisać swoją sprawę, a my zajmiemy się resztą.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2001 r., I PKN 330/00
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2008 r., II PZP 2/08
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Czas pracy a przebieranie się i mycie po pracy, kto płaci za czas przygotowania do pracy fizycznej?
» Delegacja służbowa a rodzicielstwo, czy możesz odmówić wyjazdu, mając małe dzieci?
» Dodatek za nadgodziny, jak prawidłowo liczyć wynagrodzenie w systemie kwartalnym?
» Choroba w trakcie urlopu po wypowiedzeniu, jakie masz prawa?
» Problemy z urlopem zdrowotnym nauczyciela, jak wyjaśnić błędne obliczenia stażu pracy?
Kodeks pracy
