Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika – część 3

Autor: Tadeusz M. Nycz

Wykładnia przepisów dotyczących wykroczeń przeciwko prawom pracownika zawartych w art. 283 Kodeksu pracy, zawierająca omówienie poszczególnych czynów wyczerpujących znamiona wykroczenia oraz podmiotów za nie odpowiedzialnych.

Problematyka bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników stanowi tak ważny dział w prawie pracy, że ustawodawca uznał za stosowne objąć sankcją wykroczeniową każde naruszenie przepisu bhp.

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Budowa art. 283 K.p., jako przepisu sankcyjnego charakteryzuje się stworzeniem przez ustawodawcę wykroczenia blankietowego. Polega to, zgodnie z treścią art. 283 § 1 K.p., na karalności za naruszenie każdego przepisu bhp, natomiast w art. 283 § 2 pkt 1-6 K.p. wyspecyfikowano niektóre czyny, mające dla ustawodawcy szczególne znaczenie w omawianym zakresie.

Czyny wymienione w art. 283 § 2 pkt 7, 8 i 9 K.p. przewidują karalność za zagadnienia związane z szeroko pojętą problematyką ochronną.

Art. 283 § 1 K.p. przewiduje odpowiedzialność wykroczeniową za każde naruszenie przepisu bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowiąc, że czynu tego może się dopuścić:

  • pracodawca, czyli osoba zatrudniająca choćby jednego pracownika,
  • osoba kierująca pracownikami,
  • podmiot niebędący pracodawcą, na rzecz którego jest wykonywana praca na innej podstawie niż stosunek pracy,
  • osoba kierująca pracobiorcami w zakresie problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zakres podmiotowy odpowiedzialności za te wykroczenia został poszerzony z dniem 1 lipca 2007 r. w taki sposób, aby w zasadzie każdy podmiot, zobowiązany do przestrzegania przepisów bhp, na rzecz którego jest świadczona praca, ponosił taką odpowiedzialność na wypadek niedostosowania się do postanowień tych regulacji prawnych.

W strukturze przepisów bhp znajdują się regulacje zamieszczone w dziale dziesiątym Kodeksu pracy, a także przepisy wykonawcze do tego działu. Ponadto, przepisem bhp będą też regulacje o tym charakterze zamieszczone w ustawach szczególnych w stosunku do Kodeksu pracy, w rozumieniu art. 5 K.p.

Każde niedostosowanie się przez określony podmiot do zakazów lub nakazów z grupy wymienionych przepisów, nazywanych postanowieniami z zakresu bhp, wyczerpuje znamiona wykroczenia.

W grupie przepisów bhp mamy zarówno postanowienia bezpośrednio chroniące życie lub zdrowie pracowników, jak również przepisy o charakterze formalnych obowiązków ciążących na podmiotach zobowiązanych do zapewnienia przestrzegania przepisów bhp.

W zbudowanym układzie odpowiedzialności za te wykroczenia ustawodawca nie przewidział sankcji za naruszenie przepisów bhp przez pracownika, który bezpośrednio w ramach swojej pracy narusza te przepisy, lecz konieczną przesłanką tej odpowiedzialności jest obowiązek zapewnienia przestrzegania tych regulacji względem innych osób świadczących pracę.

Pracownik naruszający przepisy bhp przy bezpośrednim wykonywaniu własnej pracy ponosić może odpowiedzialność porządkową, o której mowa w art. 108 K.p., a także materialną, na zasadach przewidzianych w dziale piątym kodeksu.

Osoba wykonująca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, która narusza przy realizacji swoich zadań postanowienia przepisów bhp, może ponosić odpowiedzialność o charakterze cywilnoprawnym względem zleceniodawcy. Polega ona w szczególności na natychmiastowym rozwiązaniu łączącej strony umowy, z dalszymi negatywnymi dla pracobiorcy konsekwencjami prawnymi o charakterze odszkodowawczym.

Wykroczenie z art. 283 § 1 K.p. może być popełnione zarówno umyślnie jak i nieumyślnie. Dla bytu wykroczenia nie jest wymagany żaden skutek. Zagrożenie płynące z naruszenia przepisów bhp nie może mieć zasadniczo charakteru bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, gdyż taki czyn wyczerpuje już znamiona przestępstwa, w szczególności wymienionego w art. 220 Kodeksu karnego.

W art. 283 § 2 K.p. stypizowano następujące czyny wyczerpujące znamiona wykroczenia:

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 209 K.p., polegającego na powiadomieniu w terminie 30 dni okręgowego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju, zakresie prowadzonej działalności, jak również o zmianie miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności oraz o zmianie technologii, jeżeli zmiana technologii może powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 213 K.p., polegającego na zapewnieniu, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego albo jego części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bhp, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawców;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 217 K.p., polegającego na zapewnieniu, aby na stanowiskach pracy znajdowały się maszyny i inne urządzenia techniczne, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 2376 § 3 K.p., polegającego na zapewnieniu, aby dostarczane pracownikom środki ochrony indywidualnej spełniały wymagania dotyczące oceny zgodności;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 220 § 1 K.p., polegającego na zapewnieniu, aby materiały i procesy technologiczne były stosowane po uprzednim ustaleniu stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników, a także po uprzednim podjęciu odpowiednich środków profilaktycznych;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 221 § 1 K.p., polegającego na zapewnieniu, aby stosowane substancje i preparaty chemiczne były oznakowane w sposób widoczny i umożliwiający ich identyfikację;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 221 § 2 K.p., polegającego na zapewnieniu, aby niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne posiadały karty charakterystyki tych substancji, a także opakowania zabezpieczające przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 234 § 2 K.p., polegającego na zawiadomieniu właściwego okręgowego inspektora pracy oraz prokuratora lub innego właściwego organu o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy, a także ujawnienia wypadku przy pracy albo przedstawienia niezgodnych z prawdą dowodów lub dokumentów dotyczących takich wypadków;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 235 § 2 K.p., polegającego na zgłoszeniu choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę, względnie nieujawnienia takiej choroby albo przedstawienia niezgodnych z prawdą dowodów lub dokumentów dotyczących takich chorób;

  • zaniechanie obowiązku przewidzianego w art. 207 § 2 pkt 3 K.p. polegającego na wykonaniu w wyznaczonym terminie nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy;

  • utrudnianie działalności organowi Państwowej Inspekcji Pracy, a w szczególności uniemożliwienie prowadzenia wizytacji zakładu pracy lub nieudzielanie niezbędnych informacji do wykonywania zadań kontrolnych (art. 27 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, Dz. U. Nr 89, poz. 589);

  • dopuszczenie do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia 16 roku życia, bez zezwolenia właściwego inspektora pracy, o którym mowa w art. 3045 K.p.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »