Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)

Wykroczenia przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową – część 3

Autor: Tadeusz M. Nycz

W trzeciej części cyklu o wykroczeniach przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową omówiono nowelizację ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, która z dniem 8.08.2011 r. nadała inspektorom pracy prawo wymierzania mandatów karnych w zakresie przepisów sankcyjnych zamieszczonych w ustawie o zatrudnieniu i ochronie rynku pracy.

Ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 142, poz. 829) nadano inspektorom pracy prawo przeprowadzania postępowania mandatowego w sprawach wykroczeń przewidzianych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm. oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622).

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy o PIP, w razie stwierdzenia w toku kontroli wykroczenia polegającego na naruszeniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zakresie określonym w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o PIP inspektor pracy prowadzi postępowanie mandatowe lub występuje z wnioskiem do sądu o ukaranie osób odpowiedzialnych za stwierdzone nieprawidłowości.

Ta nowa kompetencja inspektora pracy dotycząca przeprowadzania postępowania mandatowego może budzić wątpliwości interpretacyjne co do zakresu tego postępowania, ponieważ inspektor pracy jest uprawniony do nakładania mandatu karnego zasadniczo do wysokości 2000 złotych (art. 96 § 1a Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia), natomiast szereg wykroczeń z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy posiada wyższą niż 2000 złotych dolną granicę zagrożenia grzywną.

Biorąc to pod uwagę, uznać należy, że kompetencja do przeprowadzenia postępowania mandatowego ogranicza się jedynie do tych wykroczeń, których zakres grzywny mieści się w granicach do 2000 złotych, natomiast w sprawach wykroczeń przewidujących wyższą dolną granicę zagrożenia grzywną istnieje nadal możliwość skierowania wniosku o ukaranie do sądu.

W konsekwencji inspektor pracy może przeprowadzić postępowanie mandatowe w zakresie następujących wykroczeń przewidzianych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy:

  • art. 119 ust. 2,
  • art. 120 ust. 2,
  • art. 120 ust. 3,
  • art. 120 ust. 5,
  • art. 120 ust. 6.

Konstrukcja treści art. 37 ust. 1 ustawy o PIP, który przewiduje, że naruszenie przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zakresie określonym w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o PIP, uprawnia inspektora pracy do postępowania mandatowego lub skierowania wniosku o ukaranie do sądu, jest niekoherentna z art. 17 § 2 K.p.w.

Ten ostatni przepis stanowi, że w sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika określonych w Kodeksie pracy, w sprawach o wykroczenia określonych w art. 119-123 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a także w sprawach o inne wykroczenia związane z wykonywaniem pracy zarobkowej, jeżeli ustawa tak stanowi, oskarżycielem publicznym jest inspektor pracy.

Wyraźne przypisanie inspektorowi pracy uprawnień oskarżyciela publicznego w sprawach wykroczeń wymienionych w art. 119-123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy czyni zbędnym zastrzeżenie w art. 37 ust. 1 ustawy o PIP, ograniczające zakres spraw do problematyki wymienionej w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4 tej ustawy.

W konsekwencji, mimo zapisu sugerującego ograniczenie zakresu kompetencji inspektora pracy, nadal jest on oskarżycielem publicznym w sprawie wszystkich wykroczeń przewidzianych w art. 119-123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W sprawie tych wszystkich wykroczeń inspektor pracy jako oskarżyciel publiczny ma też prawo zastosowania do sprawcy czynu przepisu art. 41 Kodeksu wykroczeń. Zgodnie z jego postanowieniem, w stosunku do sprawcy czynu można poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego.

Stosowanie art. 119 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w kontekście art. 119 ust. 3 budzi wątpliwości interpretacyjne. Pierwszy z przepisów przewiduje, że bezrobotny, który podjął zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą bez powiadomienia o tym właściwego powiatowego urzędu pracy, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 zł.

Drugi z wymienionych przepisów stanowi, że sprawca nie podlega odpowiedzialności, jeżeli przed dniem przeprowadzenia kontroli obowiązek, o którym mowa w art. 74, został już spełniony.

Na tle tej regulacji i rozbudowanego zakresu przedmiotowego czynności kontrolnych inspektora pracy rodzi się pytanie: co należy rozumieć pod pojęciem – „przed dniem przeprowadzenia kontroli”?

W szczególności, czy dniem przeprowadzenia kontroli jest dzień rozpoczęcia czynności kontrolnych przez inspektora pracy w danym podmiocie zatrudniającym, bez względu na to, kiedy faktycznie problematyka objęta art. 119 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy będzie kontrolowana, czy też ratio legis wyłączenie karalności sprowadza się do eliminacji tych przypadków, w których wypełnienie określonego obowiązku nastąpiło przed konkretną interwencją ze strony kontrolującego?

Moim zdaniem poprawniejszym kierunkiem wykładni jest przypadek drugi. Oznacza to, że wyłączenie karalności następuje wówczas, gdy obowiązek przewidziany w omawianym przepisie został spełniony przed dniem, w którym inspektor pracy rozpoczął pierwszą czynność kontrolną zmierzającą do ustalenia, czy tę powinność zrealizowano.

Przyjmując ten kierunek wykładni, mam na względzie ogólną zasadę interpretacji prawa wykroczeń, w myśl której wszelkie wątpliwości należy poczytywać na korzyść obwinionego. Zasada ta, w moim przekonaniu, powinna też dotyczyć oceny przypadku wyłączenia odpowiedzialności za wykroczenie.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »