Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)

Uprawnienia pracowników niepełnosprawnych

Autor: Łukasz Obrał

W artykule zostały omówione wszystkie uprawnienia, jakie przysługują niepełnosprawnemu pracownikowi, a więc m.in. obniżony wymiar czasu pracy, dodatkowy urlop wypoczynkowy, prawo do specjalnych przerw w pracy.

Osoby niepełnosprawne cieszą się wieloma uprawnieniami w związku z ich zatrudnieniem. Uprawnienia te określone zostały w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j.t. Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.). Uprawnienia te wiążą się głównie z czasem pracy osoby niepełnosprawnej, dodatkowym urlopem wypoczynkowym, płatnym zwolnieniem od pracy, a także z prawem do dodatkowej przerwy w pracy.

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Jeżeli jednak osoba niepełnosprawna posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, jej czas pracy nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Stosowanie obniżonych norm czasu pracy dla osób niepełnosprawnych nie powoduje obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości.

Aby osoba niepełnosprawna mogła pracować w obniżonym wymiarze czasu, powinna przedstawić pracodawcy orzeczenie o niepełnosprawności. Obniżony wymiar czasu obowiązuje od dnia następnego po przedstawieniu pracodawcy stosownego orzeczenia.

Obniżenie wymiaru czasu pracy dla osoby niepełnosprawnej nie wiąże się z obniżeniem wynagrodzenia, ponieważ godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego, odpowiadające osobistemu zaszeregowaniu lub zaszeregowaniu wykonywanej pracy, przy przejściu na niższe normy czasu pracy ulegają podwyższeniu w stosunku, w jakim pozostaje dotychczasowy wymiar czasu pracy do tych norm.

Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniana w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

Powyższych zasad dotyczących czasu pracy osób niepełnosprawnych nie stosuje się do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz w sytuacji, gdy lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub – w razie jego braku – lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę, na wniosek niepełnosprawnego pracownika.

Osoby niepełnosprawne zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowych.

Należy pamiętać, że prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu, w którym zaliczono ją do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Jeżeli jednak pracownik niepełnosprawny w stopniu znacznym lub umiarkowanym ma prawo do dodatkowego urlopu na podstawie innych przepisów, to dodatkowy urlop z tytułu niepełnosprawności nie przysługuje mu, chyba że wymiar urlopu dodatkowego przysługującego na podstawie odrębnych przepisów jest niższy niż 10 dni roboczych.

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

  1. W wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku, jeżeli na turnus została skierowana na wniosek lekarza, pod którego opieką się znajduje.

    Stosownie do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym (Dz. U. z 2003 r. Nr 100, poz. 927) pracodawca udziela osobie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zwolnienia od pracy na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad tą osobą o skierowanie na turnus rehabilitacyjny. Wniosek lekarza powinien określać rodzaj turnusu i czas jego trwania.

    Osoba niepełnosprawna powinna przedstawić pracodawcy skierowanie na turnus rehabilitacyjny w takim terminie, który umożliwi zapewnienie normalnego toku pracy w zakładzie.

  2. W celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy na czas turnusu rehabilitacyjnego lub wykonania badań specjalistycznych oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Podstawą wypłaty wynagrodzenia za zwolnienie od pracy – udzielone na czas uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym – jest przedłożony pracodawcy dokument, który potwierdza pobyt na turnusie, wystawiony przez organizatora turnusu.

Łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego i zwolnienia od pracy na czas uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Każda osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy. Dodatkowa przerwa przysługuje niezależnie od przerwy w pracy określonej w art. 134 Kodeksu pracy. Jeżeli więc dobowy wymiar czasu pracy pracownika niepełnosprawnego wynosi co najmniej 6 godzin, ma on prawo do 30 min. przerwy w pracy – 15 min. na podstawie art. 134 K.p. i 15 min. na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Pracodawca jest obowiązany wydzielić lub zorganizować odpowiednie stanowisko pracy z podstawowym zapleczem socjalnym osobie zatrudnionej, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku.

Wydzielenie odpowiedniego stanowiska pracy powinno nastąpić nie później niż w okresie trzech miesięcy od daty zgłoszenia przez pracownika gotowości przystąpienia do pracy.

Pracodawca nie ma obowiązku wydzielenia lub zorganizowania odpowiedniego stanowiska pracy dla osoby, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przez pracownika z jego winy lub jego stanu nietrzeźwości. Naruszenie przepisów bhp przez pracownika na przykład z powodu jego nietrzeźwości winno być udowodnione przez pracodawcę.

Niekiedy niepełnosprawny nie informuje pracodawcy o tym, iż posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, obawiając się, że korzystanie z uprawnień spowoduje zwolnienie z pracy lub inne reperkusje ze strony pracodawcy. Należy jednak pamiętać, że korzystanie z praw pracownika niepełnosprawnego w żadnym wypadku nie może być powodem do wypowiedzenia umowy o pracę, czy też rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Przypadek takiego traktowania, zgodnie z art. 113 K.p. byłby poczytany jako dyskryminacja w zatrudnieniu.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »