Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)

Biegły w postępowaniu przed inspektorem pracy – część 1

Autor: Tadeusz M. Nycz

W artykule omówiono pozycję prawną biegłego w postępowaniu administracyjnym toczonym przez inspektora pracy na podstawie art. 11a ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 84 Kodeksu postępowania administracyjnego, gdy w sprawie administracyjnej wymagane są wiadomości specjalne, organ administracji publicznej może zwrócić się do biegłego lub biegłych o wydanie opinii.

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Biegły podlega wyłączeniu na zasadach i w trybie określonym w art. 24 K.p.a. Poza tym do biegłego stosuje się przepisy dotyczące przesłuchania świadków. Biegłym w postępowaniu administracyjnym może być zarówno osoba figurująca na liście biegłych sądowych, jak i osoba spoza takiej listy.

W tym ostatnim przypadku organ powołujący biegłego jest obowiązany ustalić, czy dana osoba posiada wiadomości konieczne do wydania opinii. Udział biegłego w postępowaniu administracyjnym ma charakter fakultatywny, czyli organ administracji publicznej decyduje o potrzebie powołania biegłego na zasadzie uznania.

Strona postępowania administracyjnego ma oczywiście prawo żądać powołania biegłego, ale wniosek taki podlega ocenie na zasadach przewidzianych w art. 78 K.p.a. W ramach kontroli wydanej decyzji administracyjnej zarówno organ II instancji jak i sąd administracyjny oceniają, czy istniała potrzeba powołania biegłego, czy też nie.

Pozycja prawna biegłego w postępowaniu administracyjnym może wynikać wyłącznie z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego lub także z przepisów ustawy, czy ustaw szczególnych.

Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589, z późn. zm.), w art. 23 ust. 1 pkt 10 przewiduje, że w toku postępowania kontrolnego inspektor pracy ma prawo korzystać z pomocy biegłych i specjalistów oraz akredytowanych laboratoriów.

W kwestii biegłego ustawa ta nie przewiduje innych postanowień, dlatego zgodnie z jej art. 12 pozycja prawna biegłego w postępowaniu kontrolnym inspektora pracy regulowana jest przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego.

W dotychczasowej działalności inspektorów pracy w zasadzie biegli nie byli powoływani, ze względu na to że powszechnie przyjmowano, iż biegłym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest inspektor pracy.

W tych warunkach zbędne było powoływanie dodatkowych osób w tym zakresie, skoro organ wydający decyzje z zakresu bhp sam był najlepszym biegłym w tej dziedzinie. Warto przy tym zwrócić uwagę na fakt, że wielu inspektorów pracy jest wpisanych na listy biegłych sądowych właśnie z zakresu problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy i służą pomocą sądom głównie w sprawach dotyczących udzielania fachowej wiedzy związanej z wypadkami przy pracy.

Z dniem 1.01.2010 r. ustawodawca wprowadził do ustawy o PIP art. 11a, zgodnie z którym inspektorzy pracy zostali uprawnieni do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656).

Ta nowa kompetencja inspekcji pracy spowodowała potrzebę innego spojrzenia na instytucję biegłego w postępowaniu przed inspektorem pracy, ponieważ dla celów wydania poprawnej decyzji na podstawie art. 11a ustawy o PIP konieczne jest posiadanie wiedzy z zakresu wykraczającego poza wiadomości posiadane przez inspektorów pracy.

O ile inspektor pracy może być uznany za biegłego w zakresie problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy w podmiotach leczniczych, o których mowa w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654), o tyle na pewno nie posiada wymaganej wiedzy z zakresu nauk medycznych, pozwalającej na precyzyjne ustalenie wykonywanej przez pracownika pracy w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru (por. zał. Nr 2 poz. 24 cyt. ustawy z 19.12.2008 r.).

Aby pozyskać taką wiedzę, konieczne jest powołanie biegłego dysponującego nie tylko odpowiednią wiedzą medyczną, ale także legitymującego się doświadczeniem w pracy klinicznej.

Zasadność powołania biegłego w omawianym celu jest tym większa, gdy pracownik – jako strona takiego postępowania administracyjnego – tego zażąda, uznając, że wiedza inspektora pracy, konieczna dla celów wydania decyzji, nie jest wystarczająca.

Jakkolwiek fakultatywny udział biegłego w postępowaniu administracyjnym toczonym wyłącznie na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie obliguje inspektora pracy do powołania biegłego, pozostawiając tę kwestię jego uznaniu, to jednak nie można pomijać późniejszej kontroli rozstrzygnięcia administracyjnego.

Już przy rozpoznawaniu odwołania od decyzji inspektora pracy może się okazać, że pominięcie biegłego zostanie uznane za istotny błąd proceduralny, uzasadniający uchylenie decyzji i przekazanie sprawy inspektorowi pracy do ponownego rozpatrzenia z zaleceniem powołania biegłego.

Jeśli nie uczyni tego okręgowy inspektor pracy rozpoznający odwołanie od decyzji inspektora pracy, to strona może złożyć skargę do sądu administracyjnego, którego pierwszoplanowym zadaniem jest zbadanie formalno-prawnej poprawności decyzji organów PIP.

Sąd administracyjny, badając taką sprawę, uzna zapewne brak opinii biegłego jako istotną wadę uzasadniającą uchylenie decyzji organów PIP, ponieważ przyjmie, że inspektor pracy nie może być traktowany jako podmiot posiadający odpowiednią wiedzę z zakresu nauk medycznych.

W konsekwencji takiego rozstrzygnięcia sądu administracyjnego dojdzie do uchylenia obu decyzji organów PIP. W następstwie tego całe postępowanie trzeba będzie prowadzić od początku w pierwszej instancji.

Dodatkowo PIP zostanie narażona na poniesienie kosztów postępowania przed sądem administracyjnym, czyli na zbędne wydatkowanie publicznych pieniędzy.

Argumenty te przemawiają za tym, aby dla potrzeb rozstrzygnięcia (wydawanego na podstawie art. 11a ustawy o PIP) – w przypadku podnoszenia przez stronę postępowania zarzutów w zakresie niewłaściwego rozumienia pojęć z zakresu nauk medycznych – organ PIP już w I instancji powoływał biegłego celem wyjaśnienia pojęć medycznych na tle konkretnego stanu faktycznego danej sprawy.

Zważywszy na to, że zwykle toczonych jest wiele postępowań administracyjnych dotyczących tego samego pracodawcy, inspektor pracy może powołać biegłego do wyjaśnienia kontrowersyjnych kwestii dla celów tych wszystkich toczonych spraw, co tym samym zmniejszy koszty, które nieuchronnie trzeba będzie ponieść na ten cel.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »