Wynagrodzenie i ekwiwalent urlopowy

Wygaśnięcie umowy o pracę a zaległy i bieżący urlop

Bardzo często zdarza się, że pracownik odchodzący z pracy nie może wykorzystać urlopu zaległego i/lub bieżącego przed zakończeniem umowy.

Kodeks pracy w art. 171 w § 1 wyjaśnia, jak należy w takiej sytuacji postępować. Treść tego artykułu jest następująca:

„Art. 171. § 1. W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny”.

Oznacza to, że czas wolny, jaki pracownik miałby do dyspozycji podczas urlopu, jest rekompensowany w formie pieniężnej.

Ekwiwalent wypłaca się za wszystkie dni urlopu, do jakich pracownik nabył prawo, a których nie wykorzystał fizycznie, bez względu na przyczynę i sposób zakończenia stosunku pracy.

Wypłata ekwiwalentu urlopowego

Jedynie w razie gdy strony umowy o pracę postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą, bezpośrednio po rozwiązaniu lub po wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą – to pracodawca nie jest zobligowany do wypłaty ekwiwalentu urlopowego (art. 171 § 3 Kodeksu pracy).

Zgodnie z art. 167¹ Kodeksu pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik ma obowiązek wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu.

W razie choroby pracownika w okresie wypowiedzenia mamy do czynienia z następującą sytuacją: przysługujący urlop lub jego część nie może zostać wykorzystany „w naturze” przez pracownika, a w związku z tym pracodawca jest zobowiązany wypłacić stosowny ekwiwalent za dni niewykorzystane.

Jak obliczyć wymiar urlopu?

Jednocześnie należy pamiętać o zasadzie proporcjonalności urlopu, z którą mamy do czynienia, kiedy pracownik rozwiązuje umowę w trakcie roku.

Zasada powyższa wynika z art. 155¹ § 1 Kodeksu pracy, który brzmi:

„W roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:

1. u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze,
2. u kolejnego pracodawcy – w wymiarze:
   1. proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego – w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,
   2. proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym – w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem § 2”.

W związku z tym artykułem Kodeksu pracy wymiar urlopu, jaki przysługuje pracownikowi u dotychczasowego pracodawcy, powinien zostać przeliczony proporcjonalnie do okresu zatrudnienia.

Wymiar urlopu proporcjonalnego obliczamy w następujący sposób:

• za każdy miesiąc kalendarzowy pracownikowi należy się 1/12 wymiaru urlopu – art. 155^2a § 1 Kodeksu pracy,
• niepełny miesiąc kalendarzowy zaokrąglamy do pełnego miesiąca (ten obowiązek spoczywa na dotychczasowym pracodawcy) – art. 155^2a § 2 i § 3 Kodeksu pracy,
• jeśli w wyniku obliczeń otrzymamy niepełny dzień urlopu, należy go zaokrąglić w górę do pełnego dnia – art. 155³ § 1 Kodeksu pracy.

Na podstawie powyższych wyjaśnień informuję Pana, że za urlop niewykorzystany przez Pana podczas okresu wypowiedzenia (np. z powodu choroby) pracodawca będzie zobowiązany wypłacić ekwiwalent urlopowy. Ekwiwalent zostanie wypłacony za dni urlopu zaległego oraz za dni urlopu, do którego nabędzie Pan prawo w przyszłym roku – przy zastosowaniu zasady proporcjonalności.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼