Utrata dodatku funkcyjnego w związku z reformą szkolnictwa, czy należy się wyrównanie?

Zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 416, z późn. zm.) – nauczyciele, którym powierzono stanowisko dyrektora lub wicedyrektora szkoły, albo inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły, są uprawnieni do uzyskania dodatku funkcyjnego.

Wysokość stawek dodatków, w tym dodatków funkcyjnych, ustala organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia, określa dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu.

Po włączeniu gimnazjum do szkoły podstawowej wicedyrektor dotychczasowego gimnazjum traci z mocy prawa swoje stanowisko W konsekwencji traci też prawo do dodatku funkcyjnego, bowiem jest on związany z pełnieniem określonej funkcji, której nauczyciel ten już nie pełni.

W orzecznictwie wskazuje się, że unormowanie zawarte w art. 30 ust. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela koresponduje z powszechnie uznawaną rolą dodatku funkcyjnego traktowanego jako składnik wynagrodzenia za pracę wraz z płynącymi stąd konsekwencjami w zakresie możliwości zmiany jego wysokości lub pozbawienia doń prawa. Czynność zmiany wysokości dodatku lub pozbawiająca prawa do jego otrzymywania, jako dotycząca składnika wynagrodzenia za pracę, wymaga – co do zasady – wypowiedzenia warunków płacy.

W uchwale z dnia 8 kwietnia 1998 r. (III ZP 5/98) Sąd Najwyższy przyjął, że obniżenie wynagrodzenia nie jest sprawą uregulowaną przez Kartę Nauczyciela i zgodnie z przepisem jej art. 91c ust. 1 w tym zakresie zastosowanie mają unormowania Kodeksu pracy. Oznacza to, że obniżenie nauczycielskiego wynagrodzenia w celu dostosowania go do wysokości ustalonej w przepisach płacowych wymaga zmiany treści stosunku pracy w trybie porozumienia stron, względnie dokonanego przez pracodawcę wypowiedzenia warunków płacy. Nie budzi to zastrzeżeń w odniesieniu do nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Natomiast w odniesieniu do nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania przepis Kodeksu pracy o wypowiedzeniu zmieniającym warunki płacy w umownym stosunku pracy trzeba stosować „odpowiednio”, a skoro brakuje do tego ustawowego upoważnienia, to w grę wchodzi jedynie zastosowanie powołanego przepisu w drodze analogii. Wynika stąd, że zawyżone wynagrodzenie za pracę mianowanego nauczyciela jest w braku jego zgody dostosowywane do wysokości zgodnej z przepisami płacowymi przez uprzedzenie ze strony pracodawcy z zachowaniem okresów równych ogólnym okresom wypowiedzenia.

W tej sytuacji odebranie dodatku funkcyjnego wicedyrektorowi gimnazjum włączonego do szkoły podstawowej będzie wymagało zachowania 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Do nauczycieli zatrudnionych przez mianowanie nie stosuje się przepisów o ochronie przedemerytalnej – co wynika z licznych orzeczeń Sądu Najwyższego.

Jeśli więc jest Pani nauczycielem zatrudnionym przez mianowanie – odebranie Pani dodatku funkcyjnego nastąpi za 3-miesięcznym wypowiedzeniem i nie będzie Pani z tego tytułu przysługiwał dodatek wyrównawczy.

* Opis sprawy z września 2017 r.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼