Urlop okolicznościowy a urlop wypoczynkowy

Kwestie urlopów okolicznościowych zostały uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r., dotyczącym sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień z pracy.

Paragraf 1 tego rozporządzenia określa przyczyny usprawiedliwionej nieobecność pracownika w pracy, a więc takie, które uniemożliwiają stawienie się do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy, wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za wystarczające.

Pracodawca zobowiązany jest m.in. do zwolnienia pracownika na czas obejmujący 2 dni w przypadku urodzenia dziecka.

Podstawa do udzielenia zwolnienia istnieje tylko przez taki okres, w jakim możliwe jest uczestniczenie pracownika w załatwieniu związanych z nią spraw. Konieczny jest również związek czasowy i przyczynowy z załatwieniem formalności.

Zwolnienie może zostać udzielone jedynie w dni, w których pracownik ma wykonywać pracę. Nie może zostać udzielone w okresie korzystania pracownika z urlopu bezpłatnego, wypoczynkowego lub innego zwolnienia z pracy.

Warto jednak zaznaczyć, iż rozporządzenie nie określa sztywno dokonania tego rodzaju czynności, np. w przypadku urodzenia dziecka wydaje się, iż okolicznościami uzasadniającymi udzielenie urlopu będę również takie czynności jak zameldowanie dziecka, uzyskanie aktów urodzenia, etc.

W art. 166 Kodeksu pracy ustawodawca wymienił sytuacje, w których nie wykorzystaną część urlopu pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym.

Okoliczności te stanowią katalog zamknięty i zalicza się do nich:

· czasową niezdolność do pracy w skutek choroby,

· odosobnienie w związku z chorobą zakaźną,

· odbywanie ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy,

· urlop macierzyński.

Wskazany przepis wymienia w sposób wyczerpujący okoliczności uniemożliwiające pracownikowi wykorzystanie w całości urlopu wypoczynkowego. Jakakolwiek inna sytuacja, zaistniała w czasie urlopu pracownika i usprawiedliwiająca jego nieobecność w pracy (np. opieka nad chorym członkiem rodziny), nie uzasadnia żądania udzielenia niewykorzystanej części urlopu w terminie późniejszym, mimo że stanowi przyczynę, dla której dopuszczalnym jest przesunięcie terminu urlopu wypoczynkowego (art. 164 K.p.), bądź nierozpoczynanie urlopu (art. 165 K.p.).

Wystąpienie wskazanych okoliczności w trakcie wypoczynku pracownika przekreśla cel, jakiemu urlop winien służyć. Dlatego ustawodawca nakłada na pracodawcę obowiązek udzielenia pracownikowi niewykorzystanej części urlopu wypoczynkowego w „terminie późniejszym”, nie precyzując jednak tego zwrotu.

Reasumując, w przypadku opieki na członkiem rodziny, niestety – pracodawca ma rację; w przypadku urlopu okolicznościowego sprawa jest dyskusyjna i mogą powstać okoliczności, które, pomimo upływu czasu, mają ścisły związek przyczynowy i czasowy z urodzeniem dziecka.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼