Czy premia wchodzi do podstawy urlopowej i zasiłkowej?

Zgodnie z kodeksową zasadą za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu; w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.

Szczegółowe zasady odnajdziemy w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 08 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Wynagrodzenie za urlop wylicza się, dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę przepracowanych w tym okresie godzin oraz następnie mnożąc przez liczbę godzin do przepracowania w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

W świetle § 6 omawianego rozporządzenia wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem m.in. jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie oraz nagród z zakładowego funduszu nagród.

Wśród wyroków SN na szczególną uwagę zasługują trzy: z 20 lipca 2000 r. (sygn. akt I PKN 17/00), z 21 września 2006 r. (sygn. akt II PK 13/06) oraz z 20 stycznia 2005 r. (sygn. akt I PK 146/04).

W pierwszym Sąd Najwyższy uznał, iż tak zwana premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego. Periodyczność świadczenia ma bowiem znaczenie drugorzędne. Jeśli jednak kryteria przyznawania są konkretne i sprawdzalne wówczas świadczenie może okazać się premią nie nagrodą – tak w wyroku z dnia 21 września 2006 r.

W świetle orzeczenia ze stycznia 2005 r. pojęcie „premia uznaniowa” jako wewnętrznie sprzeczna nie powinna być stosowana w regulaminach wynagradzania, które określają konkretne i sprawdzalne warunki jej przyznawania. Jeżeli regulamin wynagradzania pracowników określa „konkretne i sprawdzalne” warunki premiowania, to pracownik, który spełnił te warunki ma prawo do premii przewidzianej w tym przepisie.

Jeżeli więc premia uznaniowa ma charakter nagrody – co do zasady nie będzie stanowiła podstawy wynagrodzenia urlopowego. Może okazać się jednak, iż z charakteru świadczenia oraz przesłanek jego przyznawania będzie wynikało, iż kryteria są konkretne i sprawdzalne. Wówczas takie świadczenie – jako roszczeniowe – będzie podlegało wliczeniu do podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego.

Co do zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego, to zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych nie uwzględnia się premii, do których pracownik zachowuje prawo w myśl przepisów płacowych, jeżeli są one wypłacane za okresy pobierania tych świadczeń.

Jeżeli jednak, mimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych lub w umowie o pracę, pracodawca udokumentuje, że premia jest pracownikowi wypłacana za okres pobierania świadczenia chorobowego, to nie uwzględnia się jej w podstawie wymiaru tego świadczenia.

Jeśli więc w regulaminie premii jest zapis, że jest ona wypłacana nawet wtedy, gdy pracownik choruje – nie wlicza się jej do podstawy wyliczania świadczenia ani chorobowego, ani macierzyńskiego.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼