• Autor: Marta Handzlik
Przebywałam na zwolnieniu lekarskim 3 miesiące. ZUS wezwał mnie do stawienia się u ich lekarza i ten lekarz orzecznik zdecydował, że jestem zdolna do pracy. Na drugi dzień miałam stawić się w pracy. Zgłosiłam więc swoją gotowość do pracy, ale pracodawca udzielił mi 2 dni wolnego i jest to nieobecność usprawiedliwiona płatna. Dzisiaj jest 3 dzień i powinnam iść do pracy, tymczasem wstałam z wysoką temperaturą, pewnie grypa. Nie wiem, czy po tych zajściach z ZUS mogę iść na kolejne zwolnienie lekarskie. Co robić?
Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512, z późn zm.) zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni.
Do okresu, o którym mowa wyżej, wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy.
Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
Zobacz też: Kod a/b na zwolnieniu lekarskim
Przez określenie „nieprzerwana niezdolność do pracy” należy rozumieć jeden okres niezdolności do pracy, spowodowany tą samą chorobą lub różnymi chorobami, jeżeli nie występuje między nimi przerwa. Innymi słowy pracownik jest niezdolny do pracy „bez przerwy” i nie odzyskuje tej zdolności nawet na jeden dzień. Natomiast jeśli między poszczególnymi okresami niezdolności do pracy, spowodowanymi różnymi chorobami, wystąpi choćby jeden dzień przerwy, w którym ubezpieczony był zdolny do pracy, okres zasiłkowy liczy się od nowa. Jeśli niezdolność do pracy trwa bez przerwy (jest nieprzerwana) – to wszystkie dni tej niezdolności wlicza się w całości do jednego okresu zasiłkowego, bez względu na to, czy spowodowane zostały tą samą, czy inną chorobą.
Do jednego okresu zasiłkowego wlicza się dwa lub więcej okresów niezdolności do pracy, jeśli zostały spowodowane tą samą chorobą, a przerwa pomiędzy poprzednim a kolejnym okresem niezdolności nie przekroczyła 60 dni. Uzasadnienie do wprowadzenia 60-dniowej przerwy, zastępującej dotychczasową 30-dniową (w ustawie z grudnia 1974 r.) było następujące: dotychczasowe przepisy, przewidujące 30-dniową przerwę, są nadużywane w celu uzyskania prawa do kilku okresów zasiłkowych z tytułu tej samej niezdolności do pracy. Tak krótka przerwa umożliwia powstanie prawa do nowego okresu zasiłkowego bez konieczności podejmowania pracy w jej trakcie. W praktyce występuje zjawisko wykorzystywania w trakcie tej przerwy urlopu wypoczynkowego, który łącznie z dniami wolnymi w postaci sobót i niedziel umożliwia nabycie prawa do nowego okresu zasiłkowego.
Okoliczność, że niezdolność do pracy, powstała po przerwie nieprzekraczającej 60 dni, spowodowana jest tą samą chorobą, która była przyczyną poprzedniej niezdolności do pracy, jest oznaczana na zaświadczeniu lekarskim ZUS ZLA poprzez wpisanie kodu literowego „A”. Jeżeli lekarz nie wpisał na zaświadczeniu ZUS ZLA tego kodu, wątpliwości co do tego, czy nowy okres niezdolności do pracy jest spowodowany tą samą chorobą co poprzedni, powinien wyjaśnić lekarz, który wystawił przedmiotowe zaświadczenie lub lekarz orzecznik w oddziale ZUS, do którego wpływają oryginały zwolnień lekarskich zawierające numer statystyczny choroby. Niewpisanie przez lekarza kodu literowego „A” jest często przyczyną nadpłaty świadczeń, czyli wypłaty zasiłku za zbyt długie okresy.
Okres zasiłkowy liczony jest na nowo wówczas, gdy zachodzi jedna ze wskazanych niżej okoliczności:
a) niezdolność do pracy, która wystąpiła po przerwie (minimum jednodniowej) zostanie spowodowana inną chorobą, niż poprzedni okres niezdolności do pracy,
b) przerwa pomiędzy okresami niezdolności do pracy spowodowana tą samą chorobą przekroczy 60 dni.
Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy orzeczonej niezdolności do pracy, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy. Ponadto wlicza się także okresy, w których pracownik utracił prawo do zasiłku chorobowego z powodu:
Wobec powyższego, jeśli otrzyma Pani zwolnienie lekarskie z innym kodem choroby, to wystarczy przerwa jednodniowa (która miała miejsce w Pani przypadku) i okres niezdolności do pracy z powodu choroby będzie biegł od nowa.
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz. U. Nr 65, poz. 743) kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadza płatnik zasiłku. Jeżeli uprawnionym do wypłaty zasiłku jest płatnik składek (np. pracodawca), wówczas płatnik może sprawdzić, czy zatrudnieni pracownicy wykorzystują zwolnienia lekarskie zgodnie z ich przeznaczeniem albo czy w czasie zwolnienia nie podejmują pracy zarobkowej. Gdy płatnikiem zasiłku jest ZUS, to ZUS przeprowadza kontrolę w zakresie wykorzystywania zasiłku.
Płatnik wypłaca zasiłki osobom ubezpieczonym w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Natomiast ZUS wypłaca zasiłki ubezpieczonym, którzy są zatrudnieni u płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 osób ubezpieczonych.
Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby polega na ustaleniu, czy ubezpieczony w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:
Podsumowując, ma Pani prawo skorzystać ze zwolnienia lekarskiego, jeśli jest Pani chora, tym bardziej że w przypadku nowej choroby okres 182 dni będzie płynął od nowa. Oczywiście może się zdarzyć, że spotka Panią kontrola wykorzystania zwolnienia lekarskiego, ale w przypadku krótkotrwałej choroby jest to mało prawdopodobne.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marta Handzlik
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w prawie oświatowym i prawie pracy. Jest praktykującym prawnikiem z wieloletnim doświadczeniem zawodowym i byłym pracownikiem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Odpowiada na najbardziej złożone pytania prawne. Jest autorką książki Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, a także licznych artykułów, aktualności i komentarzy.