Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)

Zakres stosowania wystąpienia i polecenia – część 1

Autor: Tadeusz M. Nycz

Autor polemizuje z opracowaniem Dariusza Makowskiego pt. Zakres stosowania wystąpienia inspektora pracy („Monitor Prawa Pracy” 2011/9/459), wykazując, że zastosowanie określonego środka działania pokontrolnego należy do wyłącznej kompetencji uznaniowej inspektora pracy i dlatego w sprawie naruszenia przepisu bhp może być stosowane zarówno wystąpienie jak i polecenie likwidacji naruszeń prawa.

W artykule pt. Zakres stosowania wystąpienia inspektora pracy („Monitor Prawa Pracy” 2011/9/459) Dariusz Makowski w konkluzji stwierdził, że co do zasady, podzielić należy stanowisko, w myśl którego inspektor pracy może skierować wystąpienie w razie naruszenia przepisów uzasadniających wydanie decyzji w rozumieniu art. 11 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589, z późn. zm.).

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Autor tego artykułu podziela więc pogląd prezentowany przeze mnie w dotychczasowych opracowaniach na ten temat (por. w serwisie artykuł pt. Wystąpienie inspektora pracy).

W związku z nowelizacją ustawy o PIP z dniem 8 sierpnia 2011 r. i wprowadzeniem do art. 11 pkt 8 tej ustawy nowego środka pokontrolnego pod nazwą „polecenie” Dariusz Makowski uznaje, że identyczne zasady postępowania będą dotyczyły tego środka pokontrolnego.

Oznacza to, zdaniem tego autora, że w sprawach naruszeń przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy inspektor pracy będzie mógł zastosować zarówno decyzję administracyjną, wystąpienie lub polecenie.

Analiza prawna dokonana przez autora, dotycząca w szczególności przepisów Konwencji Nr 81 MOP w sprawie inspekcji pracy... (Dz. U. z 1997 r. Nr 72, poz. 450), budzi jednak uzasadnione wątpliwości.

Z tego powodu głoszone przez autora co najmniej kontrowersyjne poglądy zamierzam w niniejszym opracowaniu poddać krytyce po to, aby w praktycznym stosowaniu omawianych przepisów nie dochodziło do błędnych wykładni, a także aby sądy administracyjne badające legalność środków pokontrolnych inspektora pracy nie kwestionowały poprawnych jego czynności pokontrolnych.

Dariusz Makowski przedstawił rozbieżne poglądy w literaturze prawa pracy na temat dopuszczalności uregulowania wystąpieniem problematyki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy lub wynagrodzenia za pracę, o których mowa w art. 11 pkt 1-7 ustawy o PIP.

W rozważaniach swoich nie podzielił poglądu wykluczającego możliwość zastąpienia decyzji wystąpieniem, jednocześnie podniósł wiele wątpliwości na temat odmiennego poglądu, który w uwagach końcowych w rezultacie zaakceptował.

Autor wdał się w szczegółową analizę art. 13 oraz art. 17 Konwencji Nr 81 MOP i uznał, że zapis art. 17 ust. 2 nie odnosi się do środków pokontrolnych wskazanych w art. 13 Konwencji, lecz do środków karnych, które mogą być podjęte przez inspektora pracy lub inny właściwy organ, wskutek jego powiadomienia.

Twierdzenie to, moim zdaniem, jest błędne, gdyż autor dokonał wycinkowego porównania dwóch artykułów Konwencji Nr 81, a nie przeanalizował systemowo całego tego aktu prawnego i z tego powodu doszedł do błędnych wniosków.

W myśl art. 17 ust. 2 Konwencji Nr 81 MOP inspektorzy pracy będą mieli swobodę decydowania, czy należy:

  • udzielić ostrzeżenia,
  • udzielić porady,
  • rozpocząć procedurę,
  • zalecić rozpoczęcie procedury.

Nie wchodząc nawet głębiej w całą systematykę Konwencji Nr 81, można na podstawie gramatycznego brzmienia art. 17 ust. 2 jednoznacznie stwierdzić, że zasada swobody decydowania przez inspektora pracy nie dotyczy jedynie sfery oddziaływania penalnego, ale wszystkich środków działania pokontrolnego.

Wystarczy przecież logicznie odpowiedzieć na pytanie, czy udzielenie kontrolowanemu porady musi się wiązać z oddziaływaniem o charakterze represyjnym, czy też może zastąpić środek oddziaływania pokontrolnego, o którym mowa w art. 11 ustawy o PIP.

Trudno znaleźć rozsądne argumenty dla twierdzenia, iż porada łączy się wyłącznie z działalnością w sferze wykroczeń, czy w sferze prawa karnego. Porada może bowiem dotyczyć zarówno naruszeń prawa, które powodują wyczerpanie znamion wykroczenia, jak i naruszeń prawa, które tego skutku nie wywołują.

Powiązanie art. 17 ust. 2 z jego ust. 1 także nie daje podstaw do twierdzenia, że regulacja art. 17 ogranicza się do sfery oddziaływania represyjnego. Przeciwnie, w myśl art. 17 ust. 1 Konwencji Nr 81 MOP osoby naruszające lub zaniedbujące przestrzeganie przepisów prawnych, których stosowanie kontrolują inspektorzy pracy, będą podlegać natychmiastowym procedurom prawnym, bez uprzedniego ostrzeżenia.

Jednakże ustawodawstwo krajowe może przewidzieć wyjątki w przypadkach, gdy należy udzielić uprzedniego ostrzeżenia w celu poprawienia sytuacji lub zastosowania środków zapobiegawczych.

Interpretacja art. 17 ust. 2 Konwencji nie może być dokonywana w oderwaniu od ust. 1 tego artykułu, gdyż oba ustępy tworzą jedną jednostkę redakcyjną aktu prawnego. Gdyby taka odrębność między ust. 1 i 2 art. 17 miała mieć miejsce, wówczas normodawca powinien utworzyć dwa odrębne artykuły, a tego nie uczynił.

Odrębność taka została natomiast zastosowana w przypadku art. 18 Konwencji, który dotyczy wyłącznie problematyki karnej, przewidując, że będą przewidziane przez ustawodawstwo krajowe i skutecznie stosowane odpowiednie sankcje karne za naruszenie przepisów prawnych, których stosowanie podlega kontroli inspektorów pracy oraz za sprawianie trudności inspektorom pracy w wykonywaniu ich zadań.

Wracając do treści art. 17 ust. 1 Konwencji, nie sposób znaleźć racjonalne argumenty dla stwierdzenia, że jego zapis odnosi się wyłącznie do oddziaływania represyjnego względem podmiotu kontrolowanego. Przeciwnie, wprowadzenie natychmiastowych procedur prawnych jako reakcji na poważne naruszenie prawa pracy, to nic innego jak decyzje inspektorów pracy podlegające, w rozumieniu art. 11 pkt 2 ustawy o PIP, natychmiastowej wykonalności z mocy prawa.

W konsekwencji, jeśli art. 17 ust. 1 Konwencji obejmuje środki działań pokontrolnych o charakterze decyzyjnym, to postanowień art. 17 ust. 2 Konwencji w żadnej mierze nie można ograniczać tylko do oddziaływania penalnego.

Przepis art. 17 ust. 2 Konwencji należy zatem poprawnie odnosić do wszystkich środków działań pokontrolnych, jakie inspektorowi pracy przysługują.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »