Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)

Nowelizacja przepisów bhp – część 2

Autor: Tadeusz M. Nycz

W artykule autor kontynuuje omawianie znowelizowanych z dniem 18 stycznia 2009 r. przepisów działu dziesiątego Kodeksu pracy – Bezpieczeństwo i higiena pracy, zwracając uwagę na najistotniejsze zagadnienia stanowiące uregulowania prawne, które generują nowe obowiązki pracodawców.

Na mocy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz. U. Nr 223, poz. 1460) znowelizowano przepisy Kodeksu pracy w zakresie problematyki bhp. W części pierwszej omówiłem zmiany dokonane w art. 207 i nowo wprowadzony art. 2071 K.p.

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Artykuł 208 K.p. doprecyzowano o dwa postanowienia. Po pierwsze w § 1 dodano nowy punkt 4, zgodnie z którym pracodawcy wykonujący pracę w tym samym miejscu są obowiązani wzajemnie się informować, a także informować pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac.

W artykule 208 K.p. dodano nowy § 3 przewidujący, że pracodawca, na którego terenie wykonują prace pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, jest obowiązany dostarczać tym pracodawcom, w celu przekazania pracownikom, informacje, o których mowa w art. 2071 K.p.

Regulacja ta stanowi uzupełniające sprecyzowanie obowiązków ciążących na pracodawcach wykonujących pracę na wspólnym terenie, w celu takiej organizacji pracy i podejmowania działań ochronnych, które w pełni zapewnią przestrzeganie przepisów bhp.

Rozdział I działu dziesiątego Kodeksu pracy ustawodawca uzupełnił o kolejne trzy artykuły. W pierwszym z nich – art. 2091 K.p. nałożono na pracodawcę obowiązek:

  • zapewnienia środków niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, gaszenia pożaru i ewakuacji pracowników,
  • wyznaczenia pracowników do udzielania pierwszej pomocy, oraz wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników, zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej,
  • zapewnienia łączności ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.

Wskazane obowiązki pracodawcy powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.

Liczba pracowników wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz do wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników, a także ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.

Wskazany przepis nawiązuje do ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (j.t. Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, z późn. zm.), a w szczególności do art. 4 tej ustawy, który precyzuje obowiązki właściciela budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zwanych dalej obiektem, w zakresie zapewnienia ochrony przeciwpożarowej.

Pod pojęciem właściciela obiektu, o którym mowa w powołanym przepisie, należy rozumieć także zarządcę, jak również podmiot faktycznie władający danym obiektem, który jest zobowiązany do:

  • przestrzegania przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych,
  • wyposażenia obiektu w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnicze,
  • zapewnienia konserwacji oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
  • zapewnienia osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji,
  • przygotowania obiektu do prowadzenia akcji ratowniczej,
  • zapoznania pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
  • ustalenia sposobu postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Zadania w wymienionym zakresie mogą realizować osoby posiadające co najmniej wykształcenie średnie i ukończone szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej lub posiadające tytuł technika pożarnictwa albo uznane kwalifikacje technika pożarnictwa nabyte w państwach członkowskich Unii Europejskiej, w państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w Konfederacji Szwajcarskiej.

Obowiązki zapisane w art. 2091 K.p. należy więc rozumieć w ten sposób, że na pracodawcy będącym właścicielem lub użytkownikiem budynku, obiektu budowlanego lub terenu ciąży obowiązek zrealizowania wymienionych wyżej powinności, które powinny wykonać osoby posiadające wskazane kwalifikacje zawodowe.

Zważywszy na to, że liczba pracowników, o których mowa w art. 2091 § 1 pkt 2 K.p., ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń, pracodawca realizujący omówione wyżej zadania będzie decydował o skali zatrudnienia pracowników, czy pojedynczego pracownika wykonującego te zadania.

Z komentowanego przepisu nie wynika więc obowiązek każdego pracodawcy do zatrudnienia choćby jednego pracownika zajmującego się tymi zagadnieniami, ale powinność sprowadza się do zrealizowania wskazanych zadań odpowiednio do stopnia i rodzaju występujących zagrożeń, przy uwzględnieniu oczywiście celowości i skuteczności tych działań.

Oznacza to, że jeśli pracodawca A użytkuje dany obiekt budowlany, którego właścicielem jest pracodawca B i on realizuje obowiązki w zakresie problematyki ppoż., to oczywiście pracodawca A jest uwolniony od tych powinności, gdyż spełnia je inny właściwy podmiot.

Konstrukcja i sens art. 2091 K.p. sprowadza się do tego, że żaden pracodawca nie może uwolnić się od odpowiedzialności za sprawy w nim zapisane, jeżeli zakres tych zadań nie jest faktycznie zrealizowany. Wspólne gospodarowanie w danym obiekcie nie uwalnia bowiem żadnego z pracodawców od posiadania stosownej wiedzy i informacji w zakresie zrealizowanych zadań dotyczących problematyki przeciwpożarowej.

Przy pomocy umów cywilnoprawnych ustanawiających zarząd lub użytkowanie danym obiektem, określone podmioty, wspólnie użytkujące obiekt, mogą uregulować przedmiotowe obowiązki w określony sposób.

Każdy z pracodawców musi jednak posiadać bieżące i sprawdzone informacje na temat rzeczywistej realizacji omawianych obowiązków, gdyż dopiero w takim stanie faktycznym można mówić o realnym zapewnieniu pracownikom bezpieczeństwa wykonywania pracy w danym obiekcie.

Szczególnie istotne obowiązki ciążą natomiast na tych pracodawcach, którzy w obiekcie wykonują prace niebezpieczne pod względem pożarowym i wybuchowym. W takim przypadku pracodawca jest obowiązany ściśle realizować obowiązki zapisane w szczególności w § 32 i 33 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).

Pracodawca taki powinien w szczególności:

  1. ocenić zagrożenie pożarowe w miejscu, w którym prace będą wykonywane,
  2. ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się pożaru lub wybuchu,
  3. wskazać osoby odpowiedzialne za odpowiednie przygotowanie miejsca pracy, za przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy,
  4. zapewnić wykonywanie prac wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje,
  5. zaznajomić osoby wykonujące prace z zagrożeniami pożarowymi występującymi w rejonie wykonywania prac oraz z przedsięwzięciami mającymi na celu niedopuszczenie do powstania pożaru lub wybuchu,
  6. zabezpieczyć przed zapaleniem materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych,
  7. prowadzić prace niebezpieczne pod względem pożarowym w pomieszczeniach (urządzeniach) zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej wykonywano inne prace związane z użyciem łatwo palnych cieczy lub palnych gazów, jedynie wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości,
  8. mieć w miejscu wykonywania prac sprzęt umożliwiający likwidację wszelkich źródeł pożaru,
  9. po zakończeniu prac poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony przyległe,
  10. używać do wykonywania prac wyłącznie sprzętu sprawnego technicznie i zabezpieczonego przed możliwością wywołania pożaru.

Rozważenia także wymaga kwestia zapewnienia odpowiedniej liczby pracowników przy wykonywaniu tego rodzaju prac niebezpiecznych, ze względu na potrzebę zapewnienia stosownej asekuracji na wypadek powstania pożaru lub wybuchu.

Pamiętać trzeba bowiem o tym, że nawet ścisłe spełnienie wszystkich postanowień przepisów o charakterze ochronnym nie jest w stanie wyeliminować zagrożenia pożarem czy wybuchem i dlatego przy pracach szczególnie niebezpiecznych kwestia zapewnienia odpowiedniej asekuracji dla wykonujących taką pracę pracowników ma zasadnicze znaczenie prewencyjne.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Udzielamy indywidualnych Porad Prawnych

Masz podobny problem prawny?
Kliknij tutaj, opisz nam swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kodeks pracy

[Pobierz Kodeks pracy] Z zaznaczonymi zmianami.

Kodeks pracy

[Pobierz ustawę o PIP] Z zaznaczonymi zmianami.

Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

rozwodowy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawo-karne.info

Szukamy prawnika »