Hipokryzja praworządnościowa

Formalnie, od kilkunastu lat żyjemy w państwie praworządnym, demokratycznym. Rzeczywistość jednak zdaje się przeczyć istnieniu tych przymiotów. Przykładem jest banalny artykuł zamieszczony w „Rzeczpospolitej z dnia 2.02.2006 r. pt. „Więksi pracodawcy muszą tworzyć palarnie” .

Kłamstwo medialne polega na tym, że wysoce kontrowersyjny i mocno wątpliwy praworządnościowo obowiązek tworzenia palarni, puszcza się w eter, z zamiarem zaszczepienia tej koncepcji wykładniowej, jednoznacznie dużymi literami eksponując to zobowiązanie.

Tymczasem, jak wynika z treści artykułu, napisanego małymi literami, problem dopiero zawisł przed warszawskim Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, toteż zobowiązaniowy tytuł ma się nijak do rzeczywistej treści artykułu.

Prześledźmy jednak dokładnie treść owego puszczonego w eter obowiązku. Otóż, przedstawiciele Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie oraz Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy Państwowej Inspekcji Pracy jednoznacznie stwierdzają, że pracodawca zatrudniający w danym obiekcie zamkniętym co najmniej 20 pracowników ma obowiązek zorganizowania palarni.

Pozostawmy na boku wszelkie wątki kontrowersyjne tego rodzaju stwierdzenia i zobaczmy, jak ów obowiązek jest realizowany przez organ ustawodawczy w postaci Sejmu RP. Powstaje w tym miejscu pytanie, jak to się dzieje, że w Sejmie RP nie ma prawidłowo, zgodnie z przepisami bhp, zorganizowanej palarni?

Wiadomo wszak, że przykład idzie z góry. Zakładając, że taki obowiązek istnieje, to w pierwszym rzędzie organ władzy publicznej uchwalający prawo powinien się do tego prawa stosować.

W przeciwnym razie mamy do czynienia ze swoistego rodzaju dyferencjacją, polegającą na tym, że prawo ma charakter wybiórczego zastosowania, co w sposób oczywisty potwierdza tezę o hipokryzji praworządnościowej.

Ten wątek zagadnienia uzasadnia także potrzebę powszechnej odnowy moralnej władzy publicznej. Urzędnik administracji publicznej, który stoi na straży przestrzegania prawa, nie może sam tego prawa w sposób umyślny naruszać, ponieważ tym sposobem staje się niewiarygodny.

Podejrzewam, choć tego nie sprawdzałam, że w zakresie organizowania palarni identycznie sprawa wygląda w zdecydowanej większości obiektach administracji publicznej, nie wyłączając ministerstw i innych urzędów centralnych.

Na fotografii zamieszczonej w centralnym miejscu omawianego artykułu widać, że w Sejmie ustawiono kabinę dla palaczy w części korytarza sejmowego. Na fotografii nie dostrzegłam przy tym żadnych urządzeń odpylających. Słowem, stworzono pozorowaną fikcję przestrzegania prawa.

Przypomnę, że zgodnie z ogólnymi przepisami bhp palarnia winna mieć co najmniej 4m²powierzchni i co najmniej 10 krotną wymianę powietrza na godzinę, a taką wymianę może zagwarantować tylko wymuszony obieg powietrza, czyli konieczna jest instalacja wentylacyjna, z wentylatorem mechanicznym włącznie.

Zachodzi więc podejrzenie, że najciemniej pod latarnią, co bardzo źle świadczy o naszych parlamentarzystach.

Zwolennicy obowiązku organizowania palarni powinni natomiast przeanalizować od strony poprawności formalno-prawnej wskazany obowiązek i ewentualnie dopiero później formułować kategoryczne sądy.

Zainteresowanych problemem i wątpliwym charakterem omawianego obowiązku odsyłam do artykułu Stefana Płażka pt. „ Jeszcze w sprawie palenia tytoniu w pracy” zamieszczonego w Pracy i Zabezpieczeniu Społecznym nr 9 z 2005 r.

Po przeczytaniu tej lektury, być może, znawcy tematu zmienią swoje zapatrywania, zważywszy zwłaszcza na konsekwencje finansowe dla Skarbu Państwa wynikłe z nakazów inspektorów pracy w sprawie organizowania palarni, w przypadku uznania takich decyzji za bezprawne.

Stwierdzenie, że „wypędzanie palących pracowników na zewnątrz budynku” jest karygodne, rodzi od razu pytanie, na jakiej to podstawie przepisu sankcyjnego?

Formułowanie tezy, o rzekomej niedopuszczalności zakazu palenia tytoniu we wszystkich pomieszczeniach zamkniętych zakładu pracy, napotyka od razu na pytanie, co konkretnie stoi temu na przeszkodzie?

Czyżby zapomniano, że stosunek pracy nawiązuje się po to, aby pracować, a nie palić papierosy w czasie pracy i na koszt pracodawcy? Czyżby pominięto tę oczywistą prawdę, że legalnie pracownik ma prawo zapalić papierosa w czasie 15 minutowej przerwy w pracy wliczanej do czasu pracy?

W konsekwencji, jeśli pracodawca wprowadzi całkowity zakaz palenia tytoniu w swoich obiektach zamkniętych, to znacznie lepiej chroni zdrowie a czasem i życie swoich pracowników, aniżeli ten, który tworzy palarnie. Czy ta oczywistość nie jest klarowna w świetle ostrzeżeń o rakotwórczym charakterze papierosów, widniejącym na każdym opakowaniu?

Czy tworzymy prawo i standardy ochronne po to, aby były na papierze, czy też po to, aby faktycznie chroniły zdrowie i życie ludzi? Czy odmienny sposób myślenia nie zakrawa czasem na odwracanie kota ogonem?

Wreszcie warto zwrócić uwagę, że paradoksem jest nazywanie palarni pomieszczeniem higieniczno-sanitarnym, na co pozwolił sobie jeden z byłych ministrów do spraw pracy. Palarnia jest mniej więcej takim pomieszczeniem higieniczno-sanitarnym, jak rzeźnia obiektem chroniącym zwierzęta.

Tę prawdę, należałoby wreszcie przyjąć do wiadomości i skreślić palarnię z definicyjnego wykazu pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, co tym samym wyeliminuje jakiekolwiek wątpliwości w omawianym zakresie i odciąży i tak bardzo zapracowane sądownictwo administracyjne.

Kończąc felieton, dedykuje tę myśl ministrowi właściwemu ds. pracy.

Maria Schumann

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>